Czas potrzebny do rozpoczęcia krzepnięcia krwi zależny jest od ilości zawartych w osoczu tzw. czynników krzepnięcia krwi (substancje uczestniczące w procesie krzepnięcia) (tj. V, VII i X) oraz protrombiny i fibrynogenu. Proces ten uruchamiany jest przez tromboplastynę wytwarzaną przez uszkodzoną tkankę. W pierwszej kolejności aktywuje ona czynnik VII, który pobudza kolejne etapy procesu. Czynnik X połączony z V przekształca protrombinę w trombinę, a fibrynogen w fibrynę, z którego powstaje skrzeplina krwi.
Czas protrombinowy (PT): jak wygląda badanie?
Krew potrzebną do badania PT pobiera się z żyły łokciowej. Następnie umieszczana jest w próbówce wypełnionej kwasem cytrynowym, który łączy ze sobą jony wapnia . W kolejnym etapie badania dodaje się tromboplastynę tkankową i jony wapnia i mierzy czas od ich dodania do uzyskania skrzepu krwi w probówce.
Osoba zgłaszająca się na badanie powinna być na czczo (od ostatniego posiłku powinno minąć co najmniej 8 godzin).
Czas protrombinowy (PT): normy
Wynik badania PT może być określony w sekundach, procentach czy INR. Jego prawidłowa wartość nie powinna przekraczać:
13-17 sek.
0,9-1,3 INR (2-4 INR zakres terapeutyczny)
80-120 proc. (tzw. wskaźnik Quicka)
Przy porównywaniu wyników należy pamiętać, że laboratoria wykonujące badania stosują różne odczynniki oraz jednostki, dlatego podane normy mogą różnić się między sobą (wartość podana na wydruku badania to norma obowiązująca w danym laboratorium).
Wzrost PT
Przekroczenie tych norm PT najczęściej pojawia się wraz z niedoborem witaminy K, przy doustnym leczeniu antykoagulantami (np. acenokumarol i warfaryna). Bardzo często ma związek z niewłaściwym stężeniem czynników odpowiedzialnych za krzepniecie krwi (II, V, VII, X) oraz fibrynogenu. Wydłużony czas protrombinowy pojawia się u pacjentów z przewlekłą chorobą miąższu wątroby (dochodzi tu do upośledzenia syntezy niektórych czynników krzepnięcia, a oznaczanie PT to jeden ze wskaźników służących do oceny stanu wątroby). Niejednokrotnie ma związek z obecnością inhibitorów krzepnięcia, białaczką, mocznicą oraz z rozsianym wykrzepianiem wewnątrznaczyniowym (DIC).
Spadek PT
Zbyt krótki czas krzepnięcia pojawia się przy nadkrzepliwości krwi , jednak oznaczanie PT nie zawsze ułatwia postawienie prawidłowej diagnozy. Może się pojawić także przy zakrzepicy, trombofilii, zwiększonej aktywności czynnika VII oraz u kobiet przed i po porodzie.
Chcesz się dowiedzieć więcej, coś Cię niepokoi, zapytaj lekarza
