Poca³unek z wirusem, czyli mononukleoza w natarciu

Ca³owanie jest zdrowe: chroni przed depresj±, wzmacnia uk³ad odporno¶ci. Przed³u¿a ¿ycie i sprawia, ¿e krew ¿wawiej kr±¿y. Pomaga nawet schudn±æ. Zarazem podczas zwyk³ego ca³usa mo¿na ?co¶ z³apaæ?, choæby mononukleozê zaka¼n±, nieprzypadkowo zwan± chorob± poca³unków.

Wystarczy minuta namiêtnego poca³unku, by spaliæ nawet 12 kcal. Nietrudno policzyæ, co mo¿e siê staæ podczas godziny. A przecie¿ 60 minut takiej blisko¶ci to naprawdê niewiele w porównaniu z poca³unkiem rekordowym, który trwa³ grubo ponad 32 godziny!

Ludzka ¶lina pe³ni funkcje regeneracyjne i obronne. Doskonale radzi sobie z wieloma patogenami. Skóra na twarzy, dziêki czu³ej, intensywnej "gimnastyce", d³u¿ej zachowuje m³odzieñczy wygl±d. Ca³owanie to prosta, a zarazem doskona³a, forma komunikacji miêdzyludzkiej: mo¿na za jego pomoc± "powiedzieæ" tak wiele dobrych rzeczy. Przy okazji uwalniana jest serotonina i endorfiny, hormony bezpo¶rednio wp³ywaj±ce na nasze poczucie szczê¶cia. Depresja jest bez szans.

Czytaj wiêcej o serotoninie

Nim jednak uznamy, ¿e ca³owanie ma wy³±cznie zalety, warto pamiêtaæ, ¿e kluczem do zdrowia nie jest odpowied¼ na pytanie: czy siê ca³owaæ? Raczej: z kim to robiæ i czym to grozi. Drog± kropelkow± roznosi siê mnóstwo infekcji. Mononukleoza zaka¼na mo¿e trzymaæ wyj±tkowo d³ugo i solidnie daæ siê we znaki.

Do³±cz do serwisu Zdrowie na Facebooku!

Czytaj tak¿e: Kalorie czy kilokalorie?

Mononukleoza: Bez ca³owania te¿ mo¿na

Choroby przekazywane drog± kropelkow± uwielbiaj± zimê, nawet tak± kiepsk±. Ju¿ od jesieni, gdy robi siê ch³odno, mokro i wietrznie, nasz uk³ad immunologiczny bywa os³abiony. Oczywi¶cie, by zachorowaæ, nie trzeba zaraz siê ca³owaæ. Wystarczy znale¼æ siê w pobli¿u kogo¶, kto kaszle, kicha, prycha, a nawet mówi, nie zas³aniaj±c ust. Jednak, gdy jeste¶my blisko, coraz bli¿ej, o zaka¿enie naj³atwiej... To z pewno¶ci± nie przypadek, ¿e wysyp zaka¿eñ wirusem Epsteina-Barra (EBV), wywo³uj±cym mononukleozê zaka¼n± (zwan± chorob± poca³unków) przypada w³a¶nie na ten czas. Podobnie zreszt± dzieje siê z wirusami wywo³uj±cymi zwyk³e przeziêbienia czy ze zwykle nieco spó¼nionym wirusem grypy.

Mikroby przenosz± siê wraz ze ¶lin±, niektóre mieszkaj± w niej przewlekle, zatem ryzyko zachorowania zawsze zwiêksza zmiana partnera od "g³êbokich" poca³unków, ale i takie zwyk³e "cmoki" z osob± chor±.

Naprawdê nietrudno spotkaæ kogo¶, kto mo¿e nas obdarowaæ mononukleoz±. Ocenia siê, ¿e nawet 80% populacji to nosiciele wywo³uj±cego go wirusa. Szczê¶liwie, chorujemy tylko raz. Wirus wprawdzie ju¿ z nami pozostaje, ale nabywamy trwa³ej odporno¶ci i przykre objawy, dotykaj±ce nas za jego spraw±, ju¿ nie wracaj±. Nie ka¿dy, kto zetkn±³ siê z EBV zaraz zaka¿a. Zazwyczaj o rozsiewanie mikrobów naj³atwiej w okresie pojawienia siê objawów choroby, jednak mog± atakowaæ ju¿ na kilka dni przed ich wyst±pieniem i nawet pó³ roku po. Potem ju¿ mamy spokój...

Mononukleoza: Od przedszkola do trzydziestki

Chorobê poca³unków znaj± (chocia¿ niekoniecznie z nazwy) ju¿ przedszkolaki. Tak chêtnie przecie¿ bior± wszystko do buzi, daj± gryz±, myl± kubeczki... A wirus wcale siê nie upiera, by atakowaæ tylko po poca³unku. Chocia¿ chêtnie go wykorzystuje. Dlatego kolejn± grup± czêsto podaj±c± jego ofiar± s± nastolatki. A po trzydziestce nastêpuje wyra¼ny spadek zachorowañ: albo mamy ju¿ chorobê za sob±, albo zaniedbujemy ca³owanie...

Trudno sobie wyobraziæ, ¿e kto¶ zrezygnuje z ca³owania tylko dlatego, ¿e przestraszy siê EBV. I wcale do tego nie nak³aniamy, jednak zarazem warto wirusa poznaæ lepiej, nie lekcewa¿yæ objawów wskazuj±cych na zara¿enie, a potem solidnie siê wyleczyæ, by unikn±æ powa¿nych powik³añ. Do powik³añ mononukleozy nale¿± bakteryjne zaka¿enia gard³a (i wtedy potrzebny jest antybiotyk), zapalenie w±troby, znacznie rzadziej p³uc, miê¶nia sercowego, a nawet pêkniêcie ¶ledziony (sporadycznie!). Je¶li wirus zaatakuje równie¿ o¶rodkowy uk³ad nerwowy, mog± pojawiæ siê zaburzenia postrzegania przestrzeni i wielko¶ci, okre¶lane jako zespó³ Alicji w Krainie Czarów.

Czytaj wiêcej o ¶ledzionie i jej funkcjach

Mononukleoza: Prawie jak angina

Mononukleozê ³atwo pomyliæ z innymi infekcjami, atakuj±cymi nas o tej porze roku. Gorsze samopoczucie, wra¿enie przemêczenia, bóle g³owy czy brzucha niejednokrotnie t³umaczymy pocz±tkiem zwyk³ego przeziêbienia, albo skutkiem nadmiaru obowi±zków w pracy. Takie niewyra¼ne dolegliwo¶ci mog± utrzymywaæ siê nawet przez dwa tygodnie. Potem pojawia siê gor±czka, niejednokrotnie wysoka, siêgaj±ca nawet 40 st. C. Towarzyszy jej silny ból gard³a, który niejednokrotnie samodzielnie "rozpoznajemy" jako powik³anie przeziêbienia: nadka¿enie bakteryjne i w efekcie anginê. Je¶li jednak na tym etapie odwiedzimy lekarza (nieraz oczekuj±c, ¿e przepisze antybiotyk), on nie powinien ju¿ mieæ problemów z prawid³ow± diagnoz±.

Mononukleozie towarzysz± zmiany zapalne gard³a i migda³ków. Charakterystyczne jest powiêkszenie wêz³ów ch³onnych nie tylko na szyi, ale i znajduj±cych siê w okolicy mostka, obojczyka i sutka. Atak na wêz³y zwykle jest jednostronny. Typowe jest te¿ pojawienie siê czerwonych, wypuk³ych grudek na podniebieniu. U co drugiego chorego lekarz stwierdza równie¿ powiêkszenie w±troby i ¶ledziony (splenomegalia). Nieraz wysypkê.

Najczê¶ciej lekarz zaleca pacjentowi dwutygodniowe le¿enie w ³ó¿ku i zazwyczaj nie ma wiêkszego problemu, by chory mu siê podporz±dkowa³. Ta choroba zwykle bardzo os³abia. Chyba tylko pracoholik, w dodatku odnajduj±cy przyjemno¶æ w zaka¿aniu innych, móg³by uznaæ, ¿e zwolnienie lekarskie nie jest potrzebne. Nie tylko na czas gor±czki, który najczê¶ciej dokucza przez piêæ dni.

Mononukleoza: Jak to siê leczy?

Przykre objawy mononukleozy zaka¼nej zazwyczaj utrzymuj± siê do miesi±ca. Poza zaleceniem odpoczynku lekarz niewiele pomo¿e, gdy¿ nie ma skutecznych leków pokonuj±cych wirusa, ani ¶rodków profilaktycznych, chroni±cych przed zachorowaniem. Zbijanie gor±czki, lekkostrawna dieta, czasem preparaty ogólnie wzmacniaj±ce organizm: to wszystko, co mo¿na zrobiæ. Najskuteczniej leczy czas.

Zatem, chocia¿ ta choroba zaczyna siê niejednokrotnie od bardzo mi³ej czynno¶ci i traktujemy j± z przymru¿eniem oka, trzeba byæ pod opiek± lekarza, by w razie potrzeby móg³ szybko zadzia³aæ. To nie jest choroba, z któr± mo¿na po prostu pój¶æ do pracy.

Oczywi¶cie nie zapominajcie: ca³owanie siê jest bardzo zdrowe (wiêcej na ten temat) , a bez ryzyka czêsto nie ma zabawy!

Czytaj tak¿e: Mononukleoza u dzieci