Wąglik: dlaczego interesują się nim terroryści? Jak leczyć zakażenia?

Wąglik, który właśnie pojawił się wśród hodowców reniferów na północy Rosji i spowodował śmierć dwunastolatka, znowu rozpalił wyobraźnię osób kojarzących go jako broń biologiczną. Co wiemy o tej bakterii na pewno?

Wąglik to choroba zakaźna znana medycynie od starożytności. Schorzenie najczęściej występuje u zwierząt m.in. u bydła, koni, owiec oraz kóz. Aktualna "zombie epidemia" wąglika dotyczy przede wszystkim zwierząt (reniferów) i ich hodowców, więc nie może nadzwyczajnie zaskakiwać.

Rzeczywiście, wąglik wykorzystywany był także jako broń biologiczna i narzędzie terrorystów. Ostatnie głośne przypadki zakażeń w wyniku przestępstwa to rok 2001. Przetrwalniki wąglika trafiały wówczas do Amerykanów, a dokładniej pracowników ważnych instytucji rządowych, w listach. Zmarło 5 osób.

Wąglik: co to za choroba

Wąglik wywoływany jest przez bakterie Gram-dodatnie (Bacillus anthracis, tzw. laseczki wąglika). Dzięki wytwarzaniu endospory, czyli tzw. przetrwalników, bakterie te są bardzo wytrzymałe i odporne na działanie czynników środowiskowych. Ocenia się, że nawet najłagodniejsza odmiana choroby powoduje wysoką śmiertelność u ludzi (ok. 20 proc.). Ciężka, dot. jelit, nawet 100% zakażonych. Nie dziwi zatem ewentualne zainteresowanie terrorystów, potencjalne prace laboratoryjne nad wyselekcjonowaniem wyjątkowo skutecznych mutacji, ale w ośrodkach rządowych: przede wszystkim stworzenia leków, szczepionek, etc.

Człowiek może zakazić się wąglikiem drogą kropelkową, pokarmową lub przez skórę. W miejscu wniknięcia bakterii powstają zmiany zapalno-martwicze.

Wąglik: objawy i diagnoza

Zakażenie wąglikiem może przebiegać na trzy sposoby - skórny (występuje w 95 proc. zakażeń), jelitowy i płucny. Postać skórna charakteryzuje się odczynem zapalnym, przypominającym wyglądem pieprzyk. Wypełniony jest on ciemnym płynem. Gdy krosta pęka, na skórze pozostaje czarny strup. W postaci twardej powstaje głęboki i niebolesny naciek zapalny tkanek. Skórnej odmianie wąglika towarzyszy powiększenie węzłów chłonnych.

Zobacz także: Na pewno odróżnisz zmianę nowotworową na skórze od zwykłego pieprzyka? Zobacz galerię

Postać jelitowa wąglika charakteryzuje się silnymi bólami brzucha , gorączką, czasem zaparciami. Stolec chorego ma smolistą barwę, bardzo często pojawia się w nim krew. W zakażeniu tego typu występują wymioty, z wyraźnie widoczną krwią. Rozwój choroby prowadzi do wodobrzusza lub perforacji jelita. Zgon u nieprawidłowo leczonych chorych z postacią jelitową następuje po 2-3 dniach.

Trzecia postać ma charakter ciężkiego zapalenia płuc. Wysoka gorączka, kaszel z odrywającą się krwistą plwociną, duszności oraz sinica, to najbardziej charakterystyczne objawy postaci płucnej. Większość pacjentów umiera najpóźniej po 36 godz. od zakażenia.

Zasadniczo to postać płucna jest najgroźniejsza, o śmiertelności ok. 90%. Z drugiej strony: jelitowa nieleczona lub leczona niewłaściwie powoduje śmiertelność u 100 proc. chorych, a to niestety zdarza się często. Chorobę na etapie uleczalnym trudno rozpoznać.

Leczenie zakażeń wywołanych przez wąglika

Objawy wąglika mogą przypominać niektóre ostre zatrucia. Jednoznaczną odpowiedź dają tylko badania laboratoryjne. Jedyną stosowaną formą leczenia jest podawanie choremu silnych antybiotyków. Potem pozostaje: czekać...

Czy epidemia wśród reniferów w Rosji zagraża ludziom na większym terenie? To mało prawdopodobne. Spory teren objęto kwarantanną. Chorują zwierzęta endemiczne (występujące jedynie na określonym terenie), liczba zakażonych ludzi jest niewielka. Podobna epidemia była na tym terenie w 1941 roku i sama wygasła.

Czytaj więcej o o przypadkach wąglika w Rosji (lipiec/sierpień 2016), czyli tzw. epidemii zombie

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!