Znaczne powiększenie lewej komory serca nie jest samodzielnym stanem chorobowym, a jednym z objawów (lub powikłaniem) wywołanym zupełnie innym schorzeniem. Jej przerost pojawia się przede wszystkim u osób z nadciśnieniem tętniczym, otyłych oraz uprawiających sport wyczynowo.
Od czego zależy wielkość serca?
Serce człowieka składa się z dwóch przedsionków i dwóch komór. Stronę prawą i lewą rozdziela przegroda. Zwiń swoją dłoń w pięść, a poznasz prawidłowy rozmiar swojego serca. W ciągu doby twoje serce przepompowuje 10 tysięcy litrów krwi i kurczy się 100 tys. razy. Tak niewielki w sumie narząd może to bez trudu zrobić.
Wielkość serca ma ścisły związek z płcią, wzrostem oraz masa ciała, a jego rozmiar stanowi wypadkową tych czynników. O przeroście narządu u mężczyzn mówi się, gdy jego masa przekracza 259 g, tj. ok. 131g/m2, u kobiet powyżej 166 g i 100g/m2.
Nadmierny rozrost serca najczęściej występuje u osób po 70. roku życia i częściej diagnozowany jest u kobiet. Zdarza się jednak, że przerost lewej komory występuje już u osób, które dopiero ukończyły 30. rok życia. Problem dotyczy ok. 8 proc. trzydziestoletnich mężczyzn i ok. 5 proc. ich rówieśnic.
Przerost lewej komory serca - objawy
Mówiąc generalnie o przeroście serca specjaliści zazwyczaj mają na myśli przerost jego lewej komory, choć bywa, że przerost dotyczy obu komór, czasami tylko prawej.
W związku z tym, że lewa komora jest większa i bardziej masywna, przerost serca definiuje się jako zwiększenie masy lewej komory. Za przerost lewej komory mięśnia sercowego w większości przypadków odpowiada nadciśnienie tętnicze. Nadmierne obciążenie organizmu skutkuje znacznym przerostem i zgrubieniem ścian serca. Prowadzi to do nieprawidłowego rozkurczu i upośledzenia zdolności skurczu mięśnia. W pierwszej fazie, gdy masa serca nie przekracza 500 g dochodzi do tzw. przerostu koncentrycznego, który stanowi jedną z częstszych przyczyn rozwoju choroby niedokrwiennej . Bardzo często daje też podobne do niej objawy. W sytuacji gdy masa serca będzie większa niż 500 g, mówi się o tzw. przeroście odśrodkowym. U części pacjentów mogą się pojawiać bóle w klatce piersiowej, które mogą promieniować do lewego barku, ramienia lub lewej strony żuchwy.
Przerost lewej komory serca - diagnoza i leczenie
Badaniem, które może jednoznacznie potwierdzić lub wykluczyć przerost komory serca, jest ECHO serca (echokardiogram). W niektórych przypadkach wykonuje się dodatkowo badanie RTG, jednak gdy choroba nie jest jeszcze rozwinięta, zmiany bardzo często nie są widoczne.
Podstawą leczenia jest prawidłowe ustalenie, jaki czynnik lub schorzenie odpowiada za znaczny przerost komory serca. Jeśli za zmiany odpowiada ciśnienie lub zaburzenia hormonalne (zdarza się tak coraz częściej, a lekarze mówią nawet o swoistym zespole problemów hormonalnych i krążeniowych) konieczne jest ich wyrównanie. W niektórych przypadkach niezbędne okazuje się leczenie chirurgiczne. Polega ono na np. na wszczepieniu zastawki. Leczenie nie przyniesienie efektu w przypadku, gdy pacjent nie będzie stosował zaleceń lekarzy. Niezdrowy styl życia (niewłaściwa dieta, palenie papierosów etc.) zwłaszcza w przypadku chorób serca sprawia, że farmakologia okazuje się nieskuteczna.
Przerost lewej komory serca - powikłania i konsekwencje
Nie lekceważ rozpoznania: przerost lewej komory. Chociaż nie jest samodzielną jednostką chorobową, jest on uznawany za silny i niezależny czynnik ryzyka ostrych incydentów wieńcowych, niewydolności serca, zaburzeń rytmu, a nawet nagłej śmierci sercowej.
Specjaliści ostrzegają, że obecność przerostu zwiększa:
- 3 do 4 razy ryzyko wystąpienia udaru mózgu,
- 2 do 3 razy choroby niedokrwiennej serca,
- 3-krotnie chorób naczyń obwodowych.
Obok zmian niedokrwiennych i pierwotnych kardiomiopatii (grupa schorzeń mięśnia sercowego) istotną rolę w rozwoju przerostu odgrywa przeciążenie objętościowe i ciśnieniowe mięśnia lewej komory, które dotyczy zarówno chorych z wadami serca, jak i nieleczonym (lub leczonym niewłaściwie) nadciśnieniu tętniczym. Przerostowi mięśnia sercowego często towarzyszą zaburzenia endokrynne i insulinooporność, stąd istotna jest diagnostyka oraz ewentualne leczenie u endokrynologa.
Czytaj także:
Przerost prawej komory serca (przewlekły zespół płucno - sercowy)
Aorta sklerotyczna
Kardiomiopatia
Aorta w obrębie łuku
Zespół hiperkinetyczny
