Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Aorta to jedno z najważniejszych naczyń krwionośnych w organizmie. Ma ona początek w klatce piersiowej i ciągnie się aż do podbrzusza. Zadaniem aorty jest "rozprowadzanie" zgromadzonej w sercu krwi do pozostałych narządów. Jej rozwarstwienie, czyli osłabienie, a w konsekwencji rozerwanie ścian tętnicy, zazwyczaj pojawia się u osób starszych, mających problemy z nadciśnieniem lub miażdżycę . W grupie ryzyka znajdują się osoby palące papierosy, z nadwagą, chorobą serca lub chorobą genetyczną (np. zespół Marfana
Rozwarstwienie prowadzi do napływu krwi do warstwy środkowej, która oddziela od siebie jej wewnętrzne i zewnętrzne części. W zależności od punktu, w którym pojawi się rozwarstwienie wyróżnia się dwa typy rozerwania aorty - typu A i B. Pierwsze z nich zlokalizowane jest w obrębie tętnic wieńcowych. Rozwarstwienie typu B dotyka aortę zstępującą i biegnie poniżej odejścia lewej tętnicy podobojczykowej (tętnicy na lewym ramieniu).
Ostra postać rozwarstwienia najczęściej daje o sobie znać niespodziewanie i charakteryzuje się bardzo silnym, rozrywającym bólem w klatce piersiowej (ból zamostkowy) lub pomiędzy łopatkami. Czasem zdarza się, że ból promieniuje do ramion, szyi, żuchwy, brzucha i biodra. Jego umiejscowienie i natężenie zmienia się wraz z postępem choroby. Pacjenci z ostrym rozwarstwieniem aorty bardzo często skarżą się na zawroty głowy, nadmierne pocenie, problemy z chodzeniem i wysokie tętno . Zlekceważenie objawów może doprowadzić do rozwarstwienia kolejnych tętnic. Najczęściej pojawia się ono w naczyniach rozprowadzających krew do kończyn oraz trzewi i nerek, w tym ostatnim przypadku może wywołać trudne do opanowania nadciśnienie tętnicze.
Dolegliwości pojawiające się u pacjentów z rozwarstwieniem aorty częściej kojarzone są z zawałem serce niż "rozerwaniem" tętnicy, przez co postawienie właściwej diagnozy jest bardzo trudne. Sam wywiad z pacjentem i analiza objawów jest niewystarczająca dlatego sięga się po badania obrazowe. Najczęściej są to ultrasonografia, tomografia komputerowa , rezonans magnetyczny, aortografia i angiografia subtrakcyjna. Tomografia komputerowa (wykonana z kontrastem lub bez) umożliwia odnalezienie miejsca, w którym doszło do uszkodzenia oraz ocenę jego rozległości. Obraz z badania EKG i USG pokazuje, często występujące przy rozwarstwieniu aorty, powiększenie jednej (lub obu) komór serca. Echokardiografia dowodzi obecności płynu w worku osierdziowym, a badania laboratoryjne - wzrost stężenia tzw. białek fazy ostrej oraz LDH.
Forma leczenia ostrego rozwarstwienia aorty uzależniona jest od stopnia rozwoju choroby oraz lokalizacji "rozerwania" w tętnicy. Leczenie operacyjne polega na zaciśnięciu i wszyciu w aortę przeszczepu zastępujący uszkodzony fragment tętnicy. W pozostałych przypadkach, gdy choroba jest już zaawansowana stosuje się leczenie farmakologiczne. Pacjentom podawane są silnie działające leki na nadciśnienie. Ich celem jest zatrzymanie dalszego rozwarstwienia aorty oraz przyśpieszenie jej gojenia. Zignorowanie objawów choroby lub zaprzestanie leczenie w niemal 80 proc. przypadków prowadzi do śmierci chorego.