Przewodnienie, czyli woda, która szkodzi

Gasi pragnienie a przy okazji dostarcza wielu niezbędnych dla życia minerałów i witamin. Niestety w przypadku wody tak, jak i z innymi produktami, należy zachować umiar. Jej nadmiar w organizmie w skrajnych przypadkach może doprowadzić do śmierci. W grupie ryzyka znajdują się m.in. sportowcy oraz osoby z chorobą serca bądź nerek.

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Przewodnienie to stan w którym dochodzi do znacznego wzrostu jonów sodu we krwi. Zazwyczaj stanowi konsekwencję wypicia "na raz" zbyt szybko i w zbyt dużej ilości (powyżej 4 litrów) wody. Schorzenie najczęściej diagnozowane jest u maratończyków, którzy po ogromnym wysiłku niewłaściwie próbują wyrównać poziom płynów. Niekiedy pojawia się u osób z chorobą tarczycy, serca bądź nerek. Bardzo rzadko nadmierne spożycie wody lub innych płynów o podobnym składzie może doprowadzić do śmierci chorego.

Objawy przewodnienia

Medycyna dzieli przewodnienie na trzy typy - izotoniczne, hipertoniczne oraz hipotoniczne (zatrucie wodne). Pierwsza postać zatrucia, izotoniczna to zazwyczaj skutek przyjęcia zbyt dużej ilości wody, np. po wysiłku fizycznym, i idący za tym znaczny wzrost jonów sodu w organizmie. Taki stan może być także powikłaniem po zmianach w obrębie tarczycy, nadnerczy , serca bądź nerek. Prowadzi przede wszystkim do powstania obrzęków tzw. umiejscowionych, czyli skupionych w obrębie jednego narządu lub partii ciała, oraz ogólnych.

Przewodnienie hipertoniczne wywołuje wzrost osmolalności krwi, czy nagromadzenia substancji izotonicznych (w tym sodu) rozpuszczalnych w wodzie. Bezpieczna wartość tego rodzaju składników waha się między 280 - 300 mOsm/kg H2O. Mimo że związana jest z wypiciem za dużej ilości wody to nie zawsze musi dać o sobie znać. Znacznie częściej pojawia się u osób z zaburzonym wchłanianiem, chorobą nerek, po niektórych zabiegach operacyjnych. Nie bez znaczenia są również zaburzenia hormonalne w obrębie nadnerczy. Może pojawić się również u dzieci, szczególnie tych karmionych produktami bogatymi w sód. Schorzenie prowadzi do obrzęków, wzrostu ciśnienia, duszności. Czasem wywołuje ostrą niewydolność serca . Dodatkowo u pacjentów pojawia się gorączka a ich skóra jest zaczerwieniona. Powoduje także senność, zaburzenia świadomości a nawet śpiączkę.

Przewodnieniu hipotonicznemu (tzw. zatruciu wodnemu) zazwyczaj towarzyszy nadmierne gromadzenie wody w organizmie. Stan ten niejednokrotnie stanowi jedynie objaw dużo poważniejszego schorzenia m.in. niewydolności nerek , urazu czaszki, polfirii, stanu zapalnego mózgu lub zespołu Schwartza-Barttera (nieprawidłowe wydzielanie wazopresyny). Nie towarzyszy mu nadmierne pragnienie. Czasem ta postać zatrucia wodnego może wywoływać silne wymioty, nudności, drgawki, skurcze mięśni, zwolnienie akcji serca.

Zobacz wideo

Przewodnienie diagnoza

Stawianie rozpoznania przewodnienia zależy przede wszystkim od objawów klinicznych. Przy przewodnieniu izotonicznym ich analiza jest w zupełności wystarczająca. W pozostałych przypadkach konieczne jest wykonanie dodatkowych badań przede wszystkim badanie krwi oraz określenie stężenia sodu i białka całkowitego .

Leczenie przewodnienia

W początkowej fazie leczenie wszystkich typów przewodnienia wygląda bardzo podobnie. Konieczne jest odstawienie płynów oraz produktów bogatych w sód, wprowadzenie ubogiej diety ubogiej w ten pierwiastek. Zaleca się także stosowanie środków ułatwiających wydalanie jego nadmiaru wraz z moczem. W przypadku wahań hormonalnych konieczne jest ich wyrównanie, w przypadku obrzęków w okolicy serca lub wątroby podaje się glukokortykosteroidy. Czasem zdarza się, że u osób z ciężkim zatruciem wodnym konieczne są dializy.

Czytaj także:

Nadmiar wody w organizmie (obrzęk)

Nefropatia toczniowa

Choroba niedokrwienna serca, a dieta

Makroelementy: minerały niezbędne do życia

Przewlekła niewydolność nerek

Więcej o: