Na początek trochę statystyki: rak skóry występuje często (stanowi ok. 6 proc. nowotworów złośliwych u mężczyzn i 7,3 proc. u kobiet), a na nowotwory skóry zapadają najczęściej Australijczycy (średnio jeden na 200), gdzie mieszka duża część napływowej ludności, nieprzystosowanej genetycznie do intensywnego słońca. Również w USA rak skóry jest nowotworem najczęściej nękającym białą ludność. W Europie rakiem skóry zagrożeni są przede wszystkim mieszkańcy północnej części kontynentu oraz ludzie spędzający wakacje w gorących strefach klimatycznych - tu wzrost zachorowań na czerniaka (jeden z najniebezpieczniejszych nowotworów skóry) wynosi 6 proc. rocznie.
Opalenizna nie jest niczym innym, jak tylko obroną skóry przed nadmiarem słońca. Pod jego wpływem w skórze zwiększa się ilość melaniny, czyli pigmentu odpowiedzialnego za kolor skóry odbijającego nadmiar promieni UV i zwalczającego wolne rodniki. Słońce trudniej przedostaje się też przez grubszą skórę. Im te naturalne bariery są słabsze (a więc im jaśniejsza karnacja i im cieńsza skóra), tym wymagamy większej ochrony.
Opalając się "na sucho", czyli nie stosując żadnego kremu, wystawiamy się na działanie promieniowania UVB i UVA. Pierwsze odpowiedzialne jest przede wszystkim za oparzenia słoneczne, a drugie, wnikając głęboko, powoduje w skórze nieodwracalne zmiany. Nadmiarowi słońca "zawdzięczamy" przede wszystkim oparzenia i alergie słoneczne, przyspieszone starzenie się skóry, plamy pigmentacyjne, wreszcie nowotwory skóry.
Żeby dobrze dobrać kosmetyki chroniące skórę przed słońcem, trzeba znać swój fototyp. Jaki jest twój - sprawdź w ramce obok tekstu (są tam również podane informacje na temat indeksu promieniowania UV, podawane latem w niektórych komunikatach o pogodzie).
Odpowiedni dobór preparatów przeciwsłonecznych to dopiero połowa sukcesu - trzeba pamiętać, by stosować je przynajmniej na pół godziny przed wyjściem z domu, tak by zdążyły utworzyć na skórze film, unikać opalania w godz. 11-15 (wtedy słońce jest najsilniejsze), smarować się kremem po każdym wyjściu z wody, a po powrocie z plaży zastosować łagodzący preparat po opalaniu.
Wszystko to zminimalizuje ryzyko niekorzystnych zmian, jakie mogą pojawić się na skórze pod wpływem słońca.
Fototyp skóry i jego wrażliwość na działanie słońca zależą od ilości melaniny - pigmentu znajdującego się w skórze. Najczęściej przyjmuje się, że:
fototyp I - to włosy rude lub blond, jasne oczy, liczne piegi. Skóra na słońcu mocno czerwienieje. Czas reakcji niechronionej skóry (w lecie w Polsce) to 5-10 min;
fototyp II - włosy ciemny blond, jasne oczy i skóra, piegi; częste oparzenia słoneczne. Czas reakcji niechronionej skóry to 10-20 min;
fototyp III - szatyn, śniada cera, jasne lub ciemne oczy; rzadkie poparzenia skóry. Czas reakcji niechronionej skóry to 20-30 min;
fototyp IV - ciemny szatyn lub brunet, śniada cera, ciemne oczy; bardzo rzadkie poparzenia słoneczne. Czas reakcji niechronionej skóry to 45 min.
Szczególnie narażone na niebezpieczeństwo są osoby o fototypie I i II oraz mające liczne znamiona i plamy pigmentacyjne.
Vichy - seria Capital Soleil: mleczko do twarzy i ciała z filtrem UVB i UVA - 55 zł; krem do twarzy i ciała z filtrem UVB i UVA - 40 zł; krem dla osób o bardzo jasnej karnacji - 37 zł; mleczko dla osób o bardzo jasnej karnacji - 52 zł; spray dla osób o jasnej karnacji - 55 zł; mleczko dla osób o jasnej karnacji - 48 zł; mleczko dla osób o ciemnej karnacji bądź opalonych - 45 zł; mleczko ochronne dla dzieci - 52 zł; mleczko po opalaniu - 32 zł; żel łagodzący - 37 zł.
Lierac - Dioptisun - krem przeciwzmarszczkowy (57 zł); Lait Reparateur Apres Soleil - mleczko po opalaniu (76 zł).
La Roche Posay. Anthelios SNF - ochronny krem przeciwsłoneczny dla dzieci od szóstego miesiąca życia, podwójnie wodoodporny - 56 zł; Anthelios XL - dla osób bezwzględnie wymagających silnej ochrony przed słońcem - 53 zł; Antherpos - krem-ekran przeciwsłoneczny do ust oraz szczególnie wrażliwych okolic ciała - 24 zł.
Laboratories Garnier - seria Ambre Solaire: preparaty do bardzo jasnej cery (dwa mleczka, krem) - 37-49 zł; preparaty do jasnej cery (trzy mleczka, krem, olejek) - 30-46 zł; preparaty do śniadej karnacji (cztery mleczka, dwa olejki) - 22-38 zł.
Kolastyna - olejek do opalania w sprayu z filtrem 5 kosztuje 12,6 zł, letnia pomadka ochronna z filtrem UVA i UVB kosztuje 4,6 zł.
Decleor - Ecran Protective Extreme - krem do twarzy (faktor 30) - cena 110 zł; Ecran Haute Protection (15) - cena 110 zł; Stick Protecteur Solaire (15) - cena 45 zł; Soin Protection Rides (8) - cena 110 zł.