Neuropatia cukrzycowa, czyli jedno z powikłań cukrzycowych wywołane zbyt wysokim stężeniem glukozy (hiperglikemia) może objąć praktycznie każdy fragment układu nerwowego (z wyjątkiem mózgu i rdzenia kręgowego). Bardzo często prowadzi do wystąpienia kolejnych, równie groźnych powikłań jak stopa cukrzycowa czy nagły zgon cukrzycowy. U większości pacjentów diagnozowany jest tzw. zespół obwodowy, czyli polineuropatia odpowiedzialna za grupę zmian chorobowych w obrębie nerwów obwodowych.
Pierwszym niepokojącym objawem jest drętwienie kończyn oraz nasilający się, głównie w nocy, ból. U większości chorych dochodzi do znacznego osłabienia ścięgien oraz funkcji motorycznych kończyn. Charakterystyczne jest zaburzone odczuwanie ciepła oraz zimna i przeczulica dotykowa połączone z parestezją, czyli mrowienie (lub drętwienie). Niejednokrotnie u pacjentów z cukrzycą pojawia się neuropatia autonomiczna lub układu moczowo-płciowego. Pierwsza z nich najczęściej łączona jest z uszkodzeniem układu przywspółczulnego i zmiany obejmują przede wszystkim górny odcinek układu pokarmowego. Schorzeniu mogą towarzyszyć zaparcia oraz biegunka. U około 20 proc. chorych neuropatia autonomiczna obejmuje układ krwionośny. Może ona prowadzić do omdleń, upośledzenia rytmu serca oraz bezobjawowego niedokrwienia serca i bezbólowego zawału serca .
Zdarza się, że neuropatia autonomiczna atakuje nerw wzrokowy prowadząc do opóźnionej reakcji źrenic na światło, a także oddziaływać na termoregulację, zaburzając potliwość, zmysł smaku oraz zapachu.
Neuropatia układu moczowo-płciowego odpowiada za większość problemów ze wzwodem, które występują u niemal połowy mężczyzn chorujących na cukrzyce. U kobiet może zaburzać funkcje seksualne oraz prowadzić do częstych infekcji pęcherza.
Sposobem na uniknięcie nieprzyjemnych powikłań są regularne wizyty u lekarza i kontrola stanu zdrowia. U chorych z cukrzycą typu I powinny być powtarzane co pięć lat od chwili postawienia diagnozy. W przypadku cukrzycy typu II badania pod kątem neuropatii powinny być wykonane tuż po potwierdzeniu diagnozy. Rozpoznanie opiera się na ocenie odczuwania dotyku, bólu (stopy, opuszków palców, głowy, kości śródstopia, okolicy podstawy kości śródstopia oraz okolicy piętowej) oraz wibracji. Brak odczuwania wibracji to jeden z typowych objawów neuralgii. Badanie czucia wibracji wykonuje się na kostce bocznej, przyśrodkowej, górnej części kości piszczelowej, grzbiecie palucha V palca. Oznaczenie progu czucia wibracji należy wykonywać trzykrotnie, dla obu stron ciała, obliczając średni wynik z 3 prób. Dodatkowo ocenia się odczuwanie temperatury oraz sięga po badanie elektroneurofizjologiczne.
Zanim rozpocznie się właściwe leczenie konieczne jest uregulowanie poziomu cukru oraz kontrola ciśnienia krwi . Pacjentom zaleca się rezygnację z picia alkoholu oraz palenia papierosów . Następnie sięga się po leczenie farmaceutyczne, które ma na celu złagodzenie przebiegu i objawów choroby.
Chcesz się dowiedzieć więcej, coś Cię niepokoi, zapytaj lekarza
Dlaczego kawa może chronić przed cukrzycą?
Jak sprawniej leczyć cukrzyce?