Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Opłucna to rodzaj błony surowiczej okalającej i oddzielającej od siebie płuca. Zbudowana jest z dwóch blaszek - trzewnej oraz ściennej. Pierwsza z nich pokrywa płuco, druga styka się z klatką piersiową. Każda z nich wydziela niewielką ilość płynu, dzięki czemu nie ścierają się ze sobą. Pomiędzy blaszkami jest szczelina nazywana jamą opłucną, która w stanach chorobowych znacznie się powiększa.
Międzybłoniak opłucnej może przybrać dwie postaci - ograniczoną lub rozległą. Pierwsza z nich zazwyczaj rozwija się w obrębie tylko jednego worka opłucnego lub jamy opłucnej. Nowotwór pokrywa płuco strukturą przypominającą fartuch, rozwija się bardzo powoli, a leczenie chirurgiczne jest w pełni skuteczne.
Postać rozległa to najbardziej złośliwa forma choroby. Rozwija się bardzo szybko i niejednokrotnie powoduje zarośniecie całej jamy opłucnej. Najwięcej tkanki nowotworowej mieści się w obrębie przepony i bruzd międzypłatowych. Postępujący nowotwór uciska płuco ograniczając jego ruchomość, czasem nadmiar tkanki powoduje jego przesunięcie w kierunku śródpiersia. Przerzuty najczęściej pojawiają się w naczyniach chłonnych oraz krwionośnych.
Każdy z typów mięzybłoniaka charakteryzuje się nawracającym krwistym wysiękiem. Za jego sprawą chorzy skarżą się na ból w klatce piersiowej . Wraz z rozrostem zmian nowotworowych może pojawić się ucisk, duszność oraz zmniejszenie ruchomości klatki piersiowej, w tym mniejsze rozprzężenie płuc. U części pacjentów pojawia się krwioplucie.
Międzybłoniaka opłucnej można potwierdzić w oparciu o punkcje opłucnej. Pierwsze zmiany najczęściej widoczne są w badaniu RTG lub w obrazie z tomografii komputerowej . Najczęściej potwierdzają one obecność płynu w jamie opłucnej oraz zmiany sygnalizujące rozrost tkanki nowotworowej.
W celu rozróżnienia i oceniania zmian sięga się po dwie grupy kryteriów składających się z czterostopniowej skali - TNT oraz tzw. Brigham System. Kryteria TNT wyróżniają:
- stopień 1 - nowotwór zajmuje tylko jedna blaszkę opłucną
- stopień 2 - zmiany obecne w są w obu blaszkach w obrębie jednego worka opłucnego
- stopień 3 - pojawiają się nacieki na ściany klatki piersiowej, przełyku oraz węzłach chłonnych (ta sama strona klatki piersiowej)
- stopień 4 - przerzuty obejmują wątrobę, mózg, kości, węzły chłonne (po przeciwnej stronie klatki piersiowej)
Kryteria nazywane Brigham System rozróżniają cztery poziomy rozwoju guza:
- stopień 1 - międzybłoniak może być usunięty, węzły chłonne nie zostały zajęte
- stopień 2 - zmiana kwalifikuje się do zabiegu operacyjnego, mimo zajętych węzłów
- stopień 3 - ucisk na klatkę piersiową, serce, przeponę lub otrzewną uniemożliwia przeprowadzenie zabiegu
- stopień 4 - zmiany nowotworowe obejmują kości , mózg oraz wątrobę
Najskuteczniejszą metodą leczenia międzybłoniaka opłucnej jest zabieg operacyjny, niestety może on być wykonywany jedynie u 10 proc. wszystkich chorych. Najczęściej stosuje się dwa rodzaje zabiegów - pleurektomię i pneumonektomię. Pierwszy z nich ma charakter paliatywny i polega na całkowitym usunięciu opłucnej. Druga z wykonywanych operacji wymaga usunięcia całego płuca, wraz z przylegającą do niego opłucną, części przepony oraz osierdzia. Mimo że zabieg daje największe szanse na wyzdrowienie zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań.
U pacjentów, u których wykonanie operacji nie jest możliwe w celu łagodzenia bólu oraz objawów zleca się radioterapię bądź chemioterapię.