Somatotropina zaliczana jest do hormonów polipeptydowych, czyli hormonów białkowych. Za jego produkcję odpowiada przede wszystkim przedni płat przysadki mózgowej . Wydzielanie hormonu odbywa się pulsacyjnie i jest ściśle powiązane z wiekiem, płcią oraz porą dnia (rano jest go więcej). Jego budowa u każdego żyjącego gatunku jest inna, u człowieka zbudowany jest z 191 reszt aminokwasowych. Ilość hormonu, która trafia do organizmu regulowana jest przez dwa niezależne hormony - somatoliberynę (zwiększa jego wydzielanie) oraz somatostatynę (hamuje jego produkcję).
Jak to działa?
Bez hormonu wzrostu cały proces rozrostu organizmu nie byłby możliwy. To dzięki niemu chrząstki przysadkowe w kościach długich poszerzają się, a kości wydłużają. Wraz ze wzrostem ciała podnosi również jego masę. Jednak to nie jedyne zadania tego hormonu. Odpowiada również za syntezę białek, węglowodanów oraz tłuszczów. Za jego sprawę organizm potrafi zatrzymać tak cenne dla niego substancje, jak jony wapniowe czy fosforowe. Ma wpływ na gospodarkę węglowodanową, pobudza i przyspiesza glikogenolizę oraz zwiększa wydzielanie glukozy, wytwarzanej przez wątrobę . Pobudza trzustkę do większego wydzielania insuliny. Dzięki niemu zachodząca w tkankach tłuszczowych lipoliza jest znacznie większa. Lipoliza to proces polegający na rozkładzie trójglicerydów na kwasy tłuszczowe i gricerol, które biorą udział we wszystkich procesach energetycznych zachodzących w organizmie.
Niedobór hormonu
Zbyt mała ilość wytwarzanego przez przysadkę hormonu najczęściej prowadzi do tzw. karłowatości . Osoby dotknięte schorzeniem mają mniej niż 100 cm wzrostu. Bardzo często karłowatość bywa, błędnie, łączona z upośledzeniem umysłowym. Jednak obydwie choroby rzadko występują równocześnie.
Gdy jest go za dużo...
W zależności, w którym etapie rozwoju człowieka wystąpi nadczynność przysadki, czyli nadmierne wytwarzanie przez nią m.in. hormonu wzrostu, wyróżnia się dwa schorzenia. Jeśli przysadka zaczyna wydzielać za dużo somatotropiny u osoby, u której proces wzrostu jeszcze się nie zakończył diagnozuje się gigantyzm. O objawach, diagnozie i metodach leczeniu gigantyzmu przeczytasz tutaj .
Gdy nadmiar hormonu pojawia dotyka osobę, która już przestała rosnąć podejrzewa akromegalię. Więcej o akromegalii przeczytasz tutaj .
Czytaj także:
Testosteron hormonem uczciwości - prawdziwy mężczyzna nie oszukuje?
