Światłowstręt , zwany także fotofobią, oznacza nadwrażliwość oka na światło, najczęściej "zmuszającą" do zmrużenia powiek. Czasem bez trudu możemy odkryć przyczynę światłowstrętu: pojawia się u osób gorączkujących, przemęczonych, leczących kaca, po zranieniu oka. Zatem niejednokrotnie "lekarstwem" jest czas i doraźne środki łagodzące dolegliwości. Uraz oka zawsze wymaga pilnej konsultacji z okulistą, nawet, gdy ból nie jest dotkliwy ( wszystko na ten temat ). W przypadku podwyższonej temperatury istotne są objawy jej towarzyszące oraz to, jak wysoka jest gorączka. Chociaż sama nie jest chorobą i zasadniczo ma na celu naturalne zwalczanie problemu przez organizm, może sygnalizować poważne schorzenie, które wymaga szybkiego działania (więcej: Gorączka - wróg czy przyjaciel? ).
Światłowstręt: wyprzedzić objaw
Bywa, że światłowstręt zwalcza zmiana diety. Oczy stają się zbyt wrażliwe, gdy mamy niedobór witaminy B2, czyli ryboflawiny. Sporo tej witaminy znajduje się w podrobach, wołowinie, rybach, nabiale, migdałach, pestkach słonecznika czy roślinach strączkowych. Zarazem: niedobór nie musi być efektem zaniedbań dietetycznych. Czasem to skutek zaburzeń wchłaniania o różnej przyczynie, wymagających konsekwentnego leczenia, np. u gastrologa.
Powodów wystąpienia światłowstrętu jest wiele i zazwyczaj trzeba ten objaw wyjaśnić z lekarzem. Niejednokrotnie konieczna jest diagnostyka i leczenie specjalistyczne, np. u okulisty, bądź neurologa.
Sprawcą problemów może być tarczyca. Objawów niewłaściwego funkcjonowania tego narządu jest mnóstwo, w zależności od tego, czy dokucza nam nadczynność, czy niedoczynność tarczycy: nienaturalne tycie, nadmierne chudnięcie, wyziębienie organizmu, osłabienie włosów, skóry, paznokci, gorszy nastrój, pobudzenie, "zwolnienie obrotów", bóle głowy ... Na liście znajduje się i światłowstręt, typowy dla choroby Gravesa-Basedowa, zazwyczaj występującej u kobiet (więcej na ten temat) . Leczeniem takich schorzeń zajmuje się endokrynolog. Nim jednak się do niego udasz, sensowne jest wykonanie
">badania TSH. Powinien je zlecić lekarz pierwszego kontaktu, jednak wciąż nie jest to wystarczająco częsta praktyka.
Przyczyną światłowstrętu może być wścieklizna, jednak w przypadku podejrzenia kontaktu z wywołującym chorobę wirusem (pokąsanie, oślinienie przez nieszczepione zwierzę mięsożerne, a nawet gryzonia), działać trzeba natychmiast, nie czekając na ewentualne objawy.
Światłowstręt u dzieci, wraz gorączką i charakterystyczną wysypką, towarzyszy też innej zakaźnej chorobie wirusowej, odrze. Odra nie jest ciężką chorobą, jednak czasem prowadzi do poważnych powikłań, np. zapalenia płuc, zapalenia mózgu. Więcej na ten temat . Bywa, że zmiany na skórze pojawiają się później niż negatywna reakcja na światło. Dziś odra zdarza się bardzo rzadko, gdyż chroni przed nią obowiązkowe szczepienie. Zarazem niebezpieczna moda na unikanie szczepionek i fakt, że nie gwarantują one 100% ochrony, sprawiają, że odrą można się jednak w Polsce zakazić (w ostatnich latach: kilkadziesiąt przypadków rocznie, przed wprowadzeniem szczepień obowiązkowychw latach 70. ubiegłego wieku: ok. 200 tysięcy).
Światłowstręt: dolegliwość alergika?
Niejednokrotnie nadwrażliwość na światło dokucza alergikom. Zarówno osoby cierpiące z powodu kataru siennego, jak i astmy, poza innymi przykrymi dolegliwościami, typowymi dla tych chorób alergicznych, odczuwają także światłowstręt. W przypadku uczulenia na pyłki trudno unikać drażniącego alergenu, a przyjmowanie środków doraźnych, dostępnych bez recepty, to za mało, by powstrzymać rozwój choroby i uniknąć powikłań. Konieczna jest konsultacja u alergologa, do którego kieruje lekarz pierwszego kontaktu. Warto to zrobić także dlatego, że leki dostępne i bez recepty można kupić znacznie taniej, jeśli przepisuje je specjalista.
Światłowstręt: problem okulistyczny
Jeśli doświadczasz światłowstrętu po badaniach diagnostycznych u okulisty, a ten zastosował atropinę, nie masz się czym martwić: to na pewno wkrótce minie. Najczęściej dolegliwości utrzymują się do kilku godzin, czasem na "uspokojenie" sytuacji trzeba poczekać do rana.
Światłowstręt bez wyraźnej przyczyny, nawracający, niejednokrotnie staje się przyczyną wizyty u okulisty. Warto go odwiedzić, gdyż nadmierna reakcja na światło towarzyszy wielu problemom okulistycznym: zespołowi suchego oka, zapaleniu spojówek, zapaleniu tęczówki. Tak może się objawiać i złodziejka wzroku: jaskra. Uwaga! Ta choroba kojarzona przede wszystkim z osobami starszymi ma też niebezpieczną odmianę, typową dla najmłodszych. Przyglądaj się uważnie niemowlakowi i maluchowi, który jeszcze nie umie opowiedzieć, co mu dolega. Jeśli podejrzewasz światłowstręt, koniecznie odwiedź pediatrę i w przypadku wątpliwości okulistę dziecięcego. Jeśli starsze dziecko narzeka na światłowstręt, także trzeba znaleźć jego przyczynę. Nieleczona jaskra grozi całkowitą utratą wzroku.
Uwaga! U dorosłych jaskra także może objawiać się światłowstrętem, łzawieniem oczu, zaburzeniami widzenia. Czasem jednak nie ma żadnych sygnałów ostrzegawczych, stąd każdy po trzydziestce powinien odwiedzać okulistę przynajmniej raz w roku.
Światłowstręt: ból głowy, czyli migrena?
W przypadku ataków migreny rzeczywiście światłowstręt bywa wiernym towarzyszem. Zarazem nie każdy ból głowy to zaraz migrena, a i wśród osób cierpiących na "prawdziwą" migrenę sporo jest takich, które nie mają typowych dla niej objawów (np. aury, wymiotów). Nowoczesne leczenie migreny nie polega jedynie na łagodzeniu dolegliwości, ale i wyprzedzaniu ataków. Rozpoznanie, a także leczenie za pomocą preparatów niejednokrotnie dostępnych wyłącznie na receptę, należy pozostawić neurologowi (kieruje do niego lekarz pierwszego kontaktu).
Migrena nie jest bardzo niebezpieczną chorobą, z założenia nie prowadzi też do groźnych powikłań. Zarazem może znacznie obniżyć jakość życia, a dzisiaj naprawdę nie trzeba już regularnie cierpieć z jej powodu. Istnieją jednak poważne choroby, które czasem dają objawy podobne do migreny, stąd diagnoza zazwyczaj jest stawiana po dokładnej diagnostyce, wykluczającej taką możliwość.
Uwaga! Światłowstręt towarzyszący nagłemu, wyjątkowo silnemu bólowi głowy (nieporównywalnemu do wcześniej doświadczonych) czy uczuciu porażenia ciała, wymaga natychmiastowego kontaktu z lekarzem. Tak postępujemy i wtedy, gdy nie ma tego objawu, a "tylko" boli bardzo głowa, odczuwamy dezorientację, nienaturalne mrowienie kończyn. Tak może objawiać się zagrażające życiu pęknięcie tętniaka, krwotok podpajęczynówkowy, udar.
Światłowstręt przy bardzo wysokiej gorączce, zwłaszcza u dzieci, również wymaga szybkiej interwencji. To może być zapalenie opon mózgowych, sepsa. Nie wahaj się wezwać pogotowia, jeśli osoba z takimi objawami ma plamy na skórze, sztywność karku, drgawki.
Zobacz także:
Tętniak mózgu - można się przed nim jakoś uchronić?
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
zobacz inne okulary przeciwsłoneczne w materiały partnera
