Nietolerancja pokarmowa pochodzenia immunologicznego zazwyczaj ma związek z nadprodukcją przeciwciał typu IgG . Ich nadmiar sprawia, że organizm aktywuje reakcje obronną i zaczyna zwalczać własne zdrowe tkanki. Wzmożone wytwarzanie przeciwciał łączy się z uszkodzeniem ścian jelita. Przyjmowane leki, infekcja lub zatrucia sprawiają, że zwiększa się przepuszczalność niestrawionych resztek pokarmu. Gdy trafiają one do krwiobiegu organizm traktuje je jak zagrożenie, choć same w sobie nie są niebezpieczne. To nietypowe zachowanie układu odpornościowego bardzo często pociąga za sobą przykre dolegliwości. W niektórych przypadkach stan zapalny uaktywnia się po kilku godzinach lub dniach po zjedzeniu produktu, który wywołał nietolerancję pokarmową.
Nietolerancja pokarmowa nie mająca podłoża immunologicznego najczęściej ma związek z zaburzeniem procesów trawienia. Czynnikiem, który u większości chorych wywołuje przykre dolegliwości jest laktoza. Niewystarczająca ilość enzymów trawiennych bardzo często utrudnia trawienie i wywołuje nietolerancję fruktozy, glutenu , alkoholu oraz niektórych składników błonnika. Zdarza się, że choroba uaktywnia się po spożyciu produktów, do których dodawane są utrwalacze, konserwanty lub wzmacniacze smaku.
To nie alergia
Określenie nietolerancja pokarmowa często bywa zamiennie stosowane z alergią pokarmową lub celiakią (choroba trzewna). Jednak są to dwa zupełnie różne schorzenia. O alergii pokarmowej mówimy, gdy reakcja organizmu pojawia się niemal natychmiast po zjedzeniu uczulającego produktu. Jej występowanie wiąże się z zaburzeniem w produkcji przeciwciał IgE oraz wytwarzaniem histaminy. W przypadku nietolerancji, reakcja organizmu jest znacznie opóźniona, może się pojawić nawet po kilku dniach. Dodatkowo tworzący się stosunkowo długo kompleks przeciwciał-antygenów może odkładać się niemal w całym organizmie, co pociąga za sobą szereg różnorodnych objawów, które zazwyczaj nie są łączone ze stosowaną dietą.
U chorych z celiakią nietolerancja pokarmowa jest jedynie jednym z jej objawów. Jej przyczyn należy szukać w uwarunkowaniach genetycznych. W przypadku "zwykłej" nietolerancji pokarmowej zdarza się, że schorzenie bardzo często jest nabyte. Choroba zazwyczaj ma związek z przyjmowanymi antybiotykami oraz niektórymi powszechnie stosowanymi lekami przeciwzapalnymi.
Objawy
Dolegliwości i objawy charakterystyczne dla nietolerancji pokarmowej mogą być bardzo różne i pojawiać się z różnym natężeniem. Zazwyczaj pacjenci, u których podejrzewa się nietolerancję pokarmową skarżą się na osłabienie, bóle głowy, uczucie sytości, ciągłe zmęczenie. Bardzo często pojawiają zaburzenia w funkcjonowaniu jelit, zmiany skórne (atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, wysypki, pokrzywka) oraz bóle w okolicach stawów . Zdarza się, że nietolerancja pokarmowa, przede wszystkim ta, o podłożu immunologicznym odpowiada za występowanie migreny, zespołu jelita drażliwego, fibromialgii (schorzenie charakteryzujące się bólami w obrębie układu ruchu).
Diagnoza i leczenie
Nietypowe i niejednoznaczne objawy towarzyszące chorobie znacznie utrudniają postawienie właściwej diagnozy. Dlatego tak ważna jest bardzo dokładna analiza wszystkich dolegliwości. Nietolerancję pokarmową potwierdzają testy laboratoryjne. Badanie polega na obserwacji krwi pobranej od pacjenta i jej reakcji na jeden z produktów, który może wywoływać nietolerancję.
Podstawą leczenia jest wyeliminowanie z jadłospisu produktu lub produktów wywołujących chorobę.
Chcesz się dowiedzieć więcej, coś Cię niepokoi, zapytaj lekarza
Czytaj także:
Bunt jelit nie daj się zaskoczyć
