Opryszczka wargowa - objawy, diagnoza, leczenie

Opryszczka wargowa to choroba wirusowa, którą bardzo łatwo można się zarazić. Mimo że nosicielami wirusa HSV1, który odpowiada za rozwój opryszczki jest blisko 80 proc. populacji, to szpecąca dolegliwość pojawia się zaledwie u połowy zakażonych.

Opryszczkę wargową, nazywaną potocznie „zimnem” wywołuje wirus HSV1. Przenosi się drogą kropelkową, można go też przenieść go na dłoniach. Bardzo często zdarza się, że osoby, u których pojawiła się zmiana rozdrapują pęcherzyki, które wypełnione są płynem „wzbogaconym” o wirusa. W najlepszym wypadku przeniesienie wirusa skończy się kolejną opryszczką wargową, w najgorszym zakażenie gałki ocznej (opryszczkowe zapalenie gałki ocznej) lub jamy ustnej (opryszczkowe zapalenie jamy ustnej), jeśli ręka w pierwszej kolejności powędruje właśnie tam.

Medycyna wyróżnia dwa rodzaje zakażenia: zakażenie pierwotne i nawracające. Do zakażenia pierwotnego dochodzi najczęściej w pierwszych latach życia dziecka (szacuje się pierwszy kontakt z wirusem następuje ok. piątego roku życia) i bardzo często nie daje żadnych objawów. Bardzo rzadko zdarza się, że zakażenie wirusem opryszczki wargowej przejawia się ostrym zapaleniem jamy ustnej, po którym wirus pozostaje w organizmie w formie utajonej. Powracająca co pewien czas opryszczka to konsekwencja tzw. wtórnego zakażenia, uśpiony wirus aktywuje się np. przy spadku odporności.

Mimo że wirusa można przenieść na rękach, to patogen oznaczony symbolem HSV1 nie wywołuje opryszczki narządów płciowych. Za jej rozwój odpowiada HSV2. Oba wirusy należą do te j samej grupy co wirusy wywołujące ospę czy półpaśca.

Opryszczka wargowa – jak długo trwa? Objawy

Wirus odpowiedzialny za rozwój opryszczki wargowej atakuje przede wszystkim skórę lub błony śluzowe wokół ust i nosa. Pierwszym sygnałem, że coś zaczyna się dziać jest swędzenie skóry. W pierwszej fazie rozwoju opryszczki jest też napięta i piecze. Po kilku dniach na wardze pojawiają się malutkie grudki, które zmieniają się w bolesne pęcherze wypełnione płynem surowiczym. Następnie (najczęściej po upływie maksymalnie 10 dni) pękają, a na ich miejscu pojawia się bolesna nadżerka. W ciągu tygodnia ranki zaczynają się goić, trzeba jednak pamiętać, że pokrywający je strupek jest bardzo delikatny i łatwo go zdrapać. Lepiej go nie dotykać i pozwolić wygoić się opryszczce, w przeciwnym razie grozi nam zakażenie bakteryjne, a to nie tylko wydłuży leczenie, ale i zwiększa prawdopodobieństwo, że na skórze zostanie blizna.

Zobacz wideo

Opryszczka wargowa – jak można się zarazić?

Wirus HSV1 przenosi się niezwykle łatwo. Wystarczy pocałunek z osobą, u której już pojawiły się charakterystyczne pęcherzyki, napicie się z tej samej szklanki czy butelki,  czy użycie tego samego widelca.
Jeśli do tej pory nigdy nie mieliśmy opryszczki wargowej lepiej unikać sytuacji, w których możemy złapać wirusa. Złapanie wirusa i w konsekwencji pojawienie się zimna na ustach, może sprawić, że już do końca życia będziemy walczyć z powracającą co jakiś czas opryszczką. U nosicieli wirus kryje się w komórkach nerwowych. Nawet drobne osłabienie, miesiączka, zmęczenie, stres czy spadek odporności może sprawić, że patogen się „obudzi” i zafunduje nam stan zapalny i bolesne pęcherzyki.

Leczenie opryszczki wargowej

Aby pozbyć się opryszczki szybko i skutecznie najlepiej jest zacząć działać już w chwili, gdy pojawi się swędzenie. W takich sytuacjach najlepiej wybrać się do apteki i poprosić farmaceutę o preparat, który nie dopuści do rozwoju opryszki. Możemy też spróbować walczyć ze szpecącą zmianą domowymi sposobami. Nie zalecamy pasty do zębów z mentolem, która wysusza i daje uczucie schłodzenia, bo jednak nie leczy. To samo tyczy się innych domowych i „sprawdzonych” sposób leczenia opryszczki wargowej. Sok z cytryny, spirytus, jajko, mleko czy łyżka wyciągnięta z zamrażalki niewiele zdziałają. W przypadku opryszczki potrzebny jest preparat, który działa przeciwwirusowo. 

Znacznie więcej korzyści przyniesie posmarowanie chorego miejsca tabletką polopiryny zmoczoną wcześniej w wodzie. Lek ten działa przeciwzapalnie i użyty odpowiednio wcześnie może zapobiec rozwojowi opryszczki. Warto też sięgnąć po maść cynkową, która działa antyseptycznie.

Jeśli taka pierwsza pomoc nie przynosi rezultatów i opryszczka nie zniknie po 2 tygodniach, należy skonsultować się dermatologiem. Być może konieczne będzie stosowanie maści z silniejszym antybiotykiem, a tych na wyjątkowo opornego wirusa nie dostaniemy w aptece bez recepty.

Badania pokazują, że osoby, u których opryszczka wargowa pojawia wyjątkowo często powinny – gdy poczują, że skóra znowu swędzi lub piecze – przyjmować leki przeciwwirusowe. Dzięki temu udaje się powstrzymać opryszczkę i nie dopuścić do rozwoju szpecącej zmiany.

Opryszczka wargowa – jak uniknąć zakażenia?

Mimo że raz złapany wirus nigdy nas już nie opuści, nie oznacza to, że każdy spadek formy musi się wiązać z pojawieniem się na wardze opryszki. Wystarczy pamiętać o kilku prostych zasadach, aby znacząco zmniejszyć częstotliwość jej występowania. Należy przede wszystkim:

  • myć ręce (mydłem i ciepłą wodą) po każdym dotknięciu pęcherzyków oraz po każdym posmarowaniu opryszczki kremem;
  • nie dotykać dłońmi, które wcześniej kręciły się wokół miejsca „zajętego” przez opryszczkę, oczu, zwłaszcza podczas makijażu czy demakijażu, jeśli wirus trafi do gałki ocznej może wywołać opryszczkowe zapalenie;
  • dopóki opryszczka nie minie nie całuj innych, zwłaszcza małych dzieci;
  • korzystaj z oddzielnego ręcznika do twarzy;
  • kubki, sztućce czy szklanki myj w gorącej wodzie z dodatkiem detergentu;
    jeśli nosisz szkła kontaktowe nie zwilżaj ich śliną;
  • jeśli masz zaplanowaną wizytę u dentysty lub kosmetyczki, lepiej ją odwołaj, stomatolog może; przenieść wirusa do jamy ustnej, a to może się skończyć opryszczkowym zapaleniem jamy ustnej, kosmetyczka może roznieść opryszczkę po całej twarzy.

To również może cię zainteresować:

Więcej o: