Leki przeciwparkinsonowskie
Poniżej opisane są leki zarejestrowane w Polsce, stosowane w leczeniu objawów choroby Parkinsona.
Podane są ich nazwy handlowe, a w objaśnieniach chemiczne nazwy międzynarodowe.
- Segan, Selerin, Jumex, Niar, Selenor, Selgin - leki zawierające selegilinę, preparat o średnim działaniu przeciwparkinsonowskim, hamuje rozkład dopaminy w mózgu, stosowany raczej w początkowym okresie choroby lub jako dodatek do innych leków, wymaga ostrożności w chorobie wieńcowej i niewydolności krążenia.
- Bromergon, Parlodel, Bromocorn - preparaty bromokryptyny, substancji naśladującej działanie dopaminy, o średniej sile działania na objawy parkinsonowskie, stosowane w połączeniu z innymi lekami, wymagają ostrożnego, stopniowego zwiększania dawki. Podczas podawania leku, mogą wystąpić między innymi spadki ciśnienia tętniczego i zaburzenia psychiczne o charakterze halucynacji.
- Permax - preparat pergolidu, działa podobnie do bromokryptyny ale dłużej i silniej. Może być stosowany jako jedyny lek w początkowym okresie choroby lub jako uzupełnienie terapii w późniejszym okresie, w celu zmniejszenia dawki lewodopy. Jak inne leki z tej grupy, może powodować objawy niepożądane podobne do bromokryptyny.
- Requip - zawiera ropinirol, czyli lek naśladujący działanie dopaminy, podobny do bromokryptyny i pergolidu. Jest droższy od Permaxu ale nieco lepiej tolerowany.
- Mirapexin - zawiera pramipexol - lek naśladujący działanie dopaminy, podobny do bromokryptyny, pergolidu i ropinirolu.
- Viregyt-K, Amantix - preparaty amantadyny, która działa w kilku mechanizmach: naśladuje dopaminę, atropinę i hamuje działanie tak zwanych aminokwasów pobudzających, daje średniego stopnia efekt objawowy, przydatna w połączeniu z Jumexem u pacjentów nie tolerujących mocniejszych leków. Jej skuteczność jako jedynego leku w terapii wyczerpuje się po kilku - kilkunastu miesiącach.
- Parkopan, Artane - lek zawierający triheksyfenidyl, syntetyczny preparat o działaniu atropinowym. Mechanizm jedgo działania polega na wyrównaniu zaburzonej równowagi między osłabionym układem komórek mózgu i ich połączeń wykorzystujących dopaminę i nadmiernie działającym układem opierającym się na acetylocholinie. Może być stosowany sam oraz razem z innymi lekami, szczególnie przydatny u chorych z dużym ślinieniem, łatwo powoduje zaburzenia psychiczne, szczególnie u starszych osób, suchość w ustach, zaparcia. Jest przeciwwskazany w jaskrze, przeroście prostaty. Należy go wprowadzać, stopniowo zwiększając dawkę.
- Akineton, Pridinol, Polmesilat - leki o bardzo podobnym działaniu do parkopanu ale o znacznie słabszej sile.
- Madopar - silny lek, zawierający lewodopę i benzserazyd. Lewodopa po przedostaniu się do mózgu jest przetwarzana w brakującą dopaminę. Lek dostępny w postaci kapsułek 62.5, 125, 250, tabletek 250 (łatwo dzielących się) i tabletek rozpuszczalnych po 62,5 i 125 mg (Madopar dispersible). Stosowany w zaawansowanej chorobie, lek wprowadza się stopniowo do dawek w wielkości zależnej od uzyskanego efektu. Przy długotrwałej terapii powoduje komplikacje opisane wcześniej.
- Nakom, Sinemet - również silne leki, zawierające lewodopę i karbidopę, dostępne w postaci tabletek 125 i 250 (uwagi, jak przy madoparze),
- Poldomet, Pardopa - polskie odpowiedniki Nakomu,
- Sinemet CR 50/200, Madopar HBS 125 - preparaty lewodopy depot (o przedłużonym działaniu), stosowane w różnych stadiach choroby. W połączeniu z konwencjonalną postacią lewodopy umożliwiają wydłużenie czasu działania pojedynczej dawki oraz poprawiają komfort godzin nocnych.
- Tasmar - zawiera tolkapon, stosowany wyłącznie jako dodatek do preparatów lewodopy, wydłuża i wzmacnia ich działanie. Zwiększa ilość lewodopy dostającej się z krwi do mózgu, przez co umożliwia zmniejszenie jej dobowej dawki. Sam nie zmniejsza parkinsonizmu. Po kilkumiesięcznym okresie stosowania w Polsce, wycofany z użycia na podstawie międzynarodowej decyzji, w wyniku podejrzenia szkodliwości. Utrudniło to sytuację wielu chorym, u których lek ten przynosił poprawę.
- Comtan - entakapon, lek o bardzo podobnym mechanizmie działania, jak Tasmar. Sam nie ma działania przeciw parkinsonowskiego. Musi być podawany wraz z każdą dawką leków zawierających lewodopę. - Britaject - apomorfina stosowana w formie zastrzyków podskórnych (jak insulina) działa błyskawicznie. Szczególnie przydatna w nagłych, nie dających się przwidzieć, napadach bezruchu lub w bardzo przykrych zaburzeniach związanych z końcem działania preparatów lewodopy. Od wielu lat stosowana w Europie zachodniej i USA. W Polsce dostępna jest na import indywidualny i niewielu lekarzy ma z doświadczenie z jej stosowaniem.Kolejne wymienione leki nie zaliczają się ściśle do grupy leków przeciwparkinsonowskich. Mogą jednak służyć w uzupełnieniu terapii pewnych objawów parkinsonizmu.
- Propranolol - lek stosowany w kardiologii, może służyć do prób leczenia drżenia słabo poddającego się preparatom lewodopy.
- Clonazepam - lek przeciw-padaczkowy, poza tym skuteczny w niektórych rodzajach drżenia oraz jako lek nasenny.
- Klozapol, Leponex - klozapina stosowana głównie w psychiatrii oraz w polekowych zaburzeniach psychicznych w ch.P. Może być też skuteczna w drżeniu parkinsonowskim oraz w depresji na tle ch.P. Próbuje się też stosować ten lek w przypadku trudnych do leczenia dyskinez, występujących podczas leczenia preparatami lewodopy.
- Aurorix i Mocloxil (moklobemid) - lek przeciwdepresyjny, przydatny w leczeniu depresji towarzyszącej ch.P., wykazuje też słabe działanie przeciw-parkinsonowskie, podobne do selegiliny.
- Dysport, Botox (toksyna botulinowa) - substancja podawana we wstrzyknięciach domięśniowych, blokująca na kilka - kilkanaście tygodni bolesne kurcze mięśni na tle dyskinez końca i początku dawki.
