Zespół de Quervaina, czyli zapalenie pochewki ścięgnistej: objawy, diagnoza, leczenie

Zespół de Quervaina, czyli zapalenie pochewki ścięgnistej, wcześnie rozpoznany może być leczony zachowawczo (farmakologia, jonoforeza). W przypadku bardziej zaawansowanych zmian wymaga interwencji chirurgicznej. Kiedy podejrzewać zespół de Quervaina?
Zobacz wideo

Zespół de Quervaina, czyli zapalenie pochewki ścięgnistej najczęściej obejmuje kości nadgarstka. Towarzyszący schorzeniu silny ból jest konsekwencją nadmiernego napięcia lub obciążenia kończyny. Zespół de Quervaina zaliczany jest do tzw. entezopatii.

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Entezopatie - problem z mięśniami

Grupa schorzeń nazywana entezopatiamii to zmiany chorobowe przyczepów ścięgnistych mięśnia do kośćca. Zbyt duże napięcie lub obciążenie kończyny prowadzi do "odrywania się" od chrząstek lub pozbawionych okostnej kości pojedynczych włókien ścięgna. Zespół de Quervaina jest stanem zapalnym pochewki ścięgnistej pierwszego przedziału prostowników, czyli mięśni umożliwiających prostowanie kręgosłupa lub stawu w kończynach.

Poza zespołem Quervaina zalicza się do nich:

  • przykurcz Dupuytrena (przykurcz rozcięgna dłoniowego, choroba Dupuytrena) - schorzenie charakteryzuje się bliznowaceniem rozcięgna dłoniowego z następującym przykurczeniem zgięciowym dłoni
  • zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, czyli tzw. łokieć tenisisty
  • zakleszczające zapalenie stawów - może być wadą wrodzoną lub pojawić się jako jeden z objawów reumatoidalnego zapalenia stawów. Zazwyczaj atakuje kciuk, a zgrubiałe zakleszczenie ścięgna zginacza niemal całkowicie uniemożliwia poruszanie palcem
  • entezopatia więzadeł rzepki (tzw. kolano skoczka) - jest konsekwencją powtarzających się mikrourazów, które zaburzają prawidłowe mikrokrążenie w dolnej części rzepki; ból najczęściej pojawia się w czasie treningu
  • entezopatia mięśnia podkolanowego - to przeciążenie mięśnia kolanowego, które pojawia się u osób zbyt intensywnie uprawiających sport, szczególnie bieganie
  • entezopatia mięśnia dwugłowego uda - nadmierna tkliwość boku i tyłu głowy strzałkowej mogą pojawić się po zbyt intensywnym treningu, szczególnie w czasie biegania po nierównym i niestabilnym podłożu
  • entezopatia ścięgna podeszwowego - towarzyszące schorzeniu ból i sztywność stopy najczęściej pojawiają się rano, a ich przyczyną mogą być mikrourazy lub zbyt duża i intensywna aktywność fizyczna
  • zapalenie ścięgna piętowego - dolegliwość jest ściśle związana z obciążeniem, jednak w przypadku pięty spowodowane jest ono otyłością , siedzącym trybem życia lub pracy. Bardzo często diagnozowane jest u osób, które bardzo rzadko uprawiają sport.

Zespół de Quervaina - objawy

Najbardziej charakterystycznym objawem zapalenia jest bardzo silny ból w okolicy nadgarstka. Ścięgna są napięte, a pochewka wyraźnie pogrubiona. Pochewka ścięgna to narząd pomocniczy mięśni - otacza ścięgno, ułatwiając jego przemieszczanie się. Ścięgno znajdujące się wewnątrz pochewki przesuwa się i ślizga unikając tarcia o przylegające powierzchnie kości czy też sąsiednie ścięgna. Ponadto pochewka przytrzymuje ścięgno we właściwym położeniu w stosunku do kości. Pochewka ścięgnista złożona jest z dwóch warstw: zewnętrznej warstwy włóknistej i wewnętrznej warstwy maziowej.

W sytuacjach, kiedy dochodzi do przeciążenia aparatu ścięgnistego (z różnych przyczyn), rozwija się jałowy stan zapalny, zwykle dotyczący warstwy wewnętrznej pochewki, a rzadziej samego ścięgna. Pochewka obrzmiewa, w jej okolicy pojawia się ból.

W większości przypadków zespół de Quervaina powstaje na skutek urazu mechanicznego, sportowego lub długotrwałego powtarzania czynności wymagającej mocnego chwytania, przy jednoczesnym odciąganiu ręki. Czasem zdarza się, że choroba stanowi pierwszy objaw poważniejszych zmian w obrębie kości promieniowej. Zignorowanie dolegliwości może doprowadzić do obrzęku, przekrwienia oraz wysięku prowadząc do trwałego uszkodzenia.

Zespół de Quervaina - diagnoza

Chorobę można potwierdzić wykonując dwa proste testy.

  1. Pierwszy z nich polega na wyprostowaniu i odwiedzeniu kciuka oraz złożeniu w pięść pozostałych palców. U osób z zespołem de Quervaina pojawia się silny ból w nadgarstku.
  2. Drugie badanie to tzw. test Finkelsteina, odchylenie dłoni ze zgiętymi palcami i schowanym kciukiem w kierunku łokcia. Ból w obrębie wyrostka rylcowatego kości promieniowej potwierdza schorzenie.

Zespół de Quervaina - leczenie

Leczenie zachowawcze przynosi efekty jedynie w początkowej fazie choroby. Stosuje się wtedy częściowe unieruchomienie, łącznie z kciukiem, biegnące od przedramienia do II lub V kości śródręcza. Dodatkowo podaje się leki przciwzapalne oraz kortykosteroidy (dożylno lub za pośrednictwem jonoforezy). W sytuacji gdy leczenie farmakologiczne nie przynosi efektów, wykonuje się zabieg operacyjny polegający na nacięciu pochewki. Pozwala on całkowicie wyeliminować stan zapalny i prowadzi do pełnego wyzdrowienia.

Więcej o: