Daltonizm

Dziedziczna anomalia widzenia barw odznaczająca się całkowitą bądź częściową niezdolnością odróżnienia koloru czerwonego od zielonego. Po raz pierwszy opisał ją angielski fizyk John Dalton (1766-1844), który sam na nią cierpiał, podobnie jak dwóch spośród jego braci.

Artykuł jest częścią publikacji pochodzącej z nowej serii Biblioteki Gazety Wyborczej pt.: Wielka Encyklopedia Medyczna, którą nabyć można w Kulturalnym Sklepie lub w każdą środę w kiosku

Ponieważ istnieją różne rodzaje wad widzenia barw, zarówno wrodzonych, jak i nabytych, obecnie częściej niż o daltonizmie mówi się o zaburzeniu widzenia barw. Natomiast narody anglosaskie określają te anomalie jako ślepotę na kolory. Daltonizm przekazywany jest jako cecha recesywna związana z chromosomem płciowym X. Oznacza to, że wśród dzieci kobiety będącej nosicielką daltonizmu, a których ojciec nie jest daltonistą, jedynie mężczyźni będą dotknięci tą przypadłością. Natomiast, aby daltonizm przejawił się u córki, ojciec również musi być daltonistą. W pierwszym przypadku prawdopodobieństwo urodzenia się syna dotkniętego daltonizmem wynosi 25%. W drugim prawdopodobieństwo urodzenia się córki z daltonizmem wynosi również 25%. Wreszcie, jeśli kobieta wyjdzie za mężczyznę cierpiącego na daltonizm, zarówno synowie, jak i córki będą daltonistami.



Daltonizm nie wiąże się z żadnym szczególnym rodzajem dyskomfortu, oprócz niewygody wynikającej z niemożliwości rozróżnienia barw czerwonej i zielonej (np. przy patrzeniu na światła drogowe). Inną niedogodnością może być np. niemożliwość rozpoznania krwi w odchodach, stanowiącej objaw, który należy poważnie brać pod uwagę, ponieważ może on być oznaką nowotworu jelitowego, uchyłkowatości, hemoroidów itd. W przypadkach podejrzewania choroby, np. przy niewyjaśnionej dyzenterii, daltonista powinien poprosić o pomoc krewnych, podobnie jak w sytuacjach, w których ważne może być odpowiednie rozróżnianie barw (np. przy niektórych chorobach skórnych).