Więcej podobnych tematów na stronie głównej Gazeta.pl
Istnieją obawy, że umiarkowanie lub ciężko osłabiony układ immunologiczny nie poradzi sobie z koronawirusową infekcją nawet po dwóch dawkach szczepionki. Oznacza to, że osoby z niedoborami odporności są szczególnie podatne na zakażenie COVID-19 i ciężki przebieg choroby - przekonują eksperci amerykańskiego Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Dodatkowa dawka szczepionki ma poprawić odpowiedź immunologiczną na pierwszą serię szczepionek.
Według zaleceń CDC osoby z obniżoną odpornością powinny otrzymać dodatkową dawkę preparatu mRNA po co najmniej 28 dniach od drugiego zastrzyku. W tym celu należy się skontaktować ze swoim lekarzem. Z drugiej strony CDC zachęca samych lekarzy do aktywności i do nakłaniania swoich pacjentów do szczepień. Eksperci rekomendują podanie tego samego preparatu co w pierwszej serii (Moderna lub Pfizer).
Przy czym należy odróżnić dawkę dodatkową od dawki przypominającej. Dawka dodatkowa oznacza kolejny zastrzyk dany osobie, u której nie wytworzyła się wystarczająca ochrona przed wirusem po pierwszej serii szczepień. Dawka przypominająca natomiast to kolejny zastrzyk zalecany tym, których układ immunologiczny odpowiednio zareagował na pierwszą serię szczepień, czyli wytworzył przeciwciała dając wysoki poziom ochrony przed wirusem. Badania wskazały jednak, że stopień tej ochrony z czasem słabnie, stąd konieczność "przypominania", czyli wzmacniania istniejącej już odporności.
Nie jest to cecha tylko szczepionek na COVID-19. Wiele innych preparatów potrzebuje "przypominaczy", jak na przykład szczepionka przeciw błonicy czy tężcowi. Dlatego też dawki przypominające to nic nowego w medycynie.
Jakie schorzenia lub terapie wiążą się z poważnym obniżeniem odporności?
Poważne niedostatki odporności powiązane są z pewnymi schorzeniami, a także z przyjmowaniem leków hamujących aktywność układu immunologicznego. Jest to też efekt terapii immunosupresyjnych (rodzaj leczenia prowadzący do znacznego osłabienia, wręcz zahamowania, procesu wytwarzania przeciwciał przez układ immunologiczny).
Wśród osób potrzebujących dodatkowej dawki szczepionki przeciw COVID-19 znajdują się w szczególności:
- pacjenci z nowotworami krwi i guzami litymi, którzy aktualnie przechodzą leczenie
- osoby po transplantacji narządów, ponieważ przyjmują leki immunosupresyjne zapobiegające odrzuceniu przeszczepu
- chorzy na AIDS
- nieleczone osoby z HIV
- pacjenci poddani immunoterapii limfocytami CAR-T (chimeric antigen receptors T cell therapy - rodzaj leczenia zmodyfikowanymi genetycznie limfocytami T) lub po transplantacji komórek krwiotwórczych (obniżona odporność utrzymuje się jeszcze przez dwa lata po leczeniu)
Istnieją też rzadkie choroby genetyczne objawiające się umiarkowanym lub wysokim niedoborem odporności (pierwotny niedobór odporności). Są to takie schorzenia jak zespół Wiskotta-Aldricha i zespół DiGeorga (choroby spowodowane szczególną mutacją genetyczną) , a także kilka innych.
Do grupy osób zagrożonych poważnym niedoborem odporności należą pacjenci aktywnie leczeni dużymi dawkami kortykosteroidów, przyjmujący środki alkilujące stosowane w chemioterapii (grupa leków cytostatycznych powodujących alkilację kwasów nukleinowych - rodzaj reakcji chemicznej). Inne leki o działaniu immunosupresyjnym lub immunomodulującym to antymetabolity, leki stosowane przy przeszczepach, chemoterapeutyki o silnym działaniu immunosupresyjnym, blokery czynnika martwicy nowotworów (TNF) i inne.
Dla oceny poziomu odporności pacjenta istotny jest stan ciężkości choroby, czas jej trwania, a także pojawiające się powikłania i choroby współistniejące oraz wszelkie potencjalne terapie immunosupresyjne.
Źródła: CDC.gov
