Sól fizjologiczna, nazywana także płynem fizjologicznym, to wodny roztwór chlorku sodu (czyli soli), zwykle dostępny w stężeniu 0,9%. W medycynie często używa się jej jako kroplówki, w celu uzupełnienia płynów ustrojowych po operacjach, a także nawodnienia organizmu po silnych wymiotach, biegunce, wstrząsie pourazowym czy oparzeniach. Służy ponadto do rozrabiania niektórych leków, wymagających podania drogą iniekcji (wstrzykiwania) lub infuzji dożylnej.
Sól fizjologiczna: Do inhalacji i nebulizacji
Sól fizjologiczna przydaje się także do podawania leków drogą wziewną, czyli tak zwanej nebulizacji . Zabieg ten pozwala na aplikację leku bezpośrednio do oskrzeli i płuc, dzięki czemu jego działanie jest szybsze i silniejsze. Ten sposób podania pozwala również na zmniejszenie dawki leku, a także (jeśli chory posiada nebulizator, czyli urządzenie do wykonywania inhalacji) - samodzielne leczenie w domu, bez konieczności udawania się do szpitala.
Nebulizację stosuje się przede wszystkim u osób chorujących na mukiwiscydozę i astmę oskrzelową, ale także w przypadku nawracających i przewlekłych: zapalenia oskrzeli, zapalenia płuc, nieżytu nosa i gardła czy stanów zapalnych nosa, gardła i krtani. W przypadku łagodniejszych schorzeń często wystarczy zabieg z użyciem samej soli fizjologicznej.
Jeśli nie posiadamy nebulizatora, a dokucza nam zalegająca w górnych drogach oddechowych wydzielina, z pomocą soli fizjologicznej możemy również wykonać zwykłą inhalację (więcej na ten temat: Inhalacja ). Pamiętajmy jednak, że taki zabieg nie dla każdego jest w pełni bezpieczny. Nie powinny go wykonywać przede wszystkim osoby: chorujące na nowotwory, gruźlicę, ropne zapalenie migdałków i zatok, a także stany zapalne górnych dróg oddechowych z wysoką gorączką, krwotoki z górnych dróg oddechowych oraz niewydolność krążeniową lub oddechową.
Czytaj również:
Nebulizator - łatwiejszy sposób na inhalację
Łagodne nawilżenie
Ze względu na jej neutralność dla naszego organizmu, a także to, że nie powoduje podrażnień, sól fizjologiczna ma również szereg zastosowań zewnętrznych. Poleca się ją przede wszystkim do przemywania oczu, już od pierwszych dni życia. Pomoże nawilżyć śluzówkę, gdy nasze oczy są przemęczone, np. długotrwałą pracą przed monitorem komputera, a także usunąć z nich obce ciało, np. rzęsę czy paproszek (więcej na ten temat: Ciało obce w oku ). Uwaga: przecierając nią oczy noworodków i niemowląt pamiętajmy, aby robić to zawsze w kierunku nosa, a nie odwrotnie (aby nie rozprowadzić zebranych w kąciku oka zanieczyszczeń po całej gałce ocznej), a także używać jałowych gazików - oddzielnego do każdego oka.
Płyn ten przyda się również do nawilżania śluzówki nosa (szczególnie w sezonie grzewczym, gdy powietrze w domu staje się suche), a także pozwoli rozrzedzić i usunąć zalegającą lub trudną do usunięcia wydzielinę. Wystarczą 1-2 kropelki zaaplikowane do każdego nozdrza. Wygodnym rozwiązaniem są także spraye z dodatkiem chlorku sodu, które pomogą oczyścić nie tylko nos, ale i zatoki .
Sól fizjologiczną można również stosować do przemywania uszu oraz lekkich ran. Niektórzy - ze względu na łagodne działanie - używają jej także w zastępstwie wody z kranu, do oczyszczania twarzy, zwłaszcza, gdy skóra na niej jest podatna na podrażnienia. Warto jednak pamiętać, że - z uwagi na ryzyko szybkiego rozwoju bakterii - fiolkę z roztworem najlepiej zużyć w przeciągu 24 godzin od otwarcia.
