26-krotny mistrz ¶wiata w p³ywaniu Michael Phelps przyznaje, ¿e w trakcie intensywnego treningu zdarza mu siê oddawaæ mocz do wody. T³umaczy to tym, ¿e "chlor i tak wszystko zabija". To nieprawda, a co gorsza miêdzy moczem a chlorem zachodzi reakcja chemiczna, która mo¿e przyczyniaæ siê do chorób i nieprawid³owego funkcjonowania uk³adu oddechowego, w tym astmy czy zapalenia zatok.
Michael Phelps (niestety) sika w basenie. Nie nale¿y braæ z niego przyk³adu Fot. Kirby Lee
Mocz plus chlor równa siê wybuchowy zwi±zek
O co chodzi? Wydalany z moczem mocznik ³±czy siê z chlorem w zwi±zek chemiczny o nazwie trichlorek azotu. Po raz pierwszy, w warunkach laboratoryjnych, otrzyma³ go w 1812 roku francuski chemik Pierre Dulong, który przy okazji odkry³, ¿e to silnie wybuchowa substancja, która jest bardzo delikatna i wystarczy ekspozycja na s³oñce, by eksplodowa³a bez ostrze¿enia.
Eksperymentator odczu³ to na w³asnej skórze - wybuch trichlorku azotu kosztowa³ go oko i palec. Po nim równie¿ dwaj inni naukowcy ponie¶li straty w wyniku eksperymentów z tym zwi±zkiem - Sir Humphry'emu Davy'emu uszkodzi³ palce, a Michaelowi Faradayowi na pewien czas wzrok.
Zapalenie zatok, astma, utrata g³osu
Na szczê¶cie dla p³ywaj±cych w basenie tylko czysty trichlorek azotu mo¿e wybuchn±æ. Nie znaczy to jednak, ¿e nie stanowi ¿adnego zagro¿enia dla zdrowia. Ten zwi±zek chemiczny, który zamienia siê w gaz i unosi w powietrzu nad wod±, mo¿e przyczyniaæ siê do schorzeñ i chorób uk³adu oddechowego.
Sugeruj± to miêdzy innymi badania, w których zostali wziêci pod lupê pracownicy k±pielisk. Okaza³o siê, ¿e ci, którzy pracuj± bezpo¶rednio w okolicy wody (np. ratownicy, sprz±tacze), czê¶ciej maj± problemy z uk³adem oddechowym - zw³aszcza z górnym odcinkiem. Dotyczy to m.in. takich chorób jak zapalenie zatok, astma, a tak¿e pomniejszych schorzeñ jak chrypa czy utrata g³osu.
To, jak czêsto tacy pracownicy skar¿yli siê na wspomniane dolegliwo¶ci, naukowcy z Danii pod kierunkiem J.H. Jacobsa porównali z czêstotliwo¶ci± zachorowañ innych pracowników - np. kasjerów czy administracji. W sumie przebadano pod tym k±tem kilka tysiêcy ochotników z 38 ró¿nych obiektów.
76 litrów moczu w jednym basenie
Tymczasem ludzie wci±¿ za³atwiaj± siê do basenu. Z badañ kanadyjskich naukowców wynika, ¿e w du¿ym zbiorniku o pojemno¶ci 800 tys. litrów a¿ 76 litrów to mocz. W mniejszym nawet 26 litrów.
CZYTAJ WIÊCEJ >> Du¿y basen = oko³o 76 litrów moczu. Jest siê czego baæ? [PYTAMY LEKARZA]
To niewiele? Trichlorek azotu to silnie toksyczna substancja. Poza tym to równie¿ kwestia tego, jak czêsto ma siê z ni± do czynienia. Je¶li kto¶ chodzi na basen kilka razy w roku, raczej nie odczuje szkodliwych skutków tej substancji. Jednak osoby, które trenuj± regularnie i takie, które pracuj± na basenie, powinny liczyæ siê z tym, ¿e mo¿e to wywo³aæ albo pogorszyæ u nich choroby uk³adu oddechowego.
Je¶li na basenie pachnie chlorem, to znaczy, ¿e w wodzie jest du¿o moczu
Pozostaje te¿ kwestia samopoczucia - kto chce p³ywaæ w wodzie, do której kto¶ siê za³atwi³? Tymczasem je¶li na basenie mocno pachnie chlorem, to wcale nie znaczy, ¿e woda jest czysta. To znak, ¿e jest w niej du¿o moczu. Ów zapach to bowiem w³a¶nie trichlorek azotu.
Dlatego jedynym, co pozostaje, to nie s³uchaæ Michaela Pheplsa i pod ¿adnym pozorem nie za³atwiaæ siê do basenu - najlepiej zrobiæ to zaraz przed wej¶ciem na p³ywalniê. Oprócz tego nale¿y bezwzglêdnie pamiêtaæ - i przypominaæ o tym wszystkim, którzy tego nie robi± - by przed wej¶ciem do do wody wzi±æ prysznic. To nie tylko kwestia higieny - mocznik wydziela siê te¿ z potem, wiêc równie¿ mo¿e reagowaæ z chlorem.
¬ród³o: The Conversation.
Zobacz te¿:
