Niedobór witamin dotyka nie tylko tych, którzy piją dużo kawy, alkoholu, palą papierosy, ale też dzieci oraz kobiety w ciąży. Osłabiony organizm łatwiej łapie infekcje i przeziębienia. A ponieważ zapotrzebowanie na witaminy i mikroelementy zależy od wieku, stanu organizmu, stąd dla każdej z grup przewidziano inne preparaty.
Jeśli przez ostatnie kilka miesięcy dziecko nie jadło codziennie owoców i nie piło soków, można podejrzewać, że brakuje mu witamin. Podczas rutynowej kontroli u pediatry warto spytać, czy nie trzeba ich suplementować. Grupą zagrożoną niedoborem witamin i mikroelementów grupą są też kobiety. Dziewczynkom w okresie dojrzewania brakuje zwykle witaminy B6 i żelaza, kobietom w ciąży i karmiącym - kwasu foliowego, witamin B6, B12 i żelaza, zaś paniom po menopauzie - witamin A, D, B6 oraz wapnia i żelaza. Osoby w podeszłym wieku mają zwykle za mało witamin z grupy B, C, D i żelaza, zaś ludziom żyjącym w stresie i napięciu - witaminy C, E, B oraz magnezu. Palacze powinni zażywać witaminę C (przyswajają ją dwa razy trudniej niż osoby niepalące), zaś wielbiciele mocnych trunków - witaminy z grupy B, witaminę C oraz cynk.
Na niedobór witamin pomóc może urozmaicenie diety, jednak przy większych niedoborach lekarze zalecają suplementację preparatami witaminowo-mineralnymi. Można je kupić bez recepty w każdej aptece. I witaminy, i minerały występują w nich w małych dawkach, tak więc przestrzegając zaleceń producenta, nie sposób przedawkować. Na własną rękę preparatów takich nie powinny stosować kobiety w ciąży - dotyczy to zwłaszcza witaminy A, której nadmiar uszkadza płód - ani też chorzy na niektóre choroby (np. w przypadku choroby Parkinsona witamina B6 może blokować działanie lekarstw).
Katarzyna Hubicz
Żelazo, miedź, nikiel, potas czy magnez kojarzą się bardziej z tablicą Mendelejewa niż z ludzkim organizmem. Tymczasem do jego prawidłowego funkcjonowania niezbędne jest blisko pół setki pierwiastków. Uczestniczą w procesach przemiany materii, syntezie witamin, wytwarzaniu i odnawianiu jąder komórkowych. Aktywują procesy biochemiczne i wspomagają działanie enzymów. Odpowiadają w pewnym stopniu za funkcjonowanie narządów wewnętrznych, wygląd włosów, stan skóry i paznokci, pracę mięśni, a także za stan nerwów.
Składniki mineralne dostarczane są organizmowi z pożywieniem. Podobnie jak witaminy, które nie budują komórek ani nie dostarczają energii, ale są niezbędne do prawidłowego metabolizmu. Ich deficyt objawia się w rozmaity sposób, np. niedobór witaminy A powoduje m.in. tak zwaną kurzą ślepotę, witaminy C - wyczerpanie, apatię i depresję, witaminy K - skazę krwotoczną.
Najważniejsze mikroelementy: arsen, bor, brom, cynk, cyna, jod, krzem, kobalt, molibden, nikiel, ołów, selen, wanad, wolfram, żelazo.
Najważniejsze makroelementy: chlor, fosfor, wapń, magnez, sód, potas, siarka.
Preparaty dla najmłodszych
Ferrosan A/S, Multi-Tabs, tabletki do ssania, zawiera: witaminy A, D3, E, B1, B2, B6, B12, PP, C, kwas pantotenowy, kwas foliowy, pantotenian wapnia, pierwiastki: Fe, Zn, Mn, Cu, Se, J (25 zł).
KRKA, Pikovit - tabletki do ssania, zawiera: witaminy A, D3, B1, B2, B6, B12, PP, C, kwas foliowy, pantotenian wapnia, pierwiastki: Ca, P (7 zł).
KRKA, Pikovit syrop, zawiera: witaminy A, D3, B1, B2, B6, PP, C, pantenol z dodatkiem naturalnych koncentratów z owoców (10 zł).
Polfa-Kutno, Vibovit Bobas - proszek niemusujący, zawiera: witaminy A, D3, E, B1, B2, B6, B12, PP, C, d-pantotenian wapnia (ok. 6 zł).
Preparaty dla dzieci od 4 lat
Amway, Nutrilite witamina C - tabletki do żucia o smaku ponczowym, zawierają wit. C, (101 zł za 100 tabletek).
Amway, Nutrilite wapń z magnezem - tabletki do żucia o smaku ponczowym, zawierają magnez i wapń (52 zł za 80 tabl).
Bayer, Panvitan Baby - tabletki do ssania, zawiera: witaminy C, B1, B2, B6, PP, B12, E, kwas foliowy oraz beta-karoten i Ca (8,5 zł).
Bayer, Panvitan Junior - tabletki do ssania, zawiera: witaminy C, B1, B2, B6, PP, B12, E, kwas foliowy oraz beta-karoten i Ca (8,5 zł).
Ferrosan A/S, Multi-Tabs - tabletki, zawiera: witaminy A, D, E, C, B1, B2, B6, B12, PP, kwas foliowy i pantotenowy, pierwiastki Fe, Zn, Cu, Mn, Cr, Se, J (23 zł).
Laterna, Alvityl - syrop, zawiera: witaminy A, D, E, C, B1, B2, B6, B12, PP, H, pantenol (10 zł).
Lederle-Laboratoires, Centrum Junior + Extra C - tabletki do żucia, zawiera: witaminy A, D, E, K, B1, B2, B6, B12, PP, C, H, kwas foliowy i pantotenowy, Fe, Zn, Mg, Ca, P, Cr, Mo, J, Cu, Mn (27 zł).
Manhattan Drug, Trollvita - tabletki do ssania, zawiera: witaminy A, D, E, C, B1, B2, B6, B12, PP, kwas foliowy (15 zł).
Pharmavit, Plusssz Junior - tabletki musujące bez cukru, zawiera: witaminy B1, B2, B6, B12, PP, C, pantotenian wapnia, kwas foliowy oraz Ca (7,2 zł).
Polfa-Kutno, Vibovit Junior - proszek niemusujący, tabletki do ssania i tabletki musujące, zawiera: witaminy A, D3, B1, B2, B6, B12, PP, E, C, d-pantotenian wapnia (5 zł i 8 zł).
Preparaty dla młodzieży i dorosłych:
Amway, Nutrilite Day - zawiera witaminy A, C, E, wit. z grupy B, D3, kwas foliowy, wapń, fosfor, magnez, cynk, żelazo, mangan, miedź, jod (118 zł za 60 tabletek).
Amway, Nutrilite Acerola C - zawiera wit. C i bioflawonoidy (82 zł za 100 tabletek).
Amway, B Complex Plus - zawiera wit. B1, B2, niacynę, B6, kwas foliowy, B12, kwas pantotenowy (65 zł za 100 tabl).
Amway, Nutrilite Calcium Magnesium - zawiera wapń i magnez (86 zł za 210 tabletek).
Bayer, Panvitan dla aktywnych - tabletki powlekane, zawiera: witaminy B1, B2, B6, B12, PP, H, E, C, K, kwas foliowy, kwas pantotenowy, beta-karoten, Ca, Se (22 zł).
Bayer, Panvitan dla kobiet - tabletki powlekane, zawiera: witaminy C, B1, B2, B6, B12, PP, H, E, C, K, kwas foliowy, kwas pantotenowy, beta-karoten, Ca, Fe (21,9 zł).
Bayer, Panvitan dla mężczyzn - tabletki powlekane, zawiera: witaminy C, B1, B2, B6, B12, PP, H, E, kwas foliowy, kwas pantotenowy, beta-karoten, Ca (22,5 zł).
Dansk Droge, Bodymax - tabletki powlekane, zawiera: witaminy, sole mineralne, wyciąg z żeń-szenia (145, 65 i 28 zł).
Ferrosan A/S, Multi-Tabs i Multi-Tabs z beta-karotenem - tabletki, zawiera: witaminy A, D, E, B1, B2, B6, B12, PP, C, kwas foliowy i pantotenowy, pierwiastki: Fe, Zn, Mg, Mn, J, Mo, Se, Cu (23 i 25 zł).
KRKA, Duovit - tabletki powlekane, zawiera: A, D, C, E, PP, B1, B2, B6, B12, kwas foliowy, pantotenian wapnia, Mg, Ca, P, Fe, Zn, Cu, Mn, Mo (7,5 zł).
Laterna, Alvityl - drażetki, zawiera: witaminy A, D3, E, B1, B2, B6, B12, PP, C, H, pantotenian wapnia, kwas foliowy (10 zł).
Lederle-Laboratoires, Centrum - tabletki powlekane, zawiera: witaminy A, D, E, K1, B1, B2, B6, B12, PP, C, H, kwas foliowy i pantotenowy, pierwiastki Fe, Zn, Mg, Ca, P, Cr, Cu, Mn, Se, J, K, Ni, Sn, Si, V, Cl (20 i 36 zł).
NP Pharma, Additiva - tabletki musujące, zawiera: B1, B2, B6, B12, C, E, H, PP, pantotenian wapnia, kwas foliowy (8 zł).
N.P.Pharma, Multivitamol - syrop, zawiera: witaminy A, D, E, B1, B2, B6, B12, PP, C, pantenol i Fe (10,5 zł).
N.P. Pharma, Additiva multiwitamina z minerałami - tabletki musujące, zawiera: B1, B2, B6, B12, C, E, H, PP, pantotenian wapnia, kwas foliowy, Ca, P, K, Mg (9,5 zł).
Puritan's Pride, Vigosal - tabletki, zawiera: witaminy A, D, E, K1, B1, B2, B6, B12, PP, H, kwas foliowy, pantotenian wapnia, pierwiastki Ca, P, J, Fe, Mg, Cu, Zn, Mn, Se, Ni, Sn, Si, V, K, Cl, Cr, Mo (22 zł).
Rhone-Poulenc, Dolovit Witaminy A, E + B kompleks - drażetki, zawiera: witaminy A, E, B1, B2, B6, B12, PP (18 zł).
Solco Basel, Vitamin 15 - tabletki powlekane, zawiera: witaminy A, D2, E, B2, B6, B12, PP, C, kwas foliowy, pantotenian wapnia, pierwiastki: Ca, Fe, Mg, P (36 zł).
Unipharm, Vitrum - tabletki powlekane, zawiera: witaminy A, D, E, K, C, B1, B2, B6, B12, PP, H, kwas foliowy, kwas pantotenowy, pierwiastki Ca, P, J, Fe, Mg, Cu, Zn, Mn, Cl, Cr, Mo, Se, Ni, K, Sn, Si, V (13 i 21 zł).
U.S. Pharmacia, Vigor Complete - tabletki powlekane, zawiera: witaminy A, D, E, K, B1, B2, B6, B12, PP, kwas foliowy, kwas pantotenowy, pierwiastki Fe, Mg, J, Cu, Zn, P, Ca, Mn, Mo, S, K, Ni, Cr, Sn, Si, V, Cl (35 zł).
Preparaty dla kobiet w ciąży i karmiących
Puritan's Pride, Materna - tabletki powlekane, zawiera: witaminy A, D, E, B1, B2, B6, B12, PP, C, kwas foliowy, biotynę, kwas pantotenowy, Ca, J, Fe, Mg, Cu, Zn, Mn, Cr, Mo (31 zł).
Puritan's Pride, Prenatal - tabletki powlekane, zawiera: witaminy A, D, E, C, B1, B2, B6, B12, PP, kwas foliowy, Ca, Fe, Zn (88 i 19 zł).
Unipharm, Vitrum Prenatal - tabletki powlekane, zawiera: witaminy A, D, E, C, B1, B2, B6, B12, PP, kwas foliowy, Ca, Fe, Zn (39 i 22 zł).
Preparaty dla osób starszych
Bayer, Panvitan - tabletki powlekane, zawiera: witaminy, beta-karoten, sole wapnia i selenu (21 zł).
N.P. Pharma, Geriatrix - tabletki musujące, zawiera: witaminy, beta-karoten, sole mineralne, żeń-szeń, kofeinę (22 zł).
Pharmaton, Geriavit - kapsułki, zawiera: witaminy, sole mineralne, dietyloaminoetanol, żeń-szeń, rutynę, cholinę, inozytol, nienasycone kwasy tłuszczowe (93 i 35 zł).
Wyeth Ayerst, Centrum Silver - tabletki powlekane, zawiera witaminy i sole mineralne (48 i 33 zł).