Jeste¶my coraz bli¿ej pokonania HIV. Naukowcy usunêli wirusa z genomu myszy

Naukowcom z USA uda³o siê usun±æ wirus HIV z organizmów myszy. Dokonali tego za pomoc± nowoczesnej techniki edycji genów. Co to oznacza dla ludzi zaka¿onych HIV?

Badacze z Filadelfii pokazali, ¿e s± w stanie usun±æ wirusa HIV z genomu zwierz±t - w tym przypadku myszy. Do organizmu myszy przeszczepiono ludzkie komórki uk³adu odporno¶ciowego i zainfekowano je wirusem HIV. Nastêpnie usuniêto go dziêki nowatorskiej metodzie modyfikowania genów CRISPR/Cas9.

To du¿y krok w rozwoju badañ nad HIV; wydaje siê, ¿e jeste¶my coraz bli¿ej pokonania wirusa, który na dobre zacz±³ szerzyæ siê w¶ród ludzi w latach 60. XX wieku. Przez choroby zwi±zane z HIV/AIDS umar³o dziesi±tki milionów osób. Dzi¶ zara¿onych wirusem jest oko³o 36,7 miliona. Lek na HIV/AIDS to ¶wiêty Graal naukowców. Powszechnie stosuje siê leki antyretrowirusowe, które zmniejszaj± replikowanie siê wirusa do minimum, nie potrafi± jednak pozbyæ siê go na dobre. Mimo tego pozwalaj± pacjentom na d³ugie, satysfakcjonuj±ce ¿ycie bez objawów choroby.

Do³±cz do Zdrowia na Facebooku!

Badania prowadzi Uniwersytet Temple w Filadelfii. Naukowcy wspó³pracowali z kolegami po fachu z Uniwersytetu w Pittsburghu. Wyniki eksperymentu opublikowano w "Molecular Therapy", wiod±cym czasopi¶mie z dziedziny terapii molekularnych i komórkowych. To nie pierwsza publikacja Uniwersytetu Temple dotycz±ca "wyjêcia" wirusa HIV z zainfekowanego materia³u genetycznego. Naukowcy z Filadelfii pracuj± nad sposobem na wyeliminowanie HIV od lat; w zesz³ym roku uda³o im siê wyodrêbniæ i usun±æ wirusa z wyhodowanych komórek ludzkich. Do eksperymentu u¿yto krwi pobranej od pacjentów zaka¿onych HIV. Badania na myszach to kolejny etap z³o¿onego projektu naukowego.

Jak to dzia³a?

Ogólnie rzecz ujmuj±c, CRISPR/Cas9 to rodzaj molekularnych no¿yczek zdolnych do modyfikowania (edycji) genów. Umo¿liwi³y one naukowcom z Filadelfii "wyciêcie" z kodu genetycznego myszy dwóch postaci wirusa HIV-1 - ¶wie¿ej, dopiero co wszczepionej oraz ukrytej, przewlek³ej.

CRISPR/Cas9 pozwala na ciêcie DNA i wyjêcie wadliwego genu, a tak¿e zast±pienia go innym, prawid³owym. Oznacza to, ¿e dziêki CRISPR/Cas9 mo¿na edytowaæ genomy tak, by pozbywaæ siê uszkodzonych (a wiêc potencjalnie chorobotwórczych) fragmentów DNA. Metoda wci±¿ jednak nie jest ca³kowicie bezpieczna; mo¿e doj¶æ, na przyk³ad, do usuniêcia zbyt du¿ego fragmentu DNA i wywo³ania patologicznego procesu. Mimo to wska¼nik dok³adno¶ci CRISPR/Cas9 jest wysoki, wynosi a¿ 70 procent. Co wiêcej, metoda jest stosunkowo prosta i tania.

Modyfikacje CRISPR/Cas9 nie by³y dotychczas wykonywane bezpo¶rednio na ludzkim organizmie; przeprowadzono jedynie zabiegi ex vivo (pozaustrojowe). Naukowcy maj± nadziejê, ¿e metoda pozwoli na leczenie licznych chorób, miêdzy innymi nowotworów.

Co dalej?

"Nastêpnym etapem badañ bêd± eksperymenty na naczelnych [ma³pach - przyp. aut.], bardziej adekwatnym obiekcie badañ. Wykonamy je, by sprawdziæ, czy mo¿na usun±æ HIV-1 z zainfekowanych limfocytów T [komórek uk³adu odporno¶ciowego] i innych miejsc, w których kryje siê wirus, na przyk³ad komórkach mózgu" - powiedzia³ doktor Khalili, jeden z naukowców z Uniwersytetu Temple. "Zmierzamy do tego, by w koñcu przeprowadziæ badania na ludziach".

Pamiêtajmy, ¿e im wcze¶niej wykryje siê HIV, tym wiêksze ma siê szanse na efektywn± terapiê lekami antyretrowirusowymi. Z tego wzglêdu ka¿dy, kto jest aktywny seksualnie, powinien co jaki¶ czas robiæ test na obecno¶æ wirusa HIV. Mo¿na go wykonaæ bezp³atnie i anonimowo w placówkach w ca³ej Polsce.

To tak¿e mo¿e ciê zainteresowaæ:

¬ród³a: Dolina Biotechnologiczna, News-Medical, Philly.com, Science Daily, Temple Health, United News International