Objawy
- bolesne i obfite miesiączki, ból pojawiający się kilka dni przed krwawieniem
- przewlekłe bóle w obrębie miednicy
- trudności z zajściem w ciążę
Choroba występuje u 15 proc. kobiet. Polega na tym, że komórki podobne do komórek błony śluzowej macicy (endometrium) pojawiają są poza nią, najczęściej w jajnikach, jamie otrzewnowej, w pochwie, sromie, a nawet narządach odległych, jak płuca, serce, jelita czy mięśnie rąk i nóg.
Przyczyny
Nie wiadomo, co jest przyczyną "wędrowania" komórek błony śluzowej macicy po organizmie. Najbardziej popularna jest teoria "odwrotnej miesiączki", według której komórki błony śluzowej dostają się wraz z krwią menstruacyjną przez jajowody do otrzewnej, a stamtąd dalej drogą krwionośną do innych tkanek. Druga teoria mówi o przemianie słabo zróżnicowanych komórek w komórki błony śluzowej macicy.
Przebieg choroby
Choroba może w ogóle nie dawać o sobie znać lub powodować ciężkie objawy, w zależności od tego, gdzie znalazły się komórki endometrium. Takie komórki endometrioidalne reagują na zmiany, krwawią podczas miesiączki i mogą prowadzić do powstawania torbieli wypełnionych krwią. W krańcowych przypadkach, gdy torbiel pęka, krew wylewa się do jamy brzusznej.
Ryzyko zachorowania
Dotyczy niemal wyłącznie kobiet w okresie dojrzałości płciowej, głównie w wieku 30-40 lat.
Leczenie
W zależności od nasilenia objawów leczenie może mieć charakter farmakologiczny lub operacyjny. Preparaty stosowane w leczeniu endometriozy mają na celu zmniejszenie stymulacji rozrostu błony śluzowej macicy przez estrogeny. Stosuje się gestageny (Provera, Orgametril) oraz leki przeciwgonadotropowe (Danazol) i analogi gonadoliberyny (Buserelina), zmniejszające poziom estrogenów. Działaniem niepożądanym leczenia hormonalnego może być zwiększenie masy ciała, nadmierne owłosienie, osłabienie, zmniejszenie popędu płciowego. Leczenie chirurgiczne w miarę możliwości przeprowadzane jest endoskopowo i polega na zniszczeniu komórek endometrium wysoką temperaturą, prądem (termo- i elektrokoagulacja) lub laserem.
