Umiejętność postępowania ze stresem w chorobie Parkinsona
Procesy psychologiczne, takie jak myślenie, odczucia i motywacja, mają głęboki wpływ na objawy choroby Parkinsona.
Pacjenci często boją się, że otoczenie zareaguje na nich nieprzyjemnie ze względu na widoczne symptomy ich choroby. W konsekwencji wycofują się z życia towarzyskiego i społecznego. Większość parkinsonistów sama doświadczyła na własnej "skórze", że istnieje zależność objawów (tzw. ograniczeń ruchowych) od sytuacji stresowych. Im większy stres, tym mocniej nasilają się niektóre objawy chorobowe.
Nagłe nasilenie objawów może zostać uruchomione zarówno przez negatywne, jak i pozytywne, emocje, a nawet niewielkie czynniki stresujące, jak np.: pytanie o godzinę, nagły sygnał dzwonka do drzwi, prośba o pomoc. Czynniki te mogą spowodować kłopotliwe "sparaliżowanie" ruchów i myśli.
Na pewno zapytacie, jak sobie radzić ze stresem?
Spróbuję podać kilka sposobów:
- należy zmienić sposób myślenia o sobie i o chorobie,
- wprowadzić myślenie alternatywne w trudnych sytuacjach, np. "przecież każdy ma jakiś problem, z którym musi sobie poradzić",
- należy często powtarzać myśli alternatywne przed nadejściem stresu związanego z trudną sytuacją (załatwienie ważnej sprawy w urzędzie, rozmowa ze zwierzchnikiem w pracy),
- nie ukrywać przed otoczeniem, że jesteś chory na chorobę Parkinsona, da ci to otwarty kontakt z ludźmi i ich zrozumienie,
- nauczyć się relaksować - będziesz mógł łatwiej zapanować nad swoim ciałem i myślami,
- należy nauczyć się z "podniesioną głową" prosić osobę obcą o pomoc, informując ją, że jesteś chory na chorobę Parkinsona i właśnie w tej chwili potrzebujesz jej pomocy, np. wypełnienie druku na poczcie,
- nie należy rezygnować z działania i wytyczonego celu, gdy na naszej drodze ustawiają się przeszkody. Spróbuj jeszcze raz innego dnia, a na pewno zrealizujesz swój cel.
Ważne jest, aby poznać swoje osiągnięcia w walce ze stresem i sytuacjami stresującymi. Należy nagradzać siebie za wykonanie zadania, nawet gdy wykonało się czynność uchodzącą za prostą, np. opłacenie rachunku.
Uważam, że w chorobie Parkinsona bardzo ważna jest wiedza na temat jej objawów, potencjalnych zagrożeń, skutków ubocznych związanych z leczeniem.
Kiedy poinformowano mojego męża, że jest chory na chorobę Parkinsona, przeżył stres. Był załamany, nie miał pojęcia, na czym polega ta choroba i jakie są jej konsekwencje. Dziś nauczył się z nią żyć i walczyć. Jest mu łatwiej, bo wie o niej prawie wszystko.
Czyta nowości z całego świata dotyczące choroby i wierzy, że już niedługo naukowcy pokonają chorobę Parkinsona.
Pełna wiedza pozwala na przygotowanie się psychiczne na stres. Nie należy jednak przytłaczać pacjenta informacją negatywną, gdyż ta może doprowadzić do postawy pasywnej, apatii lub depresji.
Myślowe przygotowanie pomaga chorym w komunikowaniu się z innymi ludźmi, tzn. że nie ma kłopotu np. z pytaniem o informację czy z prośbą o pomoc. Myślenie - "jeśli ktoś odmówi pomocy, zapytam kogoś innego", likwiduje stres, który występuje w takich sytuacjach.
Gdy prosimy o pomoc, ważne jest podanie krótkiego objaśnienia, dlaczego i jakiej potrzebujemy pomocy. Odpowiedzią będzie bardziej życzliwa reakcja osoby, do której się zwracamy.
Strategia długoterminowego radzenia sobie z chorobą obejmuje umiejętność życia w społeczeństwie, tzn.:
- mówienia otwarcie o swojej chorobie,
- otwartego kontaktu z ludźmi,
- robienia rzeczy, które się lubi,
- mobilizowania się do pełniejszego życia, pomimo obciążenia chorobą i jej skutkami.
Dlatego też proponuję szukania takich czynności i zainteresowań, które nadal są do wykonania w granicach fizycznych możliwości osoby z chorobą Parkinsona.
Czynniki stresujące pacjentów z chorobą Parkinsona to:
- uczucie, że jest się obserwowanym,
- jedzenie i picie,
- płacenie bilonem,
- podpisywanie i wypełnianie formularzy,
- proszenie o pomoc i informację,
- znajdowanie się pod presją czasu,
- myślenie o postępie choroby i jej przebiegu.
Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego rozdziału osoby z chorobą Parkinsona spróbują zmienić swoje życie, walcząc ze stresem. Życzę powodzenia.
Pacjenci, którzy zaakceptowali swój stan, twierdzą, że choroba Parkinsona zmieniła ich życie, ale szukają rzeczy, które nadal potrafią robić i które sprawiają im przyjemność. Mogą podejmować inne zadania i obowiązki, szukają nowych hobby i zajęć.
Zaakceptowanie choroby nie oznacza, że nic więcej nie można zrobić - byłaby to postawa pasywna. Akceptacja oznacza wychodzenie naprzeciw bieżącym wyzwaniom i dotyczy również ewentualnych niepowodzeń i negatywnych doświadczeń. Kiedy nie możemy sobie poradzić z samym sobą, należy skorzystać z pomocy specjalisty psychologa.
