Więcej treści zdrowotnych znajdziesz na stronie Gazeta.pl.
Odcinek lędźwiowy znajduje się w dole pleców, pomiędzy odcinkiem piersiowym a krzyżowym. U człowieka składa się z pięciu kręgów. Zdarza się, że w wyniku różnych okoliczności, zaczynamy odczuwać w tym fragmencie kręgosłupa ból. Określenie, czym jest spowodowany, nie jest proste, ponieważ dolegliwości mogą mieć różne podłoże: mechaniczne, neurogenne lub psychogenne.
Ból odcinka lędźwiowego. Przyczyny
Jednym z powodów pojawienia się bólu w tym miejscu, mogą być doznane urazy. Ponadto bóle mogą pojawić się po intensywnych lub źle wykonywanych ćwiczeniach. Wpływ na odczuwanie bólu mogą mieć też nieprawidłowa postawa, noszenie butów na wysokim obcasie, stres oraz nadwaga.
Neurogenną przyczyną bólu w odcinku lędźwiowym może być zwężenie kanału nerwowego. Dochodzi wówczas do ucisku na nerwy, naczynia oraz rdzeń kręgowy. Najczęściej stenoza kanału kręgowego pojawia się w wyniku postępu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, będących rezultatem naturalnego procesu starzenia. Za postęp choroby odpowiedzialne są zmiany następujące w obrębie wielu elementów kostnych i tkanek miękkich kręgosłupa - obniżenie i zmiany zwyrodnieniowe dysku, pofałdowanie więzadła żółtego, przerost torebki stawowej i wyrostków stawowych.
Objawy stenozy kanału kręgowego:
- lędźwioból,
- chromanie neurologiczne (postępujące skrócenie możliwego do pokonania podczas chodu odcinka, spowodowane narastającym uciskiem na struktury nerwowe wewnątrz zwężonego kanału kręgowego),
- ból promieniujący do nóg.
Stenoza zwykle dotyczy osób po 50. roku życia, choć może występować również u młodszych osób. W przypadku wystąpienia tego schorzenia stosuje się leczenie zachowawcze (np. fizykoterapia, farmakoterapia) lub chirurgiczne. Więcej o stenozie przeczytasz w tekście poniżej:
Ból odcinka lędźwiowego występuje też w przebiegu dyskopatii. Schorzenie może wystąpić na skutek przeciążenia lub zmian zwyrodnieniowych. Czynnikami, które zwiększają ryzyko pojawienia się dyskopatii, są między innymi:
- siedzący tryb życia,
- otyłość,
- przewlekły stres,
- wady postawy,
- wcześniejsze urazy kręgosłupa,
- nieprawidłowe podnoszenie ciężkich przedmiotów.
Głównym objawem dyskopatii jest silny ból. Z czasem może zacząć promieniować do miednicy i nóg oraz powodować problemy z poruszaniem się. Terapię rozpoczyna się od leczenia zachowawczego, czyli podawania pacjentowi leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Osobie z dyskopatią zaleca się również odpoczynek, w dalszych krokach wdraża się fizykoterapię oraz masaże. W niektórych przypadkach stosuje się leczenie operacyjne.
Dyskopatia może prowadzić też do powstania rwy kulszowej (potocznie nazywanej korzonkami lub zapaleniem korzonków). Postępujące zwyrodnienie kręgosłupa może powodować uciskanie nerwów kulszowych, w efekcie czego pojawia się silny ból, który może promieniować do pośladka, tylnej części uda, stóp i palców. Pacjentowi może towarzyszyć także nieprzyjemne uczucie drętwienia, mrowienia, a także problemy z oddawaniem moczu i stolca. Przewlekły ból powoduje również ogólne rozdrażnienie i kłopoty ze snem.
Przyczynami rwy kulszowej mogą być też:
- skrzywienia kręgosłupa,
- nieprawidłowa budowa miednicy,
- obciążenie kręgosłupa w czasie ciąży,
- nieprawidłowy sposób podnoszenia ciężkich przedmiotów.
Leczenie rwy kulszowej, podobnie jak innych schorzeń odcinka lędźwiowego, powinno odbywać się pod nadzorem lekarza. Specjalista może zlecić wykonanie prześwietlenia, zaleci też przyjmowanie leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych. Nawet po ustąpieniu objawów rwa kulszowa może wrócić w przyszłości. Aby zminimalizować ryzyko nawrotu, zaleca się wykonywanie ćwiczeń wzmacniających kręgosłup, unikanie przeciążania jednej strony ciała oraz gwałtownych ruchów. Warto pozostawać również pod opieką fizjoterapeuty.
Aby zapobiegać bólom kręgosłupa, warto wzmacniać mięśnie tułowia i wykonywać odpowiednie ćwiczenia. Pomocne może być również pływanie. Należy pamiętać, aby przed każdym treningiem wykonać rozgrzewkę, a po jego zakończeniu rozciąganie. Jeżeli nie jesteś pewny/pewna, jakie ćwiczenia powinieneś wykonywać, najlepiej skonsultować się ze specjalistą, który dobierze odpowiednie aktywności. Ekspert wyjaśni też, jak należy podnosić ciężkie przedmioty, aby nie doprowadzić do uszkodzeń kręgosłupa.
Ponadto należy pamiętać również o prawidłowej postawie ciała. Osoby, które mają pracę siedzącą, powinny co jakiś czas wstać i pospacerować przez kilkanaście minut.
