Demencja starcza: objawy, leczenie

Demencja czyli inaczej otępienie, spowodowane jest uszkodzeniem mózgu, prowadzi do obniżenia sprawności umysłowej. Wbrew powszechnie panującej opinii, otępienie nie jest jednym z naturalnych objawów starzenia się. Najczęściej choroba występuje o osób w starszym wieku, a u osób młodych może być wynikiem uszkodzenia mózgu, infekcji, depresji, choroby alkoholowej lub stwardnienia rozsianego

Objawy demencji starczej nasilają się wraz z postępowaniem choroby. Demencja starcza objawia się zaburzeniem funkcji poznawczych oraz pamięci. 

Schorzeniem która daje objawy demencji starczej jest także pląsawica Huntingtona. Demencja starcza jest chorobą która wpływa na pracę mózgu, upośledzając jego funkcjonowanie. Bardzo często doprowadza do błędnego postrzegania rzeczywistości i zaburza orientację w czasie i przestrzeni. W najcięższych przypadkach rozwoju choroby, osoba zmagająca się z demencją starczą może przestać być samodzielna i tak jak w przypadku choroby Alzheimera potrzebować stałej, dobowej opieki.

Demencję diagnozuje się poprzez wykazanie wystąpienia objawów zaburzeń funkcji poznawczych.

Objawy demencji starczej

Objawy otępienia początkowo są bardzo mało charakterystyczne, ale wraz z postępowaniem choroby są coraz silniejsze. W zaawansowanym stadium schorzenia mogą powodować, że chory nie może samodzielnie funkcjonować i potrzebuje 24-godzinnej opieki. Objawy demencji to:

• problemy z pamięcią krótkotrwałą - początkowo jest to zapominanie o rzeczach które wydarzyły się w niedalekim czasie w przeszłości np. kilka dni wcześniej, a w zaawansowanym stadium choroby osoba z demencją nie pamięta rzeczy które działy się kilka-kilkanaście minut wcześniej
• zaburzenia orientacji czasowo-przestrzennej - występuje problem z orientacją związany z pogorszeniem się pamięci krótkotrwałej. Początkowo są to problemy z określeniem daty, miesiąca czy dnia tygodnia, a w stadium zaawansowanym chory może zapominać drogi do domu czy mieć problem z rozpoznawaniem osób z rodziny i osób bliskich.
• pogorszenie samopoczucia (apatia)
• agresja
• zaburzenia mowy
• problem z nazywaniem przedmiotów
• trudności w uczeniu się
• problemy z liczeniem
• pogorszenie w postrzeganiu rzeczywistości i oceny sytuacji 

Bardzo często otępienie jest wynikiem innej rozwijającej się choroby takiej jak choroby neurodegeneracyjne np. choroba Alzheimera, Parkinsona, Picka, Huntingtona; choroba zakaźna AIDS; zespół przedotępienny lub hiponatremia.

Pierwsze objawy demencji to trudności w zapamiętywaniu codziennych czynności, problemy z planowaniem zadań i rozwiązywaniem problemów, brak orientacji czasowej, pojawiająca się trudność w pisaniu i mówieniu, pogarszający się wzrok, zmiany i wahania nastroju oraz zmiany osobowości. Na wystąpienie demencji może także wskazywać także spowolniony chód i problemy z poruszaniem się.

Profilaktyka otępienia

Według badań przeprowadzonych przez naukowców istnieje kilka sposobów aby zapobiec rozwojowi demencji, są to:

• aktywność fizyczna
• zapobieganie i leczenie występujących chorób jak nadciśnienie, cukrzyca
• zaprzestanie palenia tytoniu
• odpowiednia dieta
• regularne badania profilaktyczne

Demencja - leczenie

Niestety demencja (otępienie) jest chorobą postępującą i nieuleczalną. Można jedynie wpływać na łagodzenie objawów choroby. Wynika to z nieodwracalnych zmian, zachodzących w mózgu chorego. Najczęściej w leczeniu demencji stosuje się farmakoterapię, polegającą na przyjmowaniu leków - inhibitorów cholinoesterazy, które wpływają stymulująco na ośrodkowy układ nerwowy. Najczęściej stosowane leki to Donepezil, Galantamina, Takryna. Do leczenia wykorzystuje się także Memantynę, która podobnie jak inhibitory cholinoesterazy pobudza obszary mózgu odpowiedzialne za pamięć i świadomość chorego. Bardzo często osoby z postępującą demencją potrzebują ciągłej opieki osób bliskich.

Poza leczeniem farmakologicznym stosuje się także różnego rodzaju psychoterapię. Dużą rolę odgrywa trening orientacji w rzeczywistości, który polega na przekazywaniu chorym informacji na temat otaczającej ich rzeczywistości, czasu i miejsca w którym się obecnie znajdują. Często wykorzystuje się do tego celu kalendarze, zegarki i kartki z zapisaną datą. Korzystne okazuje się być czytanie gazet oaz słuchanie czy oglądanie wiadomości.

Koleją terapią jest terapia walidacyjna, która polega na technice potwierdzania spostrzeżeń pacjenta bez względu na to czy są one realistycznie czy nie. Powinno się unikać sprzeczek i kłótni z pacjentem, a w razie wystąpienia nerwowej atmosfery starać się zmienić temat.

Terapia reminiscencyjna (wspomnieniowa) polega na rozmowie z inną osobą lub grupą osób o wydarzeniach z życia chorego które wydarzyły się w przeszłości. Najczęściej do tych rozmów wykorzystuje się zdjęcia i przedmioty z domu kojarzone z przeszłością. Można do tego celu wykorzystywać muzykę.

Należy jednak pamiętać że dobór zajęć i leczenia powinien być dobrany indywidualnie przez lekarza prowadzącego, często w porozumieniu z psychoterapeutą.

Wraz ze wzrostem długości życia, wzrasta ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych związanych z upośledzeniem funkcji umysłowych. Otępienie jest zespołem objawów spowodowanych chorobą mózgu o typie przewlekłym lub postępującym. Choroba ta polega na zaburzeniu funkcji korowych (poznawczych) jak myślenie, pamięć, orientacja, liczenie, rozumienie, zdolność uczelnia się. Zachowywanie osoby z demencją uzależnione jest od postępowania zmian zachodzących w organizmie, które prowadzą do nieodwracalnych zaburzeń.

Cyfrowa demencja

Cyfrowa demencja to określenie które zostało użyte przez lekarzy z południowej Korei, do opisania objawów chorobowych, psychicznych i fizycznych, które są skutkiem niewłaściwego i niekontrolowanego korzystania z mediów. Badani pokazują, że związek między korzystaniem z mediów jak Internet, komputer czy telewizor, a zanikiem samodzielnego myślenia, zwłaszcza u dzieci i młodzieży. Może to prowadzić do zaburzeń orientacji i pogorszenia wyników w nauce. Badania przeprowadzane na całym świecie dowodzą, że nadużywanie urządzeń technologicznych negatywnie wpływa na postrzeganie rzeczywistości. Wśród dzieci które nadmiernie korzystają z technologii obserwuje się zakłócenia rozwoju mowy, problemy z koncentracją i nauką a nawet depresję. Cyfrowa demencja może dotykać osób w młodym wieku.