Kręgosłup to filar ciała - oś, wokół której kręci się nasze życie. Z jednej strony silny i odporny, z drugiej - niezwykle wrażliwy. Jego bezpośrednie otoczenie jest silnie unerwione, mnóstwo tu wiązek i połączeń, na które mogą uciskać poluzowane lub niewłaściwie ułożone fragmenty szkieletu. Na rusztowaniu kręgosłupa, żeber, barków, kości miednicy rozpięte są mięśnie. To od ich kondycji zależy, jak pracują i jak czują się kości i stawy. Jeśli mięśnie są napięte lub przykurczone, bolą i one, i kręgosłup pozbawiony oparcia oraz pomocy, a poluzowane kręgi mogą uciskać na krążki międzykręgowe.
Z własnego doświadczenia
Kto doświadczył bólu pleców, ten wie, jak bardzo utrudnia on życie. Cierpisz, siedząc, stojąc, leżąc, pracując. Wstajesz z fotela niezgrabnie jak foka. Z niechęcią myślisz o jakimkolwiek ruchu. Łykasz tabletki przeciwbólowe, ale wiesz przecież, że to nie jest żadne rozwiązanie sytuacji. Problem w tym, że większości z nas może przydarzyć się taka dłuższa lub krótsza niedyspozycja, bowiem regularnie szkodzimy swojemu kręgosłupowi. Podstawowe grzechy to: nadwaga, brak ruchu, spędzanie większości dnia w pozycji siedzącej, niezdrowa dieta, palenie papierosów, stres. Kogo z nas to nie dotyczy?
Wiele osób tłumaczy wszelkie dolegliwości bólowe "atakiem korzonków", tymczasem zapalenie zakończeń nerwowych to dość rzadka przypadłość. W większości przypadków ból spowodowany jest zaniedbaniami. Jeśli dokuczają nam plecy, trzeba iść do ortopedy, który stwierdzi, jaka jest przyczyna bólu, zaproponuje fizjoterapię i naukę ćwiczeń, które pomogą nam zadbać o kręgosłup.
Idź do lekarza
Z wizytą u specjalisty nie można zwlekać, jeśli:
- ból pojawił się nagle, np. po dźwignięciu ciężaru, skoku, gwałtownym ruchu;
- wystąpił bez wyraźnej przyczyny i utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie. W takiej sytuacji odwiedź ortopedę nawet, jeśli wydaje ci się, że bolą cię jedynie mięśnie pleców i nie sądzisz, by występował u ciebie miejscowy, ucisk na nerwy. Bardzo trudno jest samemu rozpoznać, jaki charakter ma ból - objawy bywają podobne;
- czujesz mrowienie w kończynach, drętwienie palców, kłucie w stopach i palcach nóg, promieniowanie bólu do nogi lub ręki.
Gra w kręgi
Jeśli chcesz dobrze zrozumieć problemy swojego kręgosłupa, posłuż się "pomocą naukową".
- Weź igłę z nitką, 24 krążki surowej marchewki (tyle ile kręgów) i 23 maleńkie plasterki miękkiego żółtego sera (posłużą za krążki międzykręgowe).
- Nawlecz na nitkę marchew, oddzielając każdy krążek serem. Ściśnij lekko, a na końcach zawiąż supełki. To bardzo uproszczony model kręgosłupa.
- Zobacz, co się dzieje z serem i plasterkami marchwi, gdy wyginasz "kręgosłup". Z jednej strony ściskają się i spłaszczają, z drugiej mają luz.
- "Przećwicz" w ten sposób siedzenie przy biurku, leżenie na boku. Widzisz, dlaczego tak ważna jest prawidłowa postawa i ćwiczenie mięśni amortyzujących kręgi?
Żeby życie było proste
- O czym musisz pamiętać: Obowiązkowo, regularnie, codziennie (a najdalej co drugi dzień) uprawiaj jakąś formę aktywności fizycznej. Dla pleców najmilsze jest pływanie, tai chi, stretching, taniec - te sporty rozciągają, uczą równowagi, symetrycznie rozwijają obie strony ciała, nie powodują kontuzji. Obecnie do listy zalecanych sportów dołączono spacer, szybki marsz, najlepiej po miękkim podłożu w butach na miękkich podeszwach.
- Dlaczego to takie ważne: Ruch to forma leczenia. Tylko elastyczne mięśnie mogą utrzymać sylwetkę, tak by obciążenie nie spadało na kręgi. Pamiętaj, że kręgosłup złożony jest z kręgów przedzielonych krążkami międzykręgowymi. Każdy wstrząs, np. bieganie lub chodzenie po twardym podłożu,to "ubijanie" kręgów.
- O czym musisz pamiętać: Odżywiaj się zdrowo, ogranicz używki, nie pal papierosów.
- Dlaczego to takie ważne: Myślisz, że nie ma to żadnego związku z kręgosłupem? Mylisz się. Kości, chrząstki, mięśnie to przecież tkanki twojego organizmu. Jeśli nie dostarczasz im niezbędnych składników (np. białka, wapnia), jeśli trujesz je konserwowaną, przetwarzaną żywnością (np. fast food, chipsy), stają się źle odżywione i słabną. Palenie papierosów dodatkowo zaburza krążenie i pogarsza ukrwienie.
- O czym musisz pamiętać:
Jeśli prowadzisz siedzący tryb życia, staraj się jak najczęściej robić przerwy w pracy, ruszać się, przeciągać itp. Po pracy unikaj siedzenia przed telewizorem!
- Dlaczego to takie ważne:
Kręgosłup bardzo nie lubi pozycji siedzącej - na kręgi lędźwiowe działają wtedy ogromne obciążenia. Poza tym taki tryb życia sprzyja tyciu, a dodatkowe kilogramy to ogromne obciążenie dla kręgosłupa.
