Objawy
- silny ból umiejscowiony najczęściej za mostkiem, o charakterze pieczenia, ściskania, gniecenia trwający ponad 15 min.
- ból nie ustępuje lub tylko nieznacznie się zmniejsza po nitroglicerynie podanej podjęzykowo
- duszności, silne poty, mdłości i wymioty, niepokój
Uwaga! Wystąpienie bólu opisanego powyżej jest bezwzględnym wskazaniem do wezwania pogotowia ratunkowego! Liczy się czas. Około 50 proc. zgonów następuje w pierwszej godzinie zawału! Niektóre osoby dowiadują się o tym, że przeszły zawał, dopiero podczas przypadkowego badania EKG. Tkanka serca została u nich trwale uszkodzona, natomiast objawy były znikome.
Przyczyny
W 90 proc. przypadków przyczyną jest pęknięcie blaszki miażdżycowej (na jej powierzchni tworzy się zakrzep, który zamyka całkowicie naczynie). Inne przyczyny to skurcz naczynia wieńcowego lub groźne zaburzenia rytmu serca.
Ryzyko zachorowania
Na zawał serca bardziej narażeni są mężczyźni, a także osoby, w których rodzinie występowały zawały. Ryzyko wzrasta z wiekiem, wysokim ciśnieniem krwi, poziomem cholesterolu, otyłością, jest większe u palaczy.
Powikłania
- zaburzenia rytmu serca łącznie z migotaniem komór i zatrzymaniem krążenia
- pęknięcie ściany serca
- zatorowość płucna
- obrzęk płuc
- zapalenie osierdzia
- tętniak komory
Diagnostyka
Wykonuje się badanie EKG oraz tzw. echo serca. Badane są także stężenia enzymów pochodzących z uszkodzonego mięśnia serca.
Leczenie
Konieczna jest hospitalizacja. Leczenie polega na zastosowaniu w ciągu 6 godzin od początku wystąpienia bólu leków rozpuszczających zakrzep, środków przeciwbólowych, przeciwarytmicznych, nitrogliceryny rozszerzającej naczynia krwionośne, heparyny zapobiegającej ponownemu krzepnięciu krwi. W ostrej fazie zawału istnieje możliwość wykonania tzw. badania koronarograficznego uwidoczniającego miejsce, w którym doszło do zamknięcia naczynia wieńcowego. W niektórych przypadkach można mechaniczne udrożnić je w czasie badania - wstawiając w zwężone miejsce rurkę z metalowej siateczki tworzącej rusztowanie dla tętnicy.
