Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na pytanie co decyduje o jej rozwoju nie jest możliwe. W przypadku postaci idiopatycznej, czyli samoistnej prawdopodobnie winowajcą są mutacje genetyczne. Wtórną odmianę zespołu zazwyczaj kojarzy się z nieprawidłowym stężeniem dopaminy w prążkowiu (jedna z części kresomózgowia) bądź żelaza w surowicy krwi. Czasem zdarza się, że zespół niespokojnych nóg diagnozowany jest u osób z cukrzycą, mocznicą, reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz przewlekłą niewydolnością żylną. Pojawienie się nieprzyjemnych dolegliwości bywa także efektem ubocznym przyjmowanych leków, szczególnie psychotropowych, przeciwpadaczkowych, przeciwarytmicznych, przeciwwymiotnych i pobudzających pracę jelit .
Drętwienie i nieprzyjemne mrowienie w kończynach najczęściej pojawia się w czasie odpoczynku. Ponieważ organizm najlepiej regeneruje się we śnie, to właśnie wtedy dolegliwości są najbardziej dokuczliwe. Ogromna część pacjentów z powodu objawów cierpi na bezsenność. Ulgę przynosi aktywność fizyczna, dlatego niektórzy pacjenci podczas snu wykonują okresowe ruchy kończyn tj. zginanie nóg w kolanie, stawie skokowym, biodrowym lub poruszanie paluchem stopy.
Podstawą rozpoznania jest przede wszystkim wywiad z pacjentem. Na jego podstawie określa się istnienie tzw. kryteriów podstawowych oraz dodatkowych. Do pierwszej grupy zalicza się występowanie parestezji, czyli uczucia mrowienia, drętwienia, zmiany temperatury oraz wrażenie przepływu prądu przez skórę. Nasilenie objawów w czasie odpoczynku, głównie nocą, we śnie, a także konieczność ciągłego poruszania kończyną, co pozwala uspokoić dolegliwości. Dodatkowo ustala się, czy zgłaszający się do lekarza pacjent cierpi na bezsenność, czy u członka rodziny zdiagnozowano podobną chorobę oraz okres występowania objawów.
Wraz z potwierdzeniem zespołu niespokojnych nóg konieczne jest wykonanie badania krwi pod kątem stężenia dopaminy oraz ferrytyny (jej poziom pozwala ocenić wartość żelaza).
Jeśli schorzenie spowodowane jest zaburzeniami hormonalnymi bądź zbyt małą zawartością żelaza podaje się środki pozwalające wyrównać ich wartości. Dodatkowo zaleca się zmianę trybu życia oraz modyfikację diety i wyeliminowanie lub zmniejszenie ilości przyjmowanego alkoholu, kofeiny , nikotyny. U pacjentów, u których przyczyną zmian są przyjmowane leki należy je odstawić lub zastąpić innymi.
W pozostałych przypadkach stosuje się przede wszystkim farmakologię. Zazwyczaj chorzy przyjmują lewodopę (naturalny aminokwas), benzodiazepiny bądź słabe opioidy. Niekiedy schorzenie pojawia się u kobiet w ciąży, jednak stosowanie jakiejkolwiek terapii nie jest konieczne. Dolegliwości ustępują samoistnie tuż po porodzie.
Bolą cię nogi podczas spaceru? Zbadaj przepływy!