- wzdęcia, głównie po kawie, zimnych napojach i tłustych potrawach
- kurczowe bóle z prawej strony brzucha promieniujące do pleców
- nadwrażliwość uciskowa poniżej prawego łuku żebrowego
Objawy kamicy mogą być mylone z niestrawnością lub przejedzeniem.
Uwaga! Nie każdy ból brzucha, który wystąpi po posiłku musi być wywołany kamicą.
Kolka żółciowa: skurcz pęcherzyka, zwłaszcza po obfitych i tłustych posiłkach, wywołuje:
- ból o charakterze kolkowym lub opasującym, najsilniejszy w prawym podżebrzu, promieniujący ku tyłowi do kręgosłupa, pod prawą łopatkę, a niekiedy w okolice mostka (co może być mylone z zawałem serca). Ataki trwają od kilku do kilkudziesięciu minut. Często powtarzają się w nocy.
Zapalenie pęcherzyka żółciowego: podrażnienie pęcherzyka przez kamień może wywołać ostry stan zapalny.
- ból jest zlokalizowany po prawej stronie w nadbrzuszu, najbardziej tkliwe jest miejsce pod prawym łukiem żebrowym.
- objawem towarzyszącym bywa gorączka
Żółtaczka: jeśli kamień zostanie wypchnięty z pęcherzyka i utknie w przewodzie żółciowym, blokuje przepływ żółci z
wątroby.
- skóra i białka oczu chorego przybierają żółty odcień
- mocz jest ciemnobrązowy
- stolec bardzo jasny, o szarawym zabarwieniu
Nadmierna produkcja cholesterolu w wątrobie oraz zaburzenia przepływu żółci przyczyniają się do wytrącania z żółci cholesterolu, wapnia i barwników żółciowych pod postacią kamieni. Bywają różnej wielkości: od ziarnka piasku po rozmiar mandarynki. Kryształki cholesterolu stają się zawiązkiem kamieni. Zbyt wolny przepływ lub zaleganie żółci sprzyja odkładaniu się złogów. Pewną rolę odgrywają zakażenia, gdyż jądrem krystalizacji mogą być bakterie. Kamienie tworzą się zwykle w pęcherzyku żółciowym (woreczku usytuowanym pod wątrobą) i w przewodach żółciowych.
Kamica nazywana jest "chorobą 4P" -Pani. Pulchna. Płodna. Po czterdziestce. Rzeczywiście, spotyka się ją częściej u kobiet niż u mężczyzn i raczej u dojrzałych niż młodych. Po 60. r. ż. kamienie w pęcherzyku ma co trzecia kobieta. Chorobie sprzyja otyłość, niedoczynność tarczycy , ciąża .
Tylko 3 na 10 chorych z kamicą pęcherzyka doświadcza jakichkolwiek objawów tego schorzenia. Często jest ono wykrywane przypadkowo, podczas badania USG jamy brzusznej. Lekarze nie są zgodni co do tego, czy w przypadkach bezobjawowej kamicy należy pęcherzyk usuwać, czy też nie. Gdy kamienie zatkają ujście pęcherzyka lub zaczopują przewody żółciowe, dochodzi do kolki, zapalenia pęcherzyka i żółtaczki.
Zaczopowanie kamieni w przewodach żółciowych może doprowadzić do zastoju żółci, azapalenia trzustki i wątroby, a nawet do raka dróg żółciowych.
Obecność kamieni najprościej stwierdzić w badaniu USG. Niekiedy (rzadko) zaleca się cholangiografię, czyli zdjęcie RTG z kontrastem.
Leczenie zachowawcze: dieta wątrobowa Przy nadwadze trzeba koniecznie schudnąć. Takie postępowanie jest skuteczne, gdy kamienie wykryto przypadkowo, rzadko bywa jednak wystarczające, jeśli już pojawią się objawy kamicy.
Laparoskopowa cholecystektomia (usunięcie pęcherzyka żółciowego). Wypełniony kamieniami żółciowymi pęcherzyk, szczególnie gdy jest zropiały, najlepiej usunąć. Dziś najczęściej robi się to laparoskopowo - przez trzy niewielkie nacięcia powłok jamy brzusznej. O ile nie wystąpią powikłania, chory może zostać wypisany do domu już następnego dnia. Ból po takim zabiegu jest niewielki, nacięcia skóry goją się w ciągu tygodnia, a po dwóch można wrócić do pracy. Organizm dobrze radzi sobie bez pęcherzyka (który wypełniony kamieniami, i tak już nie działał), dlatego nie ma powodów, by bać się operacji. Skutkiem cholecystektomii mogą być okresowe biegunki (zwłaszcza po tłustych posiłkach) lub (rzadko) uczucie przepełnienia i dyskomfort w nadbrzuszu.
Usunięcie pęcherzyka metodą tradycyjną bywa konieczne w niektórych stanach ostrych: przy ostrym zapaleniu pęcherzyka z zapaleniem otrzewnej lub po perforacji (przebiciu pęcherzyka). Pobyt w szpitalu trwa minimum 4-6 dni, rana goi się 1-2 tygodnie, ale ściana brzucha odzyskuje napięcie i wytrzymałość dopiero po 2-3 miesiącach.
Rozpuszczanie kamieni Polega na zażywaniu preparatów zawierających kwasy żółciowe. To metoda o bardzo niskiej skuteczności (efektów można się spodziewać po wielu latach stosowania), za to niezmiernie kosztowna. Większość lekarzy rozpuszczenie kamieni uważa za niemożliwe. Uwaga: metoda ta jest przeciwwskazana przy nadwadze innych chorobach wątroby i układu żółciowego oraz w ciąży.