Wybielanie zębów, czyli piękny uśmiech bez wysiłku - takimi zapewnieniami gabinety stomatologiczne wabią coraz szerszą rzeszę osób, które chcą poprawić swój wygląd. Wybielanie zębów to jeden z najpopularniejszych zabiegów poprawiających wygląd, jakie wykonywane są przez lekarzy. Większym powodzeniem cieszy się jedynie botoks. Białe zęby kojarzą się ze zdrowiem - choć w praktyce kolor uzębienia ma niewiele wspólnego z jego stanem, wyglądają estetycznie i odmładzają. Niestety, wybielanie nie zawsze przebiega tak, jak obiecują foldery reklamowe. Zabieg bywa bardzo nieprzyjemny, a jego skutki mogą odbiegać od naszych oczekiwań.
Skąd ten ból podczas wybielania zębów?
Producenci środków wybielających obiecują, że ich systemy zawierają składniki eliminujące nieprzyjemną nadwrażliwość i ból zębów podczas zabiegu - takie działanie mają np. fluor i azotan potasu. Według producentów systemów wybielających lekką nadwrażliwość odczuwa jedynie kilka procent pacjentów. Wśród osób, które wybielały zęby nietrudno jednak znaleźć te, dla których zabieg był bolesny. W sklepach dentystycznych i aptekach każdy żel przeznaczony do znoszenia nadwrażliwości opisywany jest jakoś środek pomagający zwalczyć dolegliwości po wybielaniu zębów. Na większości forów poświęconych tej tematyce można przeczytać, że problem jest całkiem popularny a nieprzyjemne odczucia nie kończą się jedynie na lekkim dyskomforcie.
Podczas wybielania prawie zawsze towarzyszy pacjentom uczucie ucisku na zęby, ściskania lub rozpierania. Niestety, czasami może pojawić się również promieniujący i silny ból. Odczucia potrafią być tak nieprzyjemne, że podczas stosowania żelu na noc wielu pacjentów budzi się z powodu bólu. Nawet przy całkowicie zdrowych zębach, bez żadnych ubytków, trzeba być gotowym na utrzymującą się kilka tygodni po zabiegu sporą nadwrażliwość i ból, który może pojawić się podczas wybielania.
Środki wybielające działają bardzo drażniąco na dziąsła, często powodując powstawanie nadżerek, ranek, piekących podrażnień . Na szczęście zaraz po zakończeniu zabiegów dziąsła wracają do poprzedniego stanu. Uszkodzeniom dziąseł sprzyjają źle wykonane nakładki na zęby - np. takie, które niedostatecznie zakrywają dziąsła lub są za wysokie i drażnią tkanki miękkie nad zębem oraz takie, które posiadają ostre krawędzie.
Dlaczego zabieg wybielania jest bolesny? - Mechanizm występowania bolesności pozabiegowej jest nie do końca znany. Obecnie przyjmuje się 2 główne przyczyny takiej dolegliwości - tłumaczy Michał Pelc, lekarz stomatolog z kliniki Dentistica w Warszawie. Przypuszcza się, że podczas wybielania nadtlenek karbamidu, wodoru lub mocznika powodują utlenienie związków organicznych znajdujących się w szkliwie zęba oraz zębinie. Dzięki temu barwniki, które nadają niekorzystny kolor naszym zębom, zostają utlenione i zęby się rozjaśniają. Niestety podczas reakcji utleniania rozpadowi ulegają cząsteczki wody a zęby staja się odwodnione, co ma wpływ na przewodzenie nieprzyjemnych dla nas bodźców. - Podczas reakcji utlenienia odsłaniane są kanaliki zębinowe i bodźce mogą dostać się łatwiej do wnętrza zęba, drażniąc zakończenia nerwowe. Druga reakcja bólowa spowodowana jest bezpośrednim kontaktem substancji wybielającej z miazgą zęba. Dotyczy to najczęściej bardzo niewielkiej ilości substancji. Na szczęście. Bo większa ilość bez problemu mogłaby doprowadzić do martwicy miazgi - tłumaczy doktor Pelc. Warto jednak wspomnieć, że dokładny mechanizm rozjaśniania nie jest obecnie znany.
Rozjaśnianie nie wybielanie
Zabieg wybielania rzadko gwarantuje naprawdę białe zęby. Wynik zależy głównie od indywidualnych właściwości szkliwa, zębiny, od charakteru przebarwień, jakich chcemy się pozbyć. - Jeśli ktoś ma sine zęby, będzie miał jasno sine, żółte, pozostaną jasno żółte - przekonuje doktor Pelc, który zabieg woli nazywać rozjaśnieniem niż wybielaniem. - Wybielanie kojarzy się raczej z bieleniem. A tego przecież nie robimy - dodaje.
Jakie jeszcze mogą być nieoczekiwane skutki zabiegu? W zależności od struktury zębów i rodzaju przebarwień zęby mogą rozjaśnić się częściowo - np. tylko do połowy. Ulotki dla pacjentów dołączone do preparatów ostrzegają, że zęby przy szyjkach często pozostają naturalnie ciemniejsze. Na szkliwie mogą pojawić się białe, porowate plamy, które po pewnym czasie powinny zniknąć. W przypadku wystąpienia nierównomiernego efektu pocieszeniem może być fakt, że po kilkunastu dniach efekt wybielania nieco zanika i kolor zębów bardziej się wyrównuje. Dla osób, które są pod wrażeniem zabiegu powolny zanik efektu będzie oczywiście wadą. Wybielanie nie jest zabiegiem trwałym, najczęściej trzeba je powtarzać co 3-4 lata. Czasami jeden zabieg, lub w przypadku wybielania nakładkowego - seria zabiegów - nie wystarczają, żeby zauważyć jakikolwiek efekt. - Mam pacjentów, którzy powtarzają sesję 3 - 4-krotnie. Czasami po jednej sesji nie ma prawie w ogóle efektu. A czasami wręcz odwrotnie. To naprawdę zależy od indywidualnych warunków każdego z nas. Nie ma jednego scenariusza - tłumaczy doktor Pelc.
Czy dentyści wybielają zęby?
Dentyści przekonują, że podczas wybielania nie ulega trwałemu uszkodzeniu żadna z tkanek zęba. W zależności od stanu zębów, pojawiają się lekkie uszkodzenia (bruzdy, porowatość, które można zaobserwować jedynie podczas dokładnych badań mikroskopowych), ale dużo gorszy wpływ na stan szkliwa ma kwas fosforowy zawarty np. w coca coli i podobnych napojach. Oczywiście stężenie tego kwasu w produktach spożywczych nie jest duże, ale wypicie gazowanego napoju i nie umycie zębów wpływa na szkliwo bardzo źle. Mimo wszystko, kto z nas nigdy tak nie postąpił? - Co ciekawe, nie powinno się bezpośrednio po wypiciu napoju z kwasem fosforowym szczotkować zębów. Lepiej z tym chwilę poczekać. Lepiej wypłukać jamę ustną, tak żeby obniżyć stężenie kwasu. Trawi on szkliwo na tyle skutecznie, że można je uszkodzić podczas szczotkowania - wyjaśnia dr Pelc.
Doktor Pelc, który uprzedza, że przed zabiegiem wybielania konsultacje u niego trwają około godziny, sam poddał się zabiegowi. Chociaż przyznaje, że lekarze nieczęsto lądują na fotelu dentystycznym, uważa, że zęby są szczególną wizytówką dentysty. Skoro poddaje zabiegom swoich pacjentów, dlaczego sam miałby ich nie wypróbować? Estetyka to nie jedyny plus zabiegu. - Osobiście zauważyłem bardzo pozytywny efekt. Pacjenci częściej się uśmiechają i pokazują efekt mojej pracy. Lepiej również dbają o zęby. W końcu tyle się namęczyli, ponieśli koszty, więc starają się zadbać o efekt, a odpowiednia higiena przeciwdziała innym schorzeniom - podsumowuje dentysta.
O czym pamiętać po wybielaniu zębów?
Po wybielaniu zębów, niezależnie od metody należy pamiętać o:
zachowaniu białej diety co najmniej 3 doby po zabiegu (w niektórych przypadkach dłużej) - można jeść wszystko to, co nie pobrudzi białego płótna - powinny o tym pamiętać zwłaszcza osoby cierpiące na alergie pokarmowe, dla których zachowanie białej diety po zabiegu mogłoby stanowić problem - odwodnione po wybielaniu żeby wraz z wodą z jamy ustnej wchłaniają wszelkie barwniki
stosowaniu past i preparatów z większą ilością fluoru, które remineralizuja szkliwo - jest to szczególnie ważne w przypadku pojawienia się silnej nadwrażliwości lub białych, porowatych plam na zębach
zaprzestaniu palenia na czas wybielania i po nim - niektóre badania wskazują, że wolne rodniki powstające podczas wybielania zębów wraz z substancjami, które wdychamy paląc papierosy podwyższaja ryzyko wystąpienia nowotworów jamy ustnej. Poza tym dym papierosowy bardzo przebarwia zęby, dlatego wybielanie traci sens, gdy jednocześnie poddajemy je działaniu dymu
regularnym odwiedzaniu dentysty po zabiegu oraz usuwaniu kamienia i przebarwień minimum raz na rok
