Wątroba to największy narząd w naszym ciele, waga może sięgać nawet półtora kilograma. Masa wątroby zależy od ilości krwi w tym organie. Szacuje się, że jednocześnie przez wątrobę przepływa nawet 10-15 proc. ogólnej objętości krwi.
Wątroba jest określana największym laboratorium naszego organizmu, w którym zachodzi bardzo wiele procesów biochemicznych. Najważniejsze zadanie wątroby to przekształcanie szkodliwych produktów przemiany materii w związki, które następnie są usuwane z moczem i kałem. Wątroba wydziela żółć niezbędną do trawienia tłuszczów. Przechowuje glikogen (czyli przetworzoną glukozę, z której organizm w razie potrzeby może skorzystać), niektóre witaminy (A, D i B12) oraz żelazo i miedź. Wytwarza także heparynę, która odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi. Wątroba w istotny sposób wpływa na naszą odporność, ponieważ neutralizuje niektóre drobnoustroje w procesie fagocytozy (pochłanianie m.in. patogenów, martwych komórek przez komórki zwane fagocytami). Ma wpływ na termoregulację organizmu - krew po opuszczeniu wątroby jest o około 1 stopień C cieplejsza.
Wątroba jest niezwykłym organem pod względem zdolności regeneracyjnych. Zniszczona nawet w 75 proc. jest w stanie nadal pracować. W około 80 proc. jest zbudowana z hepatocytów - są to komórki, które mają zdolność do rozmnażania. Każdy z hepatocytów pełni funkcję około roku, po czym ulega zaprogramowanej śmierci.
Marskość wątroby - przyczyny
Marskość wątroby to - stan zwłóknienia wątroby i często nieodwracalnych zmian w miąższu tego organu. Procesu chorobowego nie można zatrzymać, ale można spowolnić. Są różne przyczyny marskości wątroby, w związku z tym wyróżnia się:
- marskość alkoholową
- marskość żółciową
- marskość zastoinową
- marskość pozapalną
- marskość uwarunkowaną genetycznie
Najczęstszą przyczyną marskości jest nadużywanie alkoholu oraz przewlekłe infekcje wirusami zapalenia wątroby typu B lub C. W pozostałych przypadkach przyczyną marskości wątroby są:
- autoimmunologiczne zapalenie wątroby
- toksyny, niektóre leki i środki chemiczne
- przewlekłe choroby dróg żółciowych
- niektóre choroby. np. cukrzyca, otyłość, stłuszczeniowe zapalenie wątroby, choroba Wilsona
Marskości wątroby - objawy
Pierwsze objawy marskości są łatwe do zignorowania, ponieważ nie kojarzą się z chorą wątrobą. U 30-40 proc. chorych marskość początkowo przebiega bezobjawowo i wykrywana jest przypadkowo np. podczas innych badań. Wraz z rozwojem choroby nasilają się rozmaite objawy:
- utrata apetytu, spadek masy ciała
- osłabienie
- zaburzenia koncentracji
- stany podgorączkowe
- biegunki
- wzdęcia, nudności i wymioty
- ból w prawej okolicy pod żebrami
- wodobrzusze
- krwawienia z nosa i dziąseł
- krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego
- obrzęk ślinianek
- zmiany owłosienia, nadmiar na ciele u kobiet, u mężczyzn utrata owłosienia okolic łonowych
Marskość wątroby może się objawić również zmianami skórnymi:
- świąd skóry
- żółtaczka - może o niej świadczyć zażółcenie białkówek oczu
- zmiany naczyniowe o gwiaździstym kształcie, tzw. pajączki wątrobowe. Pojawiają się na kończynach, klatce piersiowej, twarzy
- łatwe powstawanie siniaków
- rumień dłoni (wewnętrzna strona)
- rumień podeszwowy
- białe przebarwienia na paznokciach
- poszerzone naczynia żylne na skórze brzucha wokół pępka.
Marskość wątroby - leczenie
Sposób i metody leczenia zależą przede wszystkim od przyczyn, które wywołały marskość i tego w jakim stanie jest narząd. Jeśli przyczyną jest zakażenie wirusem HCV, czyli wirusowe zapalenie wątroby wprowadza się terapię stosowaną w leczeniu WZW. Dzięki nowoczesnym lekom leczenie trwa kilka tygodni i jest bardzo skuteczne. W przypadku gdy za marskością stoi choroba genetyczna należy opanować chorobę podstawą i ewentualnie wprowadzić odpowiednie leczenie objawowe. Jeśli marskość spowodował alkohol konieczne jest jego natychmiastowe odstawienie, zastosowanie się do zaleceń lekarza i przyjmowanie leków.
Zapobieganie marskości wątroby polega przede wszystkim na tym, by chronić się przed wirusowym zapaleniem wątroby, ograniczać spożycie alkoholu.
