Czerwienica - czym jest?
Czerwienica to inna nazwa nadkrwistości, czyli nadmiernej ilości czerwonych krwinek. Występuje niezależnie od wieku, jednak najwięcej zachorowań odnotowuje się między 40 a 80 rokiem życia, a na zachorowanie bardziej narażone są kobiety niż mężczyźni. Krew i jej prawidłowe krążenie po każdej komórce organizmu ludzkiego warunkuje przeżycie - jednak jeśli proporcje w składzie krwi są zaburzone, jest to sytuacja równie groźna dla zdrowia, a nawet życia, jak inne choroby układu krwionośnego. Na nadkrwistość, czyli czerwienicę, składa się kilka schorzeń, których przyczyny leżą w różnych źródłach: wspólne dla nich jest jednak wytwarzanie przez organizm nadmiaru czerwonych krwinek, a także innych elementów krwi. Rozróżnia się trzy rodzaje nadkrwistości:
- prawdziwą,
- wtórną,
- rzekomą.
Czerwienica - objawy nadmiaru czerwonych krwinek
Podobnie jak w przypadku innych chorób, objawy czerwienicy są uzależnione od stopnia zaawansowania choroby. W przypadku osób bez innych, istotnych dolegliwości zdrowotnych, nadkrwistość nie sygnalizuje swojej obecności żadnymi zwracającymi na siebie uwagę problemami. Gdy jednak objętość krwi zwiększa się w znacznym stopniu, osoba cierpiąca na nadkrwistość często uskarża się na bóle i zawroty głowy, denerwujący szum w uszach oraz problemy z ostrym widzeniem. Często występuje też sytuacja silnego zaczerwieniania się skóry twarzy i uszu, a także rąk czy stóp. Niejednokrotnie występuje także uporczywe swędzenie skóry, które zwiększa intensywność zwłaszcza po gorącej kąpieli. Nadkrwistość nie jest jednak chorobą, która powoduje tylko dokuczliwe objawy - stanowi realne zagrożenie zdrowia, a nawet życia. Jest bowiem przyczyną powstawania nadciśnienia, a także zakrzepicy żył, udaru mózgu, czy zawału serca. Jednym z najwcześniejszych objawów czerwienicy może być zakrzepica żylna lub tętnicza. Stosunkowo często zdarza się również, iż w początkowej fazie choroba objawia się niedokrwieniem palców u rąk, bądź krwawieniem: z nosa lub przewodu pokarmowego.
Czerwienica prawdziwa
Jednym z rodzajów nadkrwistości, jest czerwienica prawdziwa. W jej przypadku pojawia się wzrost ilości nie tylko krwinek czerwonych, ale także białych. Co istotne, nie stwierdzono, co powoduje ten właśnie stan chorobowy. Wiadomo, że czerwienica prawdziwa nie jest chorobą działającą agresywnie na organizm, jednak trzeba być pod kontrolą lekarza - u niewielkiego odsetka pacjentów może bowiem przekształcić się ona w białaczkę. Objawy czerwienicy powinny być szybko potwierdzone przez lekarza - powikłania tej choroby są bowiem niebezpieczne. Zalicza się do nich:
- zwiększenie łatwości tworzenia się zatorów i zakrzepów
- zwiększenie ryzyka zapadnięcia na udar mózgu i zawał
Wentylem bezpieczeństwa stosowanym przy problemach z nadmierną produkcją krwinek czerwonych jest upuszczanie krwi: w ten sposób zmniejsza się jej gęstość i liczbę erytrocytów, czyli czerwonych krwinek.
Czerwienica wtórna
Inną odmianą nadkrwistości jest czerwienica wtórna. Pojawia się ona z kilku powodów, jednak największą zapadalność notuje się wśród osób przewlekle chorych. Do przyczyn czerwienicy wtórnej zalicza się:
- zwiększone wydzielanie erytropoetyny przez aparat przykłębuszkowy - w większości przypadków jest to następstwo chorób przewlekłych (chorób nerek, stany po przeszczepach nerki, niektóre rodzaje nowotworów),
- wszczepienie zastawek serca,
- zatrucie tlenkiem węgla,
- przebywanie wysoko w wysokich partiach gór,
- choroby dolnego układu oddechowego,
- długotrwałe przyjmowanie steroidów anabolicznych i kortykosteroidów.
W przypadku czerwienicy wtórnej, leczenie polega na eliminacji choroby podstawowej. Pacjenci otrzymują także zwykle leki przeciwpłytkowe, mające chronić przed powstawaniem zatorów i zakrzepów. Utrzymanie w ryzach, a także wyleczenie choroby powodującej nadkrwistość wtórną, rozwiązuje zwykle problem z nadmierną produkcją czerwonych krwinek.
Czerwienica rzekoma
Ostatnim typem nadkrwistości jest czerwienica rzekoma. Odpowiedzialną za jej powstawanie przyczyną jest znaczna utrata płynów. Stan taki powodować mogą na przykład biegunki i wymioty (także w przebiegu grypy żołądkowej), jak również przegrzanie czy zażywanie leków moczopędnych. Otyłość, problemy z jelitami czy długotrwałe, nadmierne spożywanie alkoholu także przyczyniają się do czerwienicy rzekomej. Odwodnienie organizmu sprawia, że w krwi znajduje się za mało osocza, dzięki czemu erytrocyty dryfują w zbyt małej objętości płynu, co także sprowadza się do zagęszczenia krwi.
Przeczytaj także:
