W sytuacji, gdy do krwioobiegu matki dostanie się choć odrobina krwi dziecka, organizm matki traktuje je jako intruza i zaczyna produkować przeciwciała. Przeciwciała przechodzą przez łożysko i atakują czerwone krwinki dziecka. Dochodzi do hemolizy, czyli rozpadu czerwonych krwinek dziecka.
85 proc. kobiet, czyli zdecydowana większość, ma czynnik Rh dodatni. 15 proc. kobiet - czynnik Rh ujemny. Konflikt serologiczny może dotyczyć tylko kobiet z Rh ujemnym.
W pierwszej ciąży zazwyczaj konflikt serologiczny nie zagraża dziecku, ponieważ organizm matki nie zdąży wyprodukować przeciwciał. Krew dziecka i matki spotyka się dopiero podczas porodu. Przy czym przeciwciała mogą pojawić się także po poronieniu, ciąży ekotopowej, zabiegach w czasie ciąży (np. biopsja kosmówki).
Choroba hemolityczna pojawia się przy kolejnych ciążach. Może ona grozić dziecku niedokrwistością, żółtaczką w postaci łagodnej, a w postaci ciężkiej - obrzękiem, a nawet obumarciem płodu. Ostra żółtaczka może z prowadzić do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego.
Konflikt w obrębie grup AB0 występuje on już w pierwszej ciąży, gdy matka ma krew grupy 0, a dziecko grupy A lub B. Skutkiem konfliktu jest wystąpienie żółtaczki u noworodka.
Leczenie
Wszystkie kobiety spodziewające się dziecka muszą mieć oznaczony czynnik Rh. Jeśli nie stwierdzono przeciwciał u kobiety z RH ujemnym, powtarza się badanie w 28. tygodniu ciąży. Kiedy przeciwciała zostaną stwierdzone badanie trzeba powtarzać co 2-4 tygodnie.
W rzadkich przypadkach, kiedy przeciwciała mogą zagrozić życiu dziecka lekarze podejmują decyzję o wcześniejszym porodzie i transfuzji krwi dziecka.
Uniknięcie konfliktu serologicznego w następnej ciąży jest możliwe dzięki podaniu kobiecie immunoglobiny anty-D, nie później niż 72 godziny po porodzie. Niekiedy immunoglobinę anty-D podaje się także 28. tygodniu ciąży.
Immunoglobinę anty-D podaje się kobiecie z Rh ujemnym także po poronieniu, ciąży ekotopowej oraz zabiegach w czasie ciąży.
Żółtaczkę, będącą wynikiem konfliktu grupy AB0, leczy się naświetleniem lampami, fototerapią.
