Zadaniem programu "Przejmij kontrolę - Wygraj z astmą!" jest przekonanie lekarzy i pacjentów, że kontrola astmy, czyli opanowanie związanych z nią dolegliwości (napadowa duszność, świszczący oddech, kaszel, świsty, lub ściskanie w klatce piersiowej), umożliwia normalne funkcjonowanie pacjenta. Właściwe rozpoznanie i ocena stopnia ciężkości astmy przez lekarza oraz stosowanie się do zaleceń lekarskich, czyli dobra współpraca lekarza z pacjentem, to warunki niezbędne do uzyskania kontroli choroby (czyli braku uciążliwych objawów choroby).
Prowadzone w ostatnich latach na całym świecie badania dowodzą, że stopień kontroli astmy nie jest zadowalający, pomimo tego, że dostępne są skuteczne metody leczenia tej choroby (w Polsce pacjenci wciąż nie mają dostępu do popularnej na całym świecie terapii skojarzonej w jednym inhalatorze), podkreśla Profesor Piotr Kuna - Prezydent Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i inicjator programu "Przejmij kontrolę - Wygraj z astmą!". Aby uzyskać dobrą kontrolę astmy niezbędna jest współpraca pacjenta z lekarzem, dodaje Profesor.
Zmiany w leczeniu astmy
Najnowsze światowe wytyczne GINA 2006 wprowadziły zasadniczą zmianę w strategii leczenia astmy, uzależniającą postępowanie w astmie od stopnia kontroli choroby, a nie stopnia jej ciężkości. Według ekspertów u każdego pacjenta powinno się ocenić stopień kontroli astmy, aktualne leczenie oraz przestrzeganie zaleceń. Narzędziem zalecanym do stopnia kontroli astmy jest Test Kontroli Astmy.
Test Kontroli Astmy oraz książeczka zdrowia chorego na astmę to najważniejsze elementy programu "Przejmij kontrolę - Wygraj z astmą" mające zmotywować pacjentów do systematyczności w podejściu do stosowania zaleconej terapii i pomóc w uzyskaniu kontroli.
Czym jest Test Kontroli Astmy?
Test Kontroli Astmy to prosty kwestionariusz składający się z 5 pytań umożliwiający ocenę stopnia kontroli astmy zarówno w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, jak i specjalisty.
Zastosowanie Testu w codziennej praktyce może zdecydowanie ułatwić opiekę nad pacjentami z astmą oskrzelową i poprawić stopień kontroli tej przewlekłej choroby. Stosunkowo prosty Test Kontroli Astmy okazał się dobrym badaniem przesiewowym w wykrywaniu chorych, u których kontrola choroby była zła - mówi Profesor Jerzy Kruszewski, Konsultant Krajowy w Dziedzinie Alergologii na konferencji prasowej inicjującej program "Przejmij kontrolę - Wygraj z astmą".
Książeczka Zdrowia Chorego na Astmę będzie służyła do rejestracji wyników Testu Kontroli Astmy i konsultacji z lekarzem. W zależności od częstości odbywanych wizyt pacjent będzie mógł korzystać z niej od roku do dwóch lat, tym samym precyzyjnie śledzić przebieg choroby i mieć świadomość stopnia opanowania astmy w tym czasie. Lekarzowi będzie zaś łatwiej dostosować terapię do rzeczywistego stanu zdrowia. Modyfikacja leczenia i jego dostosowanie do aktualnych potrzeb chorego pozwala na zminimalizowanie dolegliwości. Dobra kontrola astmy daje największe korzyści choremu, poprawia jakość życia, zapobiega zaostrzeniom i powikłaniom, jednym słowem - pozwala normalnie żyć. Książeczka Zdrowia Chorego na Astmę została opracowana w celu polepszenia współpracy lekarza z pacjentem. Pacjent znający dobrze swoją chorobę ma zdecydowanie mniej dolegliwości i lepszą kontrolę astmy - powiedział Profesor Piotr Kuna.
TEST KONTROLI ASTMY (ACT )
Pytanie 1.
Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni Pana(i) astma powstrzymywała Pana(nią) od wykonywania zwykłych czynności w pracy, w szkole/na uczelni lub w domu?
Zawsze - 1 punkt
Bardzo często - 2 punkty
Czasami - 3 punkty
Rzadko - 4 punkty
Wcale - 5 punktów
Pytanie 2.
Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni miał(a) Pan(i) duszności?
Częściej niż raz dziennie - 1 punkt
Raz dziennie - 2 punkty
3 do 6 razy w tygodniu - 3 punkty
Raz lub dwa w tygodniu - 4 punkty
Wcale - 5 punktów
Pytanie 3.
Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni budził(a) się Pan(i) w nocy lub rano, wcześniej niż zwykle, z powodu objawów związanych z astmą (np. świszczący oddech, kaszel, duszności, ucisk lub ból w klatce piersiowej)?
4 noce w tygodniu - 1punkt
2 do 3 nocy - 2 punkty
Raz w tygodniu - 3 punkty
Raz lub dwa - 4 punkty
Wcale - 5 punktów
Pytanie 4.
Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni używał(a) Pan(i) doraźnie i szybko działającego leku wziewnego?
3 razy dziennie - 1 punkt
1 lub 2 razy - 2 punkty
2 lub 3 razy - 3 punkty
Raz w tygodniu - 4 punkty
Wcale - 5 punktów
Pytanie 5.
Jak ocenił(a)by Pan(i) swoją kontrolę nad astmą w ciągu ostatnich 4 tygodni?
W ogóle nie kontrolowana - 1punkt
Słabo kontrolowana - 2 punkty
Umiarkowanie kontrolowana - 3 punkty
Dobrze kontrolowana - 4 punkty
W pełni kontrolowana - 5 punktów
INTERPRETACJA WYNIKÓW:
Liczba punktów: 25 - Gratulacje! W ciągu ostatnich 4 tygodni choroba u Pana(i) była w PEŁNI KONTROLOWANA. Nie wystąpiły żadne objawy astmy, ani też żadne utrudnienia w życiu
codziennym spowodowane chorobą. Jeśli ten stan się zmieni, proszę skontaktować się z lekarzem.
Liczba punktów: 20-24 - Wynik zadowalający. W ciągu ostatnich 4 tygodni astma u Pana(i) była DOBRZE KONTROLOWANA, jednak nie była to PEŁNA KONTROLA. Pana(i) lekarz może pomóc osiągnąć cel, jakim jest PEŁNA KONTROLA astmy.
Liczba punktów: poniżej 20 - Wynik niezadowalający. W ciągu ostatnich 4 tygodni Pana(i) astma mogła BYĆ NIEWŁAŚCIWIE KONTROLOWANA. Pana(i) lekarz może zalecić odpowiednie postępowanie, aby uzyskać lepszą kontrolę astmy.
Więcej informacji na temat Testu i Książeczki Zdrowia Chorego na Astmę znaleźć można na stronie dla pacjentów: www.astma.edu.pl
