Guzkowate zapalenie tętnic prowadzi do martwiczego zapalenia zarówno średnich, jak i małych tętnic. Zmiany chorobowe mogą objąć praktycznie każdy organ, a towarzyszące im objawy w pierwszym etapie choroby są zmienne i nie pozwalają postawić jednoznacznej diagnozy. Dopiero wraz z pojawieniem się martwicy włóknikowatej oraz stanów zapalnych udaje się prawidłowo rozpoznać schorzenie.
Objawy
Mimo że przyczyny występowania guzkowatego zapalenia tętnic nie są znane to uchodzi ono za jedno ze schorzeń autoimmunologicznych. Zdaniem specjalistów rozwój choroby może mieć związek z odkładaniem się w tętnicach niektórych antygenów. Czasami schorzenie współistnieje z chorobą nowotworową lub reumatoidalnym zapaleniem stawów .
Choroba jest bardzo trudna w zdiagnozowaniu, a jej objawy nie zawsze pozwalają powiązać ją z guzkowym zapaleniem tętnic. Aby ułatwić rozpoznanie ocenia się stan pacjenta pod kątem 10 kryteriów. Wystąpienie czterech z nich daje ponad 80 procentowe prawdopodobieństwo, że badany cierpi na guzkowe zapalenie tętnic. Uwagę zwraca się przede wszystkim na:
- spadek masy (co najmniej 4 kilogramy, nie wywołane zmianą diety, trybem życia czy odchudzaniem)
- zmiany skórne tzw. siność siatkowata, (najczęściej pojawiają się na tułowiu lub kończynach)
- ból jąder
- objawy neurologiczne tj. porażenie nerwu strzałkowego
- bóle mięśniowe lub osłabienie mięśniowe
- kreatynina powyżej 1,5mg/dl
- występowanie antygenu HSB
- zmiany tętniakowate, zwężenie naczyń nie mające związku z miażdżycą, obejmujące tętnice trzewne, nerkowe lub wątrobowe)
- nacieki granulocytarne
U dużej części pacjentów pojawia się również gorączka, brak apetytu, podwyższone OB.
oraz ciągłe zmęczenie. Zdarza się, że guzkowatemu zapaleniu tętnic towarzyszy m.in. udar mózgu , wysięk do opłucnej, amblyopia, guzki podskórne czy owrzodzenie kończyn dolnych.
Diagnoza
Podstawą przy stawianiu diagnozy jest wywiad z pacjentem. W następnej kolejności wykonywane są badania pomocnicze. Przede wszystkim morfologię z oznaczeniem OB oraz CRP , badanie moczu w celu oceny pracy nerek (tj. obecność białka oraz czerwonych krwinek w moczu). Jednym z podstawowych badań wykonywanych u pacjentów z podejrzeniem guzkowego zapalenia tętnic jest arteriografia trzewna, pozwala ona sprawdzić czy w obrębie jelit oraz naczyń nerkowych nie ma zmian chorobowych. W przypadku pojawienia się zmian skórnych wykonuje się biopsję.
Leczenie
Sposób i forma leczenia uzależniona jest od stopnia i skali zmian jakie wywoła choroba oraz występowania lub nie grupy objawów:
1. białkomocz większa niż 1 g/l
2. kreatynina powyżej 140 mmol/l
3. powiększone serce
4. obecność objawów ze strony przewodu pokarmowego
5. obecność objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego
U pacjentów z guzkowym zapaleniem tętnic bez występowania wyżej wymienionych objawów podaje się glikokortykosteroidy lub cyklofosfamidy. Taka forma leczenia zazwyczaj trwa nie dłużej niż rok, w sytuacji gdy nie obserwuje się poprawy konieczne są dializy.
Chcesz się dowiedzieć więcej, coś Cię niepokoi, zapytaj lekarza
Czytaj także:
Choroba Bürgera (Choroba Burgera, choroba Buergera)
Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic (Zapalenie tętnicy skroniowej)
