BÓL ŻOŁĄDKA: o czym świadczy? Przyczyną nie musi być problem z układem pokarmowym

"Boli mnie żołądek", "boli mnie brzuch": wielu spośród nas w ten sposób, zamiennie, określa każdą dolegliwość, pojawiającą się w przestrzeni poniżej klatki piersiowej po spojenie łonowe i narządy płciowe. Gdzie naprawdę boli żołądek i o czym ten ból może nas informować?

Dołącz do serwisu Zdrowie na Facebooku!

Zazwyczaj żołądek człowieka leży w środkowej części nadbrzusza (tzw. dołek sercowy) i lewym podżebrzu. Ból brzucha w tych okolicach najczęściej może oznaczać problemy żołądkowe. Trzeba jednak pamiętać, że niejednokrotnie dolegliwości "rozlewają się" znacznie szerzej. Kiedy więc boli cię górna część brzucha możesz stawiać na żołądek , szczególnie gdy dolegliwość pojawia się nagle, a nie narasta stopniowo, i towarzyszą jej wymioty.

Zobacz wideo

Trzeba jednak przy tym pamiętać, że żołądek to kapryśny narząd i o problemach z nim mogą świadczyć nietypowe objawy, nawet nawrotowe zapalenia uszu. ( Więcej na ten temat w tekście: "Żołądek - kapryśna sakiewka pełna kwasu" )

Dla odmiany w miejscu, gdzie właśnie żołądek powinien nas boleć, mogą występować dolegliwości związane z chorobą innego narządu układu pokarmowego, a nawet problemem kardiologicznym czy grypą. Nie poradzimy: medycyna jest sztuką i diagnozę trzeba zostawić lekarzom.

Oczywiście wstępnie można samodzielnie szukać przyczyny. Uważna obserwacja reakcji organizmu przez samego pacjenta pomaga lekarzowi w diagnozie i ustalaniu kolejności badań.

Pamiętaj: żołądek nie musi boleć i to nieprawda, że jeśli dokucza często, to po prostu "taką masz urodę". Nieprawdą jest też, że każdy ból brzucha trzeba leczyć w wyszukany sposób.

Ból żołądka: za dużo brzuszków?

Postanowiłeś regularnie trenować od nowego roku? Brzuszki, skłony, świece? Im większy zapał, typowy zresztą na początku, tym większa szansa, że zaboli cię brzuch. Przetrenowanie bywa naprawdę nieprzyjemne. Mini jednak, a lekarstwem jest... kontynuacja wysiłku. Porcję ćwiczeń zwiększaj jednak rozsądnie, systematycznie. Za parę tygodni nie będziesz mógł uwierzyć, że tak mała dawka ruchu tak solidnie dała się we znaki.

Skąd masz wiedzieć, że to akurat to?

Ból najczęściej obejmuje całą szerokość brzucha, w miejscu jego naturalnego zginania, poniżej żeber. Można wręcz wyrysować wyraźny "pas". Dolegliwościom nie towarzyszą wymioty, biegunka, zgaga, etc. Ból może nasilać się przy nabraniu powietrza, próbie powtórzenia ćwiczenia, etc. Zwykle nadchodzi dzień po treningu.

Ból żołądka czy "tylko przeziębienie"?

Najpierw boli cię brzuch w okolicy żołądka (np. nad pępkiem). Potem pojawia się gorączka, ale równie dobrze katar, kaszel, biegunka i uczucie ogólnego "rozbicia". To może być infekcja wirusowa, popularnie zwana przeziębieniem. Kiedy dolegliwości dotyczą przede wszystkim układu pokarmowego, mówi się też o "grypie jelitowej", chociaż formalnie takiej jednostki chorobowej nie ma.

Przy dolegliwościach, które jednoznacznie kojarzymy z okresem przeziębień, a nawet mamy konkretne podejrzenia, kto nas wirusem poczęstował (chorował wcześniej krewny lub kolega z pracy), zazwyczaj wystarcza leczenie zachowawcze. Przykre objawy miną w ciągu kilku dni.

Możesz sięgnąć po sprawdzone domowe sposoby, które pomogą ci pokonać dolegliwości (więcej na ten temat).

Nic się nie stanie, jeśli 2-3 dni ograniczysz jedzenie, szczególnie, gdy boli cię gardło lub wymiotujesz, ale absolutnie nie zapominaj o uzupełnianiu płynów. Pij jak najwięcej, małymi łykami, wodę, ale i herbatki czy kompot.

Gorączkę powyżej 38.5 st. C obniżą leki bez recepty(typu paracetamol lub ibuprofen). Przy niższej temperaturze pozwól pracować układowi odporności i ogranicz się do sposobów domowych (herbatka z lipy, żeby się wypocić lub chłodna kąpiel: obie metody skuteczne).

Pamiętaj, że to, co dobre dla ciebie, niekoniecznie sprawdza się w przypadku dzieci. Im młodszy malec tym szybciej skorzystaj z porady lekarza. U kilkulatka możesz już poczekać 2-3 dni, by samodzielnie zwalczył "wirusówkę". Pod warunkiem, że stan dziecka w kolejnych dniach się nie pogarsza, a gorączka nie przekracza 39 st. C.

Ból żołądka: przejedzenie?

Żołądek , podobnie zresztą, jak cały układ trawienny, nie znosi nadmiaru alkoholu, diety obfitującej w dania ostre, tłuste, wędzone. Nie jest aż tak przeciwny kawie, jak się nieraz mówi, ale nie cierpi, gdy pijemy ją na czczo. Uwaga! Często do podrażnień żołądka dochodzi, gdy stosujemy niewłaściwe leki, stąd zasadniczo: im bardziej się ich wystrzegamy (także tych bez recepty), tym dla niego lepiej.

Ból w okolicy żołądka bywa efektem przejedzenia. O nie nietrudno w święta, a potem w karnawale.

Zwykle kończy się bez konsekwencji, chyba, że od dawna mamy jakieś schorzenie, a przesadne biesiadowanie nasiliło tylko problem.

Jeśli jednak to tylko jednorazowy grzech, skorzystaj z naszych rad na klasyczne dolegliwości po obżarstwie:

Wzdęcia, zgaga i reszta

Ból żołądka: zatrucie pokarmowe - cały rok

To mit, że zatrucia pokarmowe grożą nam przede wszystkim latem. Dopadają przez cały rok, a ich objawy to głównie ból okolic żołądka, biegunka, wymioty. Takie infekcje nie muszą być wywołane przez wirusy i same przejść po kilku dniach ( wszystko o zatruciach pokarmowych )

Szczęśliwie, najczęściej nie są groźne i wystarczy głodówka oraz odpoczynek, by wszystko wróciło do normy.

Pewnych sygnałów nie wolno jednak lekceważyć i koniecznie skontaktuj się z lekarzem pierwszego kontaktu, jeśli:

- masz objawy odwodnienia (mocz ciemny i skąpy, uczucie rozdrażnienia, obniżone ciśnienie i

">tętno, skóra zwiotczała, po wzięciu w palce długo nie przyjmuje pierwotnego kształtu),

- wymioty są bardzo obfite lub nie słabną przez sześć godzin,

- biegunka utrzymuje się dłużej niż cztery doby,

- w stolcu jest śluz lub krew,

- gorączka przekracza 39 st. C. lub utrzymuje się ponad trzy doby.

Ból żołądka: gdy wszędzie stres...

Ból w nadbrzuszu zwłaszcza, gdy przypomina ściskanie w dołku, bywa objawem stresu. Stres, jak wiadomo, może powodować najróżniejsze dolegliwości. I samodzielnie trudno ocenić, że właśnie on jest sprawcą. Ból stresowy jest bowiem jak najbardziej serio.

Trzeba przy tym pamiętać, że może prowadzić do groźnych chorób. Chociaż udowodniono, że choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy nie powoduje, a winowajcą jest Helicobacter pylorii (w 2005 roku Barry J. Marshall oraz J. Robin Warren za to odkrycie otrzymali Nagrodę Nobla ), to nie oznacza jeszcze, że stres żołądkowi służy.

Gastryczne objawy stresu to zwykle bóle brzucha 2-3 godziny po posiłku, ale i nocne, wyrywające ze snu, uczucie wzdęcia, zgaga, utrata wagi.

Jak walczyć ze stresem? Przeczytaj!

Ból żołądka? Może to zawał serca

Niby o pomyłkę trudno, a wciąż bywa, że do kardiologa trafiają pacjenci ze zwykłą niestrawnością, a osoby przechodzące zawał serca lekceważą objawy, uznając, że to problem żołądkowy, który sam minie. Takie myślenie bywa zabójcze...

Przypominamy: u mężczyzn zawał serca zwykle sygnalizowany jest przez ból za mostkiem, duszność i ból oraz drętwienie lewej ręki. W damskim wydaniu częściej jest to ból barku i okolicy krtani, duszność bez bólu w klatce piersiowej. U pań jednak ból może pojawić się w nadbrzuszu, jak przy chorobie żołądka. Często towarzyszy mu odbijanie, nudności lub wymioty. Także: zmęczenie, spadek ciśnienia, nierówne bicie serca, zimny pot na czole i nad górną wargą.

Uwaga! Ból kardiologiczny nie mija przy zmianie pozycji czy nabraniu powietrza. Zawsze, gdy masz wątpliwości co do źródła dolegliwości, dzwoń na pogotowie (lub do innego, dostępnego lekarza). Osoba, która odbierze telefon, powinna pomóc postawić wstępną diagnozę.

Nie przejmuj się, że dyżurny nie jest zbyt miły. Nie musi być, ale pomóc powinien. Jest w pracy i to jego obowiązek. Jeśli przeprowadzi rozsądny wywiad, będzie mógł rozwiać twoje wątpliwości. Jeśli wyśle karetkę bez medycznego uzasadnienia, nie zapłacisz kary. Masz prawo się pomylić. I uzyskać poradę: przynajmniej przez telefon.

Ból żołądka: to może być refluks żołądkowo-przełykowy. Trzeba leczyć

Zgaga, odbijanie, cofanie niewielkich ilości pokarmu do jamy ustnej: to klasyczne objawy refluksu żołądkowo-przełykowego.

W każdej aptece kupisz środki łagodzące takie objawy, my jednak zalecamy konsultację z gastrologiem, gdy problem często wraca.

Refluks żołądkowo-przełykowy może być naprawdę groźny. Bywa, że wymaga interwencji chirurga. Kwas stale wracający do przełyku może go trwale uszkodzić.

Nieprawidłowe opróżnianie żołądka bywa spowodowane nieprawidłowościami w miejscu połączenia żołądka z przełykiem, ale i z samym kształtem żołądka lub problem z odźwiernikiem (połączenie żołądka i dwunastnicy).

Pomocna bywa zmiana trybu życia, diety, nawet ułożenia ciała podczas snu. Czasem konieczne jest przyjmowanie leków nie tylko zobojętniających kwasy, ale i poprawiających przemianę materii. Decyzję trzeba zostawić specjaliście.

Ból żołądka: choroba wrzodowa, czyli problem z bakterią

Najczęściej, gdy boli nas górna część brzucha, stawiamy na wrzody żołądka. I bardzo często mamy rację. Mylimy się jednak sądząc, że można je pokonać samą dietą.

Ponad 80% osób, u których powstały ubytki w błonie śluzowej żołądka lub dwunastnicy, zwane wrzodami, choruje z powodu zakażenia bakterią Helicobacter pylori. Można się jej pozbyć dzięki konsekwentnej, zwykle długotrwałej, terapii antybiotykowej, połączonej najczęściej ze stosowaniem leków osłonowych, bądź neutralizujących obecny w żołądku kwas solny. Kompleksowe leczenie może zalecić tylko lekarz, po przeprowadzeniu szczegółowych badań. Warto pamiętać, że sama obecność bakterii nie oznacza jeszcze choroby. Tylko 10% osób nią zarażonych ma wrzody.

Wszystko o wrzodach żołądka

Ból żołądka: zapalenie żołądka

Często mylone jest z chorobą wrzodową. Wprawdzie zakażenie Helicobacter pylori bywa przyczyną przewlekłego zapalenia żołądka, ale to tylko jeden z przypadków.

Zapalenie żołądka może być ostre, bądź przewlekłe.

W pierwszym przypadku pojawia się bardzo silny ból w dołku podsercowym, który z czasem rozlewa się po całej górnej części brzucha. Bólowi towarzyszą wymioty, zazwyczaj z domieszką krwi, a także osłabienie i gorączka.

Takie zapalenie mogą wywołać bakterie (także spowodowana przez nie sepsa), czynniki chemiczne (niektóre leki, alkohol, kwasy), poważne choroby narządów wewnętrznych, nawet guzy mózgu.

Ponieważ przy ostrym zapaleniu żołądka może dojść do pęknięć śluzówki i groźnego dla życia krwawienia, konieczny jest jak najszybszy kontakt z lekarzem. Nigdy zatem nie lekceważ krwi (nawet niewielkiej ilości) w wymiotach.

Przy zapaleniu przewlekłym objawy są podobne, jak przy chorobie wrzodowej. Zwykle nawracają bóle w dołku podsercowym. Pojawiają się kilka godzin po posiłku, jednak ból bywa silny, gdy jesteśmy głodni, czasem atakuje nocą, przypomina niestrawność. Zdarza się też uczucie pełności w nadbrzuszu.

Sprawcy zapaleń przewlekłych to również bakterie, ale i nieprawidłowa dieta z dużą ilością substancji drażniących żołądek, nieregularny tryb życia, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, zaburzenia hormonalne (np. cukrzyca).

Leczenie zazwyczaj analogiczne, jak przy chorobie wrzodowej.

Ból żołądka: rak żołądka to nie wyrok

Nawracające, piekące, kurczowe bóle (kolka) w nadbrzuszu mogą sygnalizować wiele chorób. Bywają jednak również objawem raka żołądka. Stan alarmowy: bólowi towarzyszą nudności, wymioty (zwłaszcza fusowate), suchość w jamie ustnej i pieczenie języka, zgaga, odbijania, uczucie ucisku lub pełności, wzdęcia.. Nie ma na co czekać. Koniecznie trzeba odwiedzić gastrologa (kieruje do niego lekarz pierwszego kontaktu).

To nieprawda, że im cięższe schorzenie, tym bardziej wyraźne objawy. Wiele osób ze zdiagnozowanym rakiem żołądka początkowo obserwowało u siebie jedynie osłabienie i nieuzasadnioną utratę wagi, spadek apetytu. Zatem, jeśli chudniesz, chociaż nie zmieniłeś złych nawyków żywieniowych, niekoniecznie masz powody do radości. Uczucia zmęczenia nie ma sensu w nieskończoność tłumaczyć sobie porą roku, obowiązkami. Lepiej to wyjaśnić. Tak objawiają się i poważne choroby.

Więcej na ten temat: Tylko zmęczenie? A może choroba?

Ryzyko zachorowania na raka żołądka zwiększa palenie tytoniu i spożywanie alkoholu, ale i niezdrowa żywność. Jeśli w najbliższej rodzinie ktoś chorował na ten typ nowotworu, jesteś jeszcze bardziej zagrożony.

Szczęśliwie poważne choroby żołądka są coraz wcześniej rozpoznawane i skuteczniej leczone. Bez żołądka można żyć. Nie można jednak pozwolić chorobie się rozhulać i zaatakować innych narządów.

Na wczesne rozpoznanie pozwala gastroskopia. Fakt: połykanie rurki, konieczne przy gastroskopii, nie jest przyjemne, ale nie aż tak skomplikowane, a wiedza, którą można uzyskać, bezcenna i niejednokrotnie ratująca życie. Dzięki mikrokamerze wprowadzanej do żołądka lekarz wykonujący badanie może bardzo dokładnie sprawdzić, co się w żołądku dzieje. Metoda ta umożliwia również pobranie wycinków z chorych miejsc błony śluzowej, co stanowi olbrzymią przewagę nad badaniem kontrastowym, szczególnie w rozpoznawaniu wrzodów żołądka i dwunastnicy oraz w różnicowaniu choroby wrzodowej od raka żołądka.

Pamiętaj: rak żołądka jest jednym z najczęściej występujących nowotworów w krajach rozwiniętych, w tym w Polsce. Atakuje często zaraz po przekroczeniu czterdziestki. Nie ma więc sensu lekceważyć "banalnego" bólu brzucha.

Więcej na ten temat:

Ból pleców: to nie musi być problem z kręgosłupem

Powiedz, gdzie i jak boli brzuch, podpowiemy dlaczego

Więcej o: