Mity i fakty o katarze

Dowcip z internetu: "Dlaczego warto mieć katar? Bo możesz kichać na wszystko".Czy katar zawsze wiąże się z kichaniem? Czy dzieci mogą używać kropli do nosa? O katarowych faktach i przesądach mówi lekarz rodzinny

1. Cokolwiek zrobisz, katar i tak będzie trwał tyle, ile ma trwać.

Nieprawda. - W aptekach jest sporo medykamentów, które skracają czas jego trwania, zmniejszają obrzęk i ilość wydzieliny, uczucie zatkania nosa - mówi Iwona Matuszek, anestezjolog i lekarz rodzinny ze szpitala w podwarszawskim Międzylesiu. Tak działa popularny rutinoscorbin (zawiera rutynę, która wzmacnia ściany naczyń włosowatych, i witaminę C zwiększającą odporność). Pomocne są leki zawierające pseudoefedrynę.

Prawdą jest jednak, że choć potrafimy polecieć w kosmos, wciąż nie umiemy zniszczyć wirusów wywołujących katar. Dlatego nie możemy pozbyć się go raz na zawsze.

2. Krople i spraye do nosa podrażniają śluzówkę i w efekcie - zamiast zmniejszać - zwiększają katar. Lepiej nie używać ich dłużej niż dwa-trzy dni.

Prawda. - Krótkotrwałe stosowanie kropli przynosi ulgę - choć nie usuwa kataru - mówi Iwona Matuszek. Długotrwałe (powyżej trzech dni) może prowadzić do tzw. polekowego nieżytu nosa, który wymaga ciągłego przyjmowania zwiększonych dawek kropli. Bez tego nos jest ciągle zatkany. Może się też pojawić uczulenie.

3. Kropli do nosa nie powinny używać dzieci!

Fakty: - Błona śluzowa u dzieci jest szczególnie wrażliwa, dlatego niektórzy laryngolodzy są bezwzględnymi przeciwnikami stosowania kropli, niektórzy pozwalają od czasu do czasu i bardzo krótko ich używać, by dziecku ulżyć - mówi lekarka. Zamiast kropli lepsza będzie inhalacja.

Na katar u dzieci trzeba uważać: dzieciaki mają kłopoty ze smarkaniem, częściej może dojść do tzw. nadkażeń bakteryjnych, na jedną infekcję nakłada się wtedy druga, pojawiają się powikłania - np. zapalenie ucha środkowego. Dlatego dzieciom trzeba pomagać w wycieraniu nosa, nakłaniać, by wpierw wydmuchały do końca jedną dziurkę, potem drugą. Niemowlętom zakrapla się do nosa sól fizjologiczną (rozpuszcza wydzielinę, która wypływa z noska i łatwo ją wytrzeć).

4. Kiedy masz katar, musi cię boleć głowa.

Nieprawda. - Ból pojawia się często przy katarze ropnym, przy dużym obrzęku śluzówki i powikłaniach bakteryjnych, gdy proces zapalny toczy się też w zatokach. Wtedy występują bardzo nieprzyjemne poranne bóle głowy w okolicy czołowej głowy - mówi dr Matuszek.

Co wtedy robić? Połknąć aspirynę, polopirynę, witaminę C. Trzy razy dziennie warto łykać po dwie tabletki rutinoscorbinu.

Przy silnym bólu warto połknąć przeciwbólowy paracetamol, broń Boże tradycyjne tabletki "z krzyżykiem" (zawierają wycofywany z farmakologii składnik bardzo szkodliwy dla wątroby).

Jeśli doszło do zapalenia zatok, konieczne może się okazać leczenie antybiotykiem, trzeba pójść do lekarza.

5. Na otarcia skrzydełek nosa spowodowane ciągłym ocieraniem ich chusteczkami najlepszy jest tłusty krem.

Nieprawda. Tłusty krem jest bardzo dobry, ale najlepsza będzie maść z witaminą A.

6. Katar szybciej minie, jeśli będziesz stosować inhalacje.

Raczej prawda. - Poglądy na temat skuteczności inhalacji są różne, ja jestem wielką zwolenniczką tej metody - przekonuje dr Iwona Matuszek. Nawet jeżeli katar nie minie, inhalacja niewątpliwie przyniesie ci ulgę, choć na krótko oczyści nos.

Co warto wdychać?

Do wrzątku możesz dodać łyżkę soli albo kilka kropli amolu, albo zioła: tymianek lub szałwię, która ma działanie ściągające. Żeby przygotować napar, trzeba zalać wrzątkiem dwie łyżki ziół i przez chwilę podgrzewać. Zakryj głowę ręcznikiem, by para nie uciekała na boki, i wdychaj opary przez zatkany nos.

7. Chroniczny katar świadczy o alergii.

Nieprawda. - Może być objawem wielu innych chorób. Np. alergiczny nieżyt nosa może być sezonowy, całoroczny albo związany z wykonywaną pracę (np. gdy weterynarz ma uczulenie na sierść zwierząt). Nieżyt nosa może być skutkiem ostrego lub przewlekłego zakażenia. Katar bywa być wynikiem skrzywienia przegrody nosa, powiększenia migdałków itp. - mówi lekarka.

8. Chustki jednorazowe są lepsze od tych z materiału, bo mniej podrażniają.

Prawda. - Jednorazówki są lepsze ze względów higienicznych (za każdym razem należy wydmuchać nos w nową chustkę). Ale chusteczka z mięciutkiej bawełny, dobrze uprana, może mniej ocierać nos.

9. Katar niechybnie zwiastuje nadchodzące przeziębienie.

Fakty: - Niekoniecznie, wiele zależy od systemu immunologicznego, kondycji fizycznej, a nawet od nastroju. Jeśli system jest silny i szybko zareaguje, nie rozwinie się żadna infekcja - mówi dr Matuszek.

Często jednak katar zwiastuje przeziębienie. Na tym etapie można jednak zahamować rozwój choroby: - Świetnie działają rutinoscorbin, witaminy i czosnek. Trzeba się też ciepło ubierać i oszczędzać się, żeby organizm mógł się skoncentrować na obronie przed infekcją. Nie chodzi o to, by kłaść się do łóżka, ale żeby oszczędnie i przyjaźnie potraktować samego siebie. Trzeba dużo pić - herbatę z cytryną, miodem, z sokiem malinowym - namawia lekarka. Nawet dzieci, choć zakatarzone, mogą wychodzić na dwór. Ważne, by były ciepło ubrane.

Uniknij kataru

-Hartuj się. Odporność zwiększają: uprawianie sportu, prysznice o zmiennej temperaturze, korzystanie z sauny.

-Ubieraj się ciepło.

-Otwieraj okna. Regularne wietrzenie mieszkania (także zimą) i utrzymywanie wystarczającego poziomu wilgotności (np. poprzez wieszanie na kaloryferach mokrych ręczników albo zainstalowanie specjalnych pojemników z wodą) mogą zmniejszyć wrażliwość błony śluzowej nosa na wirusy powodujące katar. Przyjmowanie witaminy C (owoce i soki cytrusowe, z dzikiej róży lub czarnej porzeczki, preparaty witaminowe) może wzmocnić siły obronne organizmu.

Katar zwykły i alergiczny

Ostry nieżyt nosa - bo tak brzmi oficjalna nazwa kataru - jest zaraźliwy, roznosi się drogą kropelkową, a wywołują go wirusy. Łatwiej go złapać, jeśli jest zimno i wilgotno (lekarze szacują, że zimą w Europie trzy czwarte mieszkańców pociąga nosem) i kiedy masz osłabioną odporność. Pierwszą zapowiedzią kataru

jest drapanie w nosie i kichanie. Wkrótce katar utrudnia drożność przewodów nosowych, co sprawia, że masz trudności z oddychaniem.

U dzieci, zwłaszcza tych, które zamiast go wycierać, pociągają nosem, katar często przeradza się w bolesne zapalenie ucha środkowego.

U dorosłych jego konsekwencją może być zapalenie zatok.

Alergiczny powstaje w przypadku uczulenia na pyłki roślin, roztocza znajdujące się w kurzu domowym lub sierść zwierząt.

Niekiedy może się pojawić krótkotrwały katar spowodowany tzw. reakcją pseudoalergiczną na leki (szczególnie przeciwbólowe).

Jak odróżnić zwykły katar od alergicznego?

Wydzielina przy zwykłym katarze ma charakterystyczny zielonkawy odcień, a przy alergicznym jest wodnista.

Jeśli jesteś na coś uczulona, nie tylko pociągasz nosem, ale też kichasz, masz kłopoty z oddychaniem oraz masz zaczerwienione i swędzące oczy.

Więcej o: