Neutrofile, czyli granulocyty obojętnochłonne to komórki układu odpornościowego wytwarzane przez szpik kostny. Najbardziej aktywne są przy zagrożeniu infekcją bakteryjną, uczestniczą jednak i przy zwalczaniu innych patogenów. Dzięki licznym receptorom umiejscowionym na ich powierzchni jako jedne z pierwszych reagują na zagrożenie. Brak tych niezwykle cennych komórek nazywany jest agranulocytozą .
Przyczyn występowania agranulocytozy może być kilka:
- podłoże genetyczne (np. zespół Kostmanna czy neutropenia cykliczna)
- choroba immunologiczna
- zakażenie bakteryjne
- niedokrwistość aplastyczna.
U niektórych pacjentów zaburzenie lub brak wydzielania neutrofilii jest konsekwencją przyjmowanej chemioterapii, radioterapii, a także długotrwałego zażywaniem niektórych leków: przeciwpadaczkowych, antybiotyków, niesteroidowych leków przeciwzapalnych, antydepresantów oraz cytostatyków.
Mimo że agranulocytoza zazwyczaj przebiega bezobjawowo, u części chorych mogą się pojawić bóle głowy , gorączka, dreszcze , owrzodzenie błon śluzowych jamy ustnej oraz migdałków. Dodatkowo u chorych na agranulocytozę obserwuje się częste i przedłużające się różnego typu infekcję, które niekiedy prowadzą do zapalenia płuc. Stają się także bardziej narażeni na rozwój osteoporozy czy uszkodzenie ozębnej. Niektórzy pacjenci skarżą się na nadprodukcję śliny oraz nieprzyjemny zapach z ust.
Pierwszym punktem przy stawianiu diagnozy agranulocytozy jest badanie krwi . Z jego pomocą można wykluczyć inne schorzenia dające podobne objawy, jak anemia , białaczka czy zespoły mielodysplastyczne. W niektórych przypadkach, dla uzyskania ostatecznej odpowiedzi, pobiera się ze szpiku kostnego materiał do badania histopatologicznego.
Jeśli agranulocytoza jest skutkiem przyjmowania leków konieczne jest ich natychmiastowe odstawienie. W pozostałych przypadkach stosuje się leczenie objawowe. Najczęściej zleca się przyjmowanie antybiotyków o szerokim spektrum. W większości przypadków poziom granulocytów reguluje się w kilka dni. U pacjentów, u których nie nastąpiła poprawa wykonuje się transfuzję granulocytów, jednak jest to rozwiązanie doraźne i krótkotrwałe. W takich sytuacjach przeprowadza się kolejne testy diagnostyczne pozwalające poznać przyczynę wystąpienia schorzenia.