Więcej na temat szczepionek przeciw COVID-19 na głównej stronie Gazeta.pl
Do tej pory przynajmniej jedną dawką preparatu przeciwko COVID-19 zaszczepiło się około 60 procent światowej populacji. Problem w tym, że jest ogromna dysproporcja w dostępie do szczepionek. Niemal 72 procent preparatów trafiło do krajów o wysokich i średnich dochodach, a tylko 1 proc. do najuboższych państw. Wirusolog Maureen Ferra, profesor nadzwyczajny biologii w Rochester Institute of Technology (USA) zauważa, że nierówności w dostępie do szczepionek to poważny problem dotyczący całego świata i utrudniający zakończenie pandemii. Nadzieją dla wielu krajów może być teraz nowa szczepionka o nazwie CORBEVAX.
Jak działa szczepionka CORBEWAX
Jest to szczepionka podjednostkowa białkowa. Oznacza to, że zawiera nieszkodliwy fragment białka koronawirusa. Taka szczepionka działa jak wszystkie inne, czyli "trenuje" układ odpornościowy i przygotowuje na przyszłe spotkanie z SARS-CoV-2. Technologia tworzenia szczepionek podjednostkowych jest znana od dziesiątków lat. Preparat nie zawiera materiału genetycznego wirusa (jak szczepionki mRNA, AstraZeneca, Johnson & Johnson), lecz fragment białka wirusa. Jest to oczywiście cząstka nieaktywna, niezdolna do replikacji i do atakowania komórki.
Jest szczepionką dwudawkową. Została opracowana przez dr Marię Elenę Bottazzi i Petera Hoteza z Texas Children's Hospital Center for Vaccine Development w Baylor College of Medicine (USA). Ich doświadczenie z projektowaniem szczepionek antySARS sięga czasów pojawienia się pierwszego śmiertelnego koronawirusa (SARS-CoV-1). To wtedy powstał prototyp szczepionki.
Najprościej rzecz ujmując naukowcy "wyhodowali" duże ilości białka kolca koronawirusa w specjalnej pożywce z drożdży, do której dodali "przepis" na produkcję wirusowego białka, czyli informację genetyczną, a następnie oczyścili powstałą mieszaninę, dodali adiuwanty (substancje wzmacniające działanie szczepionki) oraz substancje konserwujące.
Epidemia SARS-CoV-1 dość szybko się jednak skończyła i nikt nie potrzebował już tej szczepionki. Osiemnaście lat później para naukowców wróciła do dawnego pomysłu, tyle że użyła materiału genetycznego nowego koronawirusa.
Jak CORBEWAX radzi sobie w badaniach klinicznych
Badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych wykazały, że CORBEWAX jest bezpieczna, dobrze tolerowana przez organizm, a jej skuteczność przeciwko objawowemu COVID-19 wynosi 90 proc. Jak do tej pory, na awaryjne stosowanie tej szczepionki zdecydowały się Indie. Wiele krajów rozwijających także wykazało zainteresowanie. Wiele wskazuje na to, że CORBEWAX może zmienić przebieg pandemii. Ma bowiem sporo zalet, a pierwsza z nich to łatwość i taniość produkcji.
Rząd Indii zamówił już 300 milionów dawek CORBEWAX. Plany produkcyjne firmy BioE (licencjobiorca) na ten rok to miliard dawek dla najbardziej potrzebujących krajów.
Szczepionka CORBEWAX jest tania i łatwa do wyprodukowania
- Szczepionki rekombinowane powstają w wyniku wbudowania fragmentu materiału genetycznego drobnoustroju do komórek ssaków lub komórek drożdży. Zmienione genetycznie (rekombinowane) komórki zaczynają produkcję nowego białka, które po wyizolowaniu i oczyszczeniu staje się antygenem szczepionkowym - tak opisuje proces powstawania tego typu szczepionek serwis szczepienia.pzh.gov.pl.
Ta technologia istnieje i jest wykorzystywana już od 40 lat. Przykładem jest preparat przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Jeśli chodzi o szczepionki przeciw COVID-19 to na tej samej zasadzie opiera się preparat NOVAVAX (zatwierdzony w 170 krajach świata).
Produkcja szczepionek typu CORBEWAX jest prostsza niż szczepionek mRNA, ponadto istnieją gotowe linie produkcyjne, które łatwo zaadaptować na potrzeby nowego preparatu. Takę szczepionkę nie jest trudno przechować, wystarczy zwykła lodówka. Dzięki temu także transport nie jest tak uciążliwy, jak szczepionek mRNA.
CORBEWAX został stworzony za bardzo niewielkie pieniądze, które przekazały głównie organizacje filantropijne (około 7 mln dolarów). Twórcy szczepionki uznali, że nie będą sobie rościć pretensji do wyłączności i zrezygnowali z patentów. Licencję na produkcję natomiast ma indyjska firma Biological E. Limited (BioE). Zapowiadają, że do końca lutego 2022 roku wyprodukują co najmniej 100 mln dawek.
Źródła: ScienceAlert.com, The Conversation
