Czynnikami ryzyka są: palenie tytoniu czynne i bierne oraz nadużywanie wysokoprocentowego alkoholu, praca głosem (np. nauczyciele, śpiewacy), stały kontakt z solami metali ciężkich (nikiel, chrom, uran) i azbestem. 95 proc. przypadków raka krtani stanowi rak płaskonabłonkowy.
Objawy
O raku krtani świadczą najczęściej: chrypka utrzymująca się ponad 2 tygodnie, uczucie ciała obcego, ból w gardle promieniujący do ucha, duszność, zaburzenia połykania, krztuszenie się, kaszel, krwioplucie. Niekiedy o raku krtani świadczą przerzuty do węzłów chłonnych.
Diagnostyka
Rozpoznanie raka krtani jest możliwe tylko w badaniu laryngologicznym. Lekarz określa miejsce wytworzenia się guza, jego rozmiar oraz ruchomość strun głosowych. Przeprowadza się także laryngoskopię bezpośrednią w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. W trakcie ocenia się stan krtani oraz pobiera wycinek do badania histopatologicznego.
Ponadto przeprowadza się tzw. badania obrazowe: USG szyi, tomografia komputerowa (TK, CK) , rezonans magnetyczny (MR).
Leczenie
Leczenie raka krtani zależne jest od stanu jego zaawansowania, umiejscowienia, stanu ogólnego chorego.
Raka krtani we wczesnej fazie rozwoju można leczyć za pomocą radioterapii lub chirurgicznie (endoskopowo laserem CO2 lub poprzez operację częściowego usunięcia krtani). Zaawansowane postacie raka krtani wymagają przeprowadzenia laryngektomii totalis, czyli całkowitego usunięcia krtani. Po zabiegu włącza się radioterapię.
Kiedy niemożliwe jest leczenie operacyjne wprowadza się chemioterapię.
Zabieg usunięcia krtani wymaga rehabilitacji pacjenta. Większość chorych, dzięki regularnej pracy z foniatrą, uczy się mowy przełykowej. Mowę wspomagać mogą także urządzenia elektroniczne.
Po usunięciu krtani chory może oddychać tylko przez tracheostomię (wyprowadzenie ujścia tchawicy na przednią część szyi).
Chory z usuniętą krtanią powinien być pod opieką psychologa.
