Naukowcy z Uniwersytetu w Sewilli odkryli zupełnie nową bryłę geometryczną, którą nazwali skutoid. Odkrycie to efekt badań nad tkanką nabłonkową, która jest wszechobecna w ludzkim (a także innych zwierząt) organizmie. Wyścieła jamy ciała (np. brzuszną), narządy, tworzy ludzką skórę, gruczoły wydzielające hormony, bierze udział w transporcie różnych cząsteczek chemicznych (np. przez nabłonek jelit), z niej powstają komórki jajowe i plemniki.
Dotąd specjaliści podejrzewali, że tworzące ją komórki mają kształt przypominający kolumny czy butelki, ale stworzona przez Hiszpanów komputerowa symulacja (z uwzględnieniem tego, że tkanka nabłonka może być płaska, ale też pofałdowana) dowodzi, że jest on bardziej skomplikowany. Na tyle, że współczesna matematyka okazała się nie mieć na niego nazwy ani definicji.
Jego odkrywcy przyrównują skutoid do "skręconego pryzmatu", co jednak nieobeznanym z geometrią mówi niewiele. Skutoid przypomina wydłużony graniastosłup, w którym jedna z podstaw jest sześciobokiem, a druga pięciobokiem. To możliwe dzięki temu, że jeden "róg" bryły jest ścięty i ma formę niewielkiego trójkąta.
Skutoid to zupełnie nowa bryła geometryczna, którą przypadkiem odkryli naukowcy z Sewilli Fot. AG
Dzięki temu kształtowi komórki nabłonka mogą bardzo ściśle do siebie przylegać, czemu tkanka nabłonkowa zawdzięcza swoje ochronne właściwości. - Te komórki są jak klocki Lego, z których są zbudowane zwierzęta - zauważa jeden ze współodkrywców skutoidu, Luis Escudero. - To była ogromna niespodzianka - zaznacza.
Dlaczego akurat "skutoid"?
Naukowcy, którzy odkryli nową figurę, stanęli przed wyzwaniem jej samodzielnego nazwania. Jako że kształtem skojarzyła im się z pancerzykiem żuka, postanowili iść tym tropem i stworzyli nazwę figury od scutellum, czyli elementu szkieletu owadów, który współtworzy grzbietową część ich tułowia.
Skutoid ma formę, która przypomina nieco tę, którą widać na pancerzykach żuków Fot. Zachi Evenor/Wikimedia Commons/CC BY 3.0
- To co prawda żadne koło ani kwadrat, ale i tak udało nam się odkryć i nazwać zupełnie nowy kształt - cieszy się jeden ze współautorów badania, biolog Javier Buceta.
Do czego można wykorzystać to odkrycie?
Mimo że dla laika brzmi niepozornie, odkrycie hiszpańskich naukowców jest istotne i może być bardzo przydatne w rozwoju medycyny - zwłaszcza ratującej życie transplantologii. Bazując na wiedzy o skutoidach, badacze zamierzają się teraz skupić na odkryciu cząsteczek, pod których wpływem komórki nabłonka przybierają taki właśnie kształt. Liczą, że dzięki temu uda się stworzyć jak najlepiej naśladujące naturę sztuczne tkanki i narządy.
Zobacz też:
- Zabrze: pierwszy w Polsce przeszczep sztucznego serca i sukces. 33 lata temu triumfował tu prof. Religa
- Naukowcy pomajstrowali przy DNA myszy i sprawili, że odmłodniały w miesiąc. "Nikt wcześniej tego nie dokonał"
