Za wystąpienie choroby Chagasa odpowiada świdrowiec, czyli pierwotniak przenoszony przez krwiopijne pluskwiaki i w większości przypadków zakażenie jest konsekwencją ugryzienia. Zdarza się jednak, że patogeny wywołujące trypanosomozę przedostają się do organizmu w czasie transfuzji krwi , spożywania zanieczyszczonych pokarmów lub przenoszą się w czasie ciąży z zakażonej matki na dziecko. Dolegliwości i zmiany w organizmie towarzyszące chorobie są ściśle związane z fazą jej rozwoju. W pierwszym ostrym stadium trypanosomozy pojawia się jedynie niewielki obrzęk w miejscu ugryzienia. Niewłaściwe rozpoznanie i brak leczenie sprawia, że choroba choć nie daje żadnych dokuczliwych objawów może wywołać poważne zmiany w organizmie. Uszkodzeniu ulegają najczęściej serce , sploty autonomiczne mięśniówki przewodu pokarmowego - przede wszystkim przełyku i jelita grubego.
Objawy
Pierwsze objawy schorzenia w przypadku ugryzienia przez pluskwiaki pojawiają się po 8-10 dniach. Jeśli do zakażenia doszło w czasie transfuzji dolegliwości występują po 20-40 dniach. U większości chorych faza ostra choroby utrzymuje się nie dłużej niż sześć tygodni, następnie przechodzi w postać przewlekłą, która w 70-90 proc. nie daje żadnych objawów i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. W pierwszej kolejności w miejscu ugryzienia pojawia się niewielki guzek. Jeśli ukąszenie owada obejmuje okolice oka może wystąpić tzw. objaw Romany, charakteryzuje się on jednostronnym obrzękiem dookoła oka i obrzękiem powieki, zapaleniem spojówek oraz powiększeniem węzłów chłonnych skupionych wokół ucha. Mimo że faza ostra najczęściej nie daje żadnych objawów u części pacjentów pojawia się gorączka, anoreksja, limfadenopatia (powiększenie węzłów chłonnych), zapalenie mięśnia sercowego oraz hepatosplenomegalia (powiększenie śledziony i wątroby). W skrajnych przypadkach dochodzi do zapalenia opon mózgowych.
Gdy choroba przejdzie z fazy ostrej do przewlekłej objawy pojawiają się u 10-30proc, wszystkich chorych. Najczęściej zmiany obejmują mięsień sercowy lub przełyk (ich jednoczesne zajęcie zdarza się niezwykle rzadko). W przypadku zajęcia serca pojawia się kołatanie serce, zawroty głowy, ból zamostkowy niezwiązany z chorobą niedokrwienną serca oraz duszność łączona z niewydolnością krążenia. Jeśli choroba zaatakowała przełyk badania pokazują znaczne poszerzenie światła jelita oraz przełyku. Zdarza się, że prowadzi to do niedożywienia, wywołuje kaszel i czkawkę. Ból w klatce piersiowej oraz wymioty mogą wywołać zachłystowe zapalenie płuc . W postaci przewlekłej dodatkowo wyróżnia się cztery stadia choroby:
1. prawidłowa średnica i opóźnione opróżnianie przełyku
2. poszerzenie i zaburzenie motoryki przełyku, hipertoniczny zwieracz dolny
3. znaczne poszerzenie i zaleganie treści w przełyku, wyraźnie zmniejszona motoryka
4. przełyk bardzo mocno poszerzony
Diagnoza
Podstawą diagnozy jest potwierdzenie obecności pasożyta we krwi chorego. Badanie najczęściej wykonuje się w ostrej fazie choroby i można je wykonać na szereg sposób np. z użyciem mikroskopu świetlnego, immunodiagnostyki lub przy wykorzystaniu techniki znanych biologii molekularnej (np. PCR).
Leczenie
Walka z chorobą jest skuteczna jedynie w przypadku, gdy właściwe leczenie zastosowano odpowiednio wcześnie. Do tej pory pacjentom z chorobą Chagasa podawano głównie azole, które mogą wywoływać szereg skutków ubocznych, a niektóre badania przypisują im dużą toksyczność. Dlatego w fazie ostrej obecnie stosuje się leki przeciwgrzybicze oraz przeciwpasożtynicze (nie są one jednak stosowane u wszystkich pacjentów i dobierane są indywidualnie).
Przy fazie przewlekłej leczenie skupia się na łagodzeniu objawów narządowych. Najczęściej podawane są leki przeciwarytmicze oraz stosuje się stałą elektrosymulację serca, która bardzo dobrze sprawdza się u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca oraz zaburzeniami rytmu serca . W przypadku poważnych zmian w obrębie mięśnia sercowego wykonuje się przeszczepy serca. Jeśli choroba obejmie jelita konieczny jest zabieg chirurgiczny. Postać przewlekła schorzenia jest nieuleczalna.
Chcesz się dowiedzieć więcej, coś Cię niepokoi, zapytaj lekarza
