Badania nad długoterminowymi skutkami koronawisurowej choroby trwają. Neurobiolodzy przyglądają się w jaki sposób choroba może zagrozić mózgowi. Procesy związane z pracą układu nerwowego wiążą się nierozerwalnie z procesem starzenia się ludzi. A co za tym idzie, wszystko, co zaburza funkcje mózgu, nawet w młodym lub średnim wieku, może mieć długotrwałe skutki. Międzynarodowy zespół naukowców (USA, Wielka Brytania) skupił się na zbadaniu, w jaki sposób COVID-19 może wpłynąć na przyspieszenie naturalnego procesu starzenia się ośrodkowego układu nerwowego.
COVID-19 niszczy istotę szarą w mózgu
Analizie poddano dane zgromadzone przez UK Biobank (baza zawiera dane medyczne ponad 45 tys. osób, gromadzone od 2014 roku). Większość skanów mózgu pochodzi sprzed pandemii COVID-19. W 2021 roku część osób zaproszono na ponowne badania mózgu, co pozwoliło naukowcom porównać wyniki. Skupiono się na znalezieniu możliwych zmian w mózgu związanych z koronawirusowym zakażeniem. Badana grupa liczyła 785 osób, wiek uczestników wahał się od 51 do 81 lat, wśród nich 401 osób przeszło COVID-19. Porównano też skany mózgów osób hospitalizowanych ze skanami tych zakażonych, którzy przeszli infekcję w miarę łagodnie.
Odkryto wyraźne różnice w istocie szarej mózgu. Analiza skanów pokazała różną grubość tkanki istoty szarej w takich obszarach mózgu jak płaty czołowe oraz płaty skroniowe.
- W ogólnej populacji normalnie też się obserwuje pewne różnice w objętości lub grubości istoty szarej w miarę starzenia się człowieka, jednak obserwowane teraz zmiany były większe - piszą naukowcy w artykule opublikowanym na serwerze medRxiv.org (badanie nie zostało jeszcze zrecenzowane i czeka na opinie innych naukowców).
Co więcej, zmiany w istocie szarej mózgu okazały się podobne, zarówno u osób, które były hospitalizowane z powodu ciężkiego COVID-19, jak i u osób po łagodnej infekcji. - Oznacza to, że zakażenie COVID-19 powoduje podobną utratę objętości mózgu, niezależnie od tego czy ktoś przeszedł ciężką postać choroby, czy lekką - podkreślają autorzy badania. Naukowcy zwrócili też uwagę na pogarszające się funkcje poznawcze. Osoby po COVID-19 wolniej przetwarzały informacje w porównaniu z osobami niezakażonymi.
Co pocovidowe zmiany w mózgu oznaczają dla procesu starzenia?
Tego jeszcze nie wiemy na pewno. Istota szara mózgu która składa się z neuronów przetwarzających informacje, odpowiada za takie funkcje i umiejętności jak abstrakcyjne myślenie, planowanie, pisanie, czytanie. Obszary mózgu, w których widać wpływ COVID-19, to przede wszystkim płaty skroniowe, a to tam znajdują się m.in. struktury powiązane z węchem. Utrata zmysłu węchu jest jednym z najczęstszych symptomów wirusowego zakażenia.
Płaty skroniowe to obszar w mózgu ulegający zmianom w przebiegu choroby Alzheimera, a także podczas procesu naturalnego starzenia się. To miejsce zwane hipokampem, odpowiadające za procesy poznawcze i pamięć, prawdopodobnie odgrywa kluczową rolę w procesie starzenia się. Naukowcy zwracają też uwagę, że osoby zagrożone alzheimerem miewają zaburzenia węchu.
- Chociaż jest jeszcze za wcześnie, by wyciągać z tych badań jednoznaczne wnioski na temat długoterminowego wpływu pocovidowych zmian w mózgu, to jednak samo zagadnienie powinno zostać przebadane. Szczególnie że zmiany dotyczą tych rejonów mózgu, który jest powiązany z pamięcią i chorobą Alzheimera - piszą naukowcy.
Źródła: ScienceAlert.com, medRxiv.org
