Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Retinopatia cukrzycowa zaliczana jest do mikroangiopatii, czyli zespołu powikłań pojawiających się u osób z cukrzycą. Zmiany te charakteryzują się uszkodzeniem małych naczyń krwionośnych np. w tętnicach, żyłach lub naczyniach włosowatych. W tym przypadku schorzenie atakuje ukrwione struktury skupione w obrębie narządu wzroku, a przede wszystkim siatkówki. Nieszczelne naczynia sprzyjają krwotokom, a powstające na ich miejsce nowe komórki mające "załatać" powstałą dziurę same zaczynają krwawić.
Nieprawidłowy poziom glukozy oraz nadciśnienie sprzyjają pogrubieniu błony okalającej gałkę oczną. W konsekwencji prowadzi to do zatrzymania przepływu płynów "wpływających" jak i wypływających z siatkówki. Zakłócenie tego procesu sprawia, że siatkówka zaczyna aktywować substancje odpowiedzialne za tworzenie nowych naczyń krwionośnych. Ponieważ są dużo słabsze często pękają i krwawią powodując kłopoty z widzeniem.
W zależności od stopnia uszkodzenia i charakteru zmian, medycyna dzieli retinopatię na trzy typy, także pod kątem występowania tzw. makulopatii cukrzycowej, czyli nieprawidłowego krążenia w siatkówce, co prowadzi do obrzęków plamki, wysięków oraz licznych krwawień. Zmiana ta stanowi najczęstszą przyczynę utraty wzroku u cukrzyków. Medycyna wyróżnia trzy typy retinopatii:
- retinopatia nieproliferacyjna bez makulopatii (lub z makulopatią) - to najłagodniejsza postać choroby, nie wywołuje powikłań, wymaga jednak częstych kontroli u okulisty
- retinopatia przedproliferacyjna charakteryzuje się widocznymi obrzękami i krwawieniami, może prowadzić do zaburzeń wzroku
- retinopatia proliferacyjna to najbardziej zaawansowana postać retinopatii, obfite krwawienia mogą powodować poważne kłopoty z widzeniem, stanowi jedną z przyczyn całkowitej utraty wzroku
Objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem choroby są bezbolesne krwawienia, które mogą pozostawić po sobie jedynie niewielką plamkę na siatkówce. Czasem płyn wchłania się samoistnie nie pozostawiając żadnych szkód. Jednak większość pacjentów zauważa zmiany w jakości widzenia. Objawia się to przede wszystkim słabszym widzeniem w ciemności, znacznie wydłużonym czasie potrzebnym na przestawienie wzroku z ciemnego pomieszczenia do oświetlonego, i na odwrót.
Powstałe w konsekwencji krwotoków nowe naczynia krwionośne mogą zachodzić na tęczówkę i sprzyjać rozwojowi jaskry. Dodatkowo są one dużo delikatniejsze, w efekcie tworzący się za ich sprawą obrzęk siatkówki może doprowadzić do zaburzeń postrzegania lub utraty wzroku.
Diagnoza
Obok wywiadu z pacjentem konieczne jest wykonanie badania dna oka z uprzednim podaniem środka rozszerzającego źrenice. Pomocne przy stawianiu rozpoznania jest angiografia (pozwala ocenić jakość oraz funkcjonowanie naczyń krwionośnych), a także USG oka.
Leczenie
Postępowanie w przypadku retinopatii zależy przede wszystkim od charakteru i rodzaju schorzenia. U pacjentów z postacią nieproliferacyjną oraz przedproliferacyjną nie wprowadza się żadnej terapii, jedynie zaleca częste kontrole u lekarza okulisty. Przy retinopatii proliferacyjnej skuteczny może okazać się zabieg wypalenia nieprawidłowo powstałych naczyń krwionośnych, dzięki temu udaje się uniknąć postępu choroby. Fotokoagulacja pozwala także zahamować proces powstawania kolejnych patologicznych tworów.
Czytaj także:
Jaki styl życia, taka skłonność do cukrzycy
