Jeśli na basenie źle zanurkujesz i do nosa naleje ci się wody, czujesz nieprzyjemne szczypanie na tylnej ścianie gardła. Tak dowiadujesz się, że przestrzeń nosowa i gardłowa łączą się ze sobą. Uzupełnimy twoją wiedzę - za pośrednictwem tzw. trąbki Eustachiusza dołącza do nich ucho środkowe. Jeśli gardło i nos zostają zaatakowane przez wirusy, infekcja może objąć także ucho. Gdy dojdzie do stanu zapalnego, pojawi się obrzęk i wydzielina, która stanowi idealną pożywkę dla bakterii, najczęściej Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae lub MoraXella catarrhalis.
Krótka trąbka
Zapalenie ucha dotyczy najczęściej niemowląt i małych dzieci, u których układ odpornościowy dopiero się kształtuje, a budowa anatomiczna sprzyja rozwojowi zakażenia (trąbka Eustachiusza jest szeroka i krótka). Po 6. roku życia częstość zachorowań znacznie spada, u dorosłych choroba występuje sporadycznie, ale także potrafi bardzo uprzykrzyć życie. W przypadku nieleczonego zapalenia ucha sytuacja może przybrać obrót naprawdę dramatyczny.
Po bębenku
Stan zapalny rozwija się w uchu wewnętrznym. Trzeba pamiętać, że od zewnętrznego oddziela je cieniutka i przezroczysta błona bębenkowa. Choroba sprawia, że błona puchnie i wydyma się pod naporem wydzieliny z ucha wewnętrznego. To boli, uwiera i przeszkadza; pogarsza się słuch, pojawiają się szumy uszne. Do tych objawów dochodzi gorączka (u małych dzieci bardzo wysoka), uczucie ogólnego rozbicia, a niekiedy nawet wymioty, biegunka. Małe dziecko może sygnalizować ból ucha, targając je, pocierając nim o poduszkę. Czasem wydzieliny jest tak dużo, że błona bębenkowa pęka i pozwala jej wypłynąć do ucha zewnętrznego. Perforacja przynosi natychmiastową ulgę i - uwaga - nie grozi poważnym uszkodzenie słuchu , jak można by się obawiać. Jeśli uchem zajmie się lekarz, a pacjent zastosuje się do wszystkich wskazówek, błona bębenkowa zarośnie w ciągu kilku-kilkunastu dni bez powikłań. Lekarz może zdecydować także o przecięciu błony, jeśli ta sama nie pękła.
Ręce precz
Przy pierwszych objawach zapalenia ucha koniecznie trzeba zgłosić się do lekarza. Nie wolno w uchu grzebać ani zakraplać niczego na własną rękę, bo można spowodować trwałe uszkodzenie słuchu! Konieczna będzie antybiotykoterapia, lekarz zapisze prawdopodobnie także krople do nosa i ucha oraz leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Jeśli leczenie nie przyniesie poprawy, trzeba wykonać posiew i antybiogram. To bardzo ważne, by ostre zapalenie ucha nie przeszło w postać przewlekłą, która grozi licznymi powikłaniami (m.in. zapaleniem wyrostka sutkowatego, opon mózgowo-rdzeniowych, błędnika). Powikłania te zagrażają zdrowiu, a leczenie (które może nie uratować w pełni słuchu) najczęściej wymaga przeprowadzenia operacji.
Zapalenie z dymu
Częstym zapaleniom ucha sprzyjają powtarzające się infekcje wirusowe, zapalenie zatok , alergia, astma, ogólne obniżenie odporności. Uwaga: u dzieci, oprócz naturalnie większych predyspozycji czynnikiem ryzyka jest bierne palenie papierosów (wdychanie dymu "produkowanego" przez rodziców i bliskich) oraz narażenie na wdychanie spalin.
