Klirens kreatyniny - jedno z badań nerek

Jednym z badań pozwalającym ocenić działanie nerek jest tzw. klirens kreatyniny. Nerki to najważniejszy element układu wydalniczego. To za ich sprawą usuwane są z organizmu szkodliwe substancje, a te korzystne zatrzymane. Dodatkowo oddziałują na wysokość ciśnienia oraz równowagę kwasowo-zasadową. Wszelkie zmiany chorobowe w ich obrębie mogą pociągać za sobą bardzo poważne konsekwencje.

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Z pomocą klirensu kreatyniny podaje się wartość przesączenia kłębuszkowego, czyli GFR . Wskaźnik ten odnosi się do ilości przepływającego przez nerki osocza w określonej jednostce czasu (jednej minucie). U zdrowej osoby i przy prawidłowo pracujących nerkach GFR wynosi ok. 120 ml/minutę. Oznacza to, że w ciągu jednej minuty przez nerki "przepływa" 120 ml osocza.

Klirens kreatyniny: kreatynina, czyli co?

Kreatynina powstaje w procesie rozkładu kreatyny, czyli jednego ze składników tworzących tkankę mięśniową. Jej niewielka część każdego dnia przedostaje się do osocza krwi, z która trafia do nerek i zostaje usunięta z organizmu. Na stężenie kreatyniny wpływa przede wszystkim wiek, masa mięśniowa oraz dieta , głównie ilość spożywanego mięsa (u amatorów mięsa będzie podwyższona, ponieważ podczas trawienia mięsa wytwarza się mocznik oraz kreatynina).

Pod pojęciem klirensu kreatyniny kryje się taka ilość osocza, którą po upływie jednej minuty nerki oczyszczają z kreatyniny. Aby podać jego wartość należy zestawić ze sobą stężenie kreatyniny w osoczu oraz moczu , objętość a także czas zbiórki moczu. Nie bez znaczenia jest także wiek i waga badanego. Do podania wartości klirensu kreatyniny stosuje się tzw. wzór Cockcrofta-Gaulta.

Klirens kreatyniny: jak przygotować się do badania?

Wartość klirensu podaje się w zarówno w oparciu o morfologię oraz badanie moczu . W przypadku tego drugiego zebranie materiału do badania może być kłopotliwe. Ponieważ konieczna jest dobowa zbiórka moczu (począwszy od drugiej mikcji w dniu poprzedzającym badanie, a skończywszy na pierwszej w dniu badania) pacjenci muszą zrezygnować z przyjmowania napojów moczopędnych tj. kawy oraz herbaty. Konieczne jest także podanie jego objętości. Następnie pobiera się próbkę krwi, mierzy i waży pacjenta.

Klirens kreatyniny: dlaczego i kiedy należy zbadać?

Wartość klirensu ma szczególne znaczenie przy diagnozowaniu chorób nerek . Na jego podstawie określa się wielkość przesączenia kłębuszkowego ( badanie GFR ). Pozwala on nie tylko sprawdzić działanie narządu, ale potwierdzić bądź wykluczyć jego ewentualną niewydolność. Kontrola wskaźnika pozwala rozpoznać skalę oraz szybkość z jaką postępują zmiany a także dobrać odpowiednią dla danego pacjenta metodę leczenia.

Taka forma oceny pracy nerek stosowana jest również u pacjentów przyjmujących leki mogące zakłócać ich działanie.

Zobacz wideo

Czytaj także:

eGFR

Badanie krwi od kuchni

Hiperamonemia

Problemy z układem moczowym - jaka dieta?

Przewodnienie, czyli woda, która szkodzi

Więcej o: