Najczęstszą postacią raka przełyku jest rak płaskonabłonkowy, odpowiadający za 90% zachorowań. Za pozostałe odpowiada rak gruczołowy przełyku, umiejscowiony zazwyczaj w jego dolnej części.
Rak przełyku częściej występuje u mężczyzn po 45. roku życia. Czynnikami ryzyka są: palenie papierosów oraz picie alkoholu, częste spożywanie ostrych przypraw, niezbyt świeżych warzyw i owoców, uszkodzenia chemiczne (np. kwasy), uszkodzenia termiczne (gorące potrawy).
Przełyk, który został poparzony jest narażony ponad tysiąc razy bardziej na raka przełyku.
Rak gruczołowy jest najczęściej wynikiem refluksu (np. w przepuklinie rozworu przełykowego). Wystąpienie tego typu raka wiąże się z otyłością.
Objawy
Początki raka przełyku są bezobjawowe. Pierwsze symptomy choroby pojawiają się w zaawansowanym stadium i są to: nasilające się zaburzenia połykania (dysfagia), bóle zamostkowe po jedzeniu, nudności i wymioty (powrót pokarmów, które nie mogą przejść do dalszej części przewodu pokarmowego), spadek wagi, chrypka, kaszel, krwotok.
Charakterystycznym objawem zaawansowanej postaci choroby jest poprawa połykania oraz nieprzyjemny zapach z ust. Przyczyną jest rozpad guza nowotworowego, umożliwiający połykanie.
Diagnostyka
Badania diagnostyczne służą do ustalenia rozpoznania, oceny stopnia zaawansowania klinicznego i oceny możliwości leczenia.
Przeprowadza się badania endoskopowe w celu pobrania wycinków do badania histopatologicznego.
Jeśli nowotwór znajduje się w środkowej lub górnej części przełyku wykonuje się bronchofiberoskopię (badanie endoskopowe dróg oddechowych). Badanie przeprowadza się gdy chory skarży się na kaszel, chrypkę, odksztuszanie treści podbarwionej krwią czy duszności.
Przeprowadza się także badania radiologiczne przełyku z kontrastem, tomografię komputerową oraz badanie USG jamy brzusznej oraz ultrasonografia endoskopowa.
Leczenie
Leczenie płaskonabłonkowego raka przełyku uzależnione jest od jego umiejscowienia. Środek przełyku czy jego część dolna jest wskazaniem do leczenia operacyjnego, natomiast rak znajdujący się w górnej części przełyku leczy się najczęściej radioterapią.
W zabiegu chirurgicznym najczęściej wycięty zostaje cały piersiowy i podprzeponowy odcinek przełyku wraz z regionalnymi węzłami chłonnymi.
Radioterapię i chemioterapię stosuje się także jako przygotowanie do zabiegu chirurgicznego. Mają one pomóc w zmniejszeniu rozmiaru guza.
Raka gruczołowego przełyku leczy się tylko operacyjnie.
W przypadkach bardzo zaawansowanej choroby stosuje się leczenie paliatywne (leczenie i likwidacja dolegliwości chorego). Najczęściej ma ono na celu przywrócenie drożności przełyku lub umożliwienie choremu przyjmowania pokarmu inna drogą. Najczęściej stosuje się: protezy samorozprężające się, laseroterapię, radioterapię zewnętrzna i miejscową.
Rokowania w leczeniu raka przełyku są nie są dobre. 5 lat po rozpoznaniu choroby przeżywa nie więcej niż 5% chorych.
