Badanie jest szybkie i proste - dzięki niemu jesteście w stanie uratować własne piersi.
Sprawdzaj swoje piersi zaraz po krwawieniu miesięcznym, każdego miesiąca.
Oglądaj stojąc przed lustrem dokładnie sprawdzaj kolor, rozmiar oraz budowę piersi. Obrzęk , wciągnięcie skóry, brodawki do środka, zmarszczenia skóry mogą być objawami nowotworu. Obejrzyj piersi również z rękami opuszczonymi na biodrach oraz podniesionymi w górę.
Uciśnij lekko każdy z sutków i sprawdź czy nie ma wydzieliny. Niewielka ilość przezroczystej, nieco zielonkawej lub mlecznej może być prawidłowe. Obfity wyciek lub krwisty może być podejrzany.
Poczuj. Stojąc pod prysznicem lub leżąc na łóżku podnieś jedną rękę nad głowę, a drugą ręką małymi kółkami sprawdzaj piersi od dołu do góry, a także w środku piersi . Poszukuj zgrubień, grudek, guzków. Zbadaj tez okolice pod i nad piersiami , a także pod pachami.
Skonsultuj się z lekarzem jeśli zauważysz jakiekolwiek zmiany. Pamiętaj jednak, że większość zmian nie jest złośliwa.
Rak Piersi
Co to jest?
Rak piersi jest rodzajem nowotworu (niekontrolowany wzrost i podziału komórek). Może on rozwinąć się w kilku miejscach np. zajmując przewody gruczołu piersiowego, płaciki w których produkowane jest mleko oraz tkanka nie gruczołową.
Główne rodzaje nowotworu:
Rak inwazyjny przewodowy - ten rodzaj rozwija się z przewodów mlekowych i stanowi około 70 proc. wszystkich nowotworów piersi. Może rozprzestrzenić się poza tkankę przewodów i zająć tkankę tłuszczową, a następnie drogą krwi lub układu limfatycznego dać przerzuty do innych części ciała.
Rak zrazikowy - ten rodzaj nowotworu stanowi około 10 proc. przypadków i bierze swój początek w płacikach produkujących mleko. Może również rozprzestrzenić się na tkankę tłuszczową i dać przerzuty do pozostałych części ciała.
Rak rdzeniowy, cewkowy i śluzowaty - są to nowotwory powolnie rosnące i najczęściej rozpoznawane w badaniu mikroskopowym. Stanowią około 12 proc. nowotworów piersi.
Choroba Paget'a - stanowi 1 proc. nowotworów piersi. Rozpoczyna się od przewodów mlekowych i następnie rozprzestrzenia się na aureole (ciemny obrąbek na około brodawki sutkowej). Najczęściej pojawiają się objawy zapalenia brodawki, swędzenie, zmiana jej barwy.
Rak zapalny - stanowi około 4 proc. nowotworów piersi i jest najbardziej agresywny oraz trudny do leczenia, bardzo szybko się rozprzestrzenia.
Rak przewodowy in situ - rozpoznajemy wówczas, gdy rak ogranicza się tylko i wyłącznie do przewodów mlekowych i nie nacieka tkanki tłuszczowej. Wykryty w tej postaci daje zazwyczaj 100 proc. szanse wyleczenia. Bez leczenia w ciągu 10 lat staje się rakiem inwazyjnym naciekającym tkankę tłuszczowa.
Wiele kobiet coraz częściej poddaje się kontrolnym mammografiom, dlatego też możliwe jest wczesne rozpoznanie raków w stanie nie inwazyjnym. Rak piersi jest w Stanach Zjednoczonych drugim co do częstości nowotworem u kobiet i stanowi około 180-200 nowych przypadków rocznie. Jest przyczyna około 44000 zgonów kobiet rocznie i jest jedna z wiodących przyczyn zgonu kobiet między 40 a 55 rokiem życia. Ryzyko rozwinięcia raka piersi wzrasta z wiekiem tak więc 3 przypadki z 4 pojawiają się u kobiet powyżej 50 roku życia.
Czynniki ryzyka:
Rodzinne występowanie raka piersi
Estrogeny - wczesna miesiączka około 13 roku życia i późna menopauza (po 51 roku życia), używanie hormonalnej terapii zastępczej
Niezachodzenie w ciążę oraz pierwsza ciąża po 30 roku życia
Otyłość , zwłaszcza po okresie menopauzalnym
Nadużywanie alkoholu (ryzyko nowotworu zwiększa się dwukrotnie przy wypijaniu 3 i więcej drinków dziennie)
Mała aktywność fizyczna
Większość nowotworów gruczoły piersiowego występuje u kobiet, jednak zdarzają się przypadki występowania u mężczyzn. Około 1400 nowych przypadków raka u mężczyzn w Stanach Zjednoczonych rocznie i następuje 290 zgonów z tego powodu.
Objawy
Guzek lub zgrubienie w obrębie piersi lub pod pachą
Krwisty lub przezroczysty wyciek z brodawki sutkowej
Wciągnięcie sutka
Zaczerwienienie lub obrzęk piersi
Pojawienie się na piersi skóry przypominającej skórkę pomarańczy
Zmiana kształtu piersi
Owrzodzenie piersi
Czego poszukuje Twój doktor?
Lekarz będzie chciał się dowiedzieć o czynnikach ryzyka raka piersi szczególnie dotyczy to występowania raka u członków rodziny. Zwróci uwagę na guzki, zgrubienie w obrębie piersi, zmiany w obrębie brodawki sutkowej, zaczerwienienie i opuchnięcie, zmiany na skórze.
Diagnoza
Lekarz może podejrzewać raka jeżeli w badaniu fizykalnym odkryje nieprawidłowości lub gdy wynik mammografii będzie nieprawidłowy. Następnym krokiem jest badanie ultrasonograficzne (USG) w którym będzie można określić charakter zmiany, czy jest to zmiana lita czy też wypełniona płynem. Jeżeli zmiana będzie miała charakter lity wówczas wskazana jest biopsja. Dzięki biopsji możliwe rozpoznanie czy jest to rak czy też zmiana o charakterze łagodnym.
Czas trwania
Raz zdiagnozowany nowotwór nie ustępuje, jedynie zastosowanie odpowiedniego leczenie pozwala na ograniczeni rozprzestrzeniania i wzrostu.
Zapobieganie
Nie ma gwarancji na zapobiegnięcie chorobie, ale można ograniczyć czynniki ryzyka np.:
Rzucając palenie
Zachowując odpowiednią masę ciała
Ćwicząc regularnie
Nie nadużywając alkoholu
Stosując odpowiednia dietę - ograniczając tłuszcze, a spożywając więcej owoców i warzyw
Należy też pamiętać o.:
Samodzielnym badanie piersi każdego miesiąca
Badaniu piersi przez lekarza co najmniej raz na trzy lata prze kobiety poniżej 40 roku życia, i corocznie u starszych
Wykonywaniu badań mammograficznych corocznie u kobiet powyżej 40 roku życia
Leczenie
Leczenie raka piersi polega głównie na wycięciu zmiany. Mastektomia polega na usunięciu całego gruczołu sutkowego. Jeżeli nowowtwór wykryty jest odpowiednio wcześnie możliwe jest usunięcie jedynie samej zmiany wraz z marginesem zdrowej tkanki. Zabieg chirurgiczny może być uzupełniony radioterapią lub chemoterapią.
Radioterapia jest polecana w przypadkach usunięcia guzka, po to aby zniszczyć komórki które mogły pozostać po zabiegu. Bez radioterapii wznowa nowotworu występuje u 25 proc. chorych. Prawie zawsze należy zastosować radioterapie przy wznowie nowotworu.
Chemioterapia stosowana jest zależnie od rozprzestrzenienia nowotworu. W niektórych przypadkach chemioterapia zalecana jest przed zabiegiem chirurgicznym aby zmniejszyć masę guza.
Niektóre formy nowotworów można leczyć hormonalnie. Podczas tej kuracji pacjentki przyjmują Tamoxifen codziennie przez 2 do 5 lat. Lek ten działa przez blokowanie receptora dla estrogenu i może zmniejszyć ilość nawrotów o około 30 proc.
Leczenie stanów przedrakowych niegdyś leczono identycznie jak nowotwór piersi, jednak obecnie uważa się, że mniej radykalne leczenie daje podobne wyniki. Mastektomia jest jednak czasami niezbędna. Konieczne są częstsze kontrole u lekarza oraz regularna samokontrola i mammografia.
Kiedy skontaktować się z lekarzem
Skontaktuj się z lekarzem jeżeli wyczujesz u siebie guzek lub stwardnienie.
Zmiany wokół brodawki sutkowej, obrzęk piersi, zmiana kształtu, zaczerwienienie, wciągnięcie brodawki powinny zwrócić twojąuwagę.
Prognoza
Wczesne rozpoznanie znacznie poprawia rokowanie u kobiet z rakiem piersi. Jeżeli guz jest niewielkich rozmiarów i ograniczony jedynie do piersi, wówczas 90 proc. chorych przeżywa kolejne 5 lat. Zmiany rozsiane powodują, że nawet podczas zastosowania radykalnego leczenia kolejne 5 lat przeżywa jedynie 16 proc. pacjentek.
