Niby jeszcze kalendarzowe lato, a coraz więcej osób dookoła kicha, prycha, kaszle, narzeka na ból gardła. To, oczywiście, nie są wyłącznie objawy covidu, ale niewątpliwie nie można wykluczać tej infekcji. Chcesz się przygotować do infekcyjnego sezonu, żeby potem nie wychodzić z domu i stać w kolejce w aptece, gdy już coś cię dopadnie? Można tak zrobić, ale zacznij od czegoś ważniejszego.
Zaszła zmiana
W ubiegłym roku opublikowaliśmy poradnik dla osób, które w warunkach domowych leczą się na COVID-19. Zawiera szczegółowe informacje o objawach, testach, diecie, pomocnych sprzętach diagnostycznych itd.
Według wielu czytelników, w materiale zabrakło konkretnej listy leków, które mogą być pomocne w łagodzeniu najczęstszych objawów infekcji. O pomoc w jej przygotowaniu poprosiliśmy więc wówczas Jakuba Grabskiego, lekarza ogólnego. Uwaga, lista jest przeznaczona wyłącznie dla osób, które przechodzą infekcję skąpoobjawowo, lekko, nie mają chorób współistniejących i nie należą do grupy podwyższonego ryzyka ciężkiego przebiegu covidu z innego powodu.
W leczeniu COVID-19 niewiele się zmieniło, zwłaszcza objawowym, chociaż wiemy o koronawirusie znacznie więcej. Jakub Grabski apeluje jednak, by przed zakupami pamiętać o kluczowych kwestiach:
- Jeśli nie jesteś jeszcze zaszczepiony, zrób to jak najszybciej. Szczepionki są obecnie najdoskonalszym narzędziem profilaktycznym, jakim dysponujemy. Wprawdzie optymalny efekt ochrony osiągamy dopiero dwa tygodnie po przyjęciu drugiej dawki, ale już pierwsza ma sens i zwiększa szansę na uniknięcie ciężkiego przebiegu choroby. Każdy dzień jest na wagę złota. Nie odkładaj tego na później.
- Szczepienie nie daje pełnej gwarancji, że nie złapiesz infekcji. Nie ma też pewności, że nikogo nie zarazisz. Ma cię uchronić przede wszystkim przed leczeniem szpitalnym i zgonem. Tę funkcję spełnia więcej niż dobrze.
- Masz objawy infekcji? Nie zalecamy samoleczenia bez kontaktu z lekarzem. Niezwykle ważne jest wykonanie testu w kierunku koronawirusa. Pacjent niezdiagnozowany, w przypadku pogorszenia stanu, nie może liczyć na szybką, właściwą pomoc.
Leki bez recepty
Wciąż nie mamy leków specjalnie przeciw wirusowi SARS-CoV-2 i do leczenia COVID-19. Są jednak leki sprawdzone przeze mnie i kolegów na dużej grupie osób z infekcjami. Zakażenie koronawirusem, także tym nowym, jest przecież infekcją i można próbować walczyć z objawami. To są preparaty dostępne bez recepty, stosunkowo bezpieczne. Taka podstawowa apteczka. Każdy może się w te środki zaopatrzyć i złagodzić dolegliwości. Mam informację zwrotną od pacjentów, że pomaga. Od miesięcy się praktycznie nie zmienia, chociaż wiemy, że zmianom ulega sam wirus. Dlatego wciąż dzielimy się informacjami oraz doświadczeniami i nie wykluczam, że wkrótce będzie potrzebna jakaś modyfikacja
- mówi Jakub Grabski.
Leki należy przyjmować tylko w razie wystąpienia konkretnych objawów. Nazwy preparatów są wyłącznie przykładowe. Kluczowa jest substancja czynna, czyli to, co w leku działa, na naszej liście podana w nawiasie.
- Gorączka - Paracetamol 500 mg lub Ibuprom 400 mg – trzy razy jedna tabletka.
- Katar - Momester Nasal (mometazon furoinian) dwa razy dziennie jedna dawka (do każdego nozdrza).
- Bóle gardła - Glimbax (diklofenak) - płyn apteczny do płukania gardła - trzy razy dziennie.
- Kaszel - rano ACC (acetylocysteina) jedna tabletka, po południu i wieczorem Thiocodin (fosforan kodeiny + półwodny sulfogwajakol), dwa razy 1-2 tabletki.
Ważne są także płyny, które należy traktować jak leki, bo łagodzą dolegliwości (choćby dzięki nawilżeniu śluzówki) i umożliwiają powrót do zdrowia. Trzeba pić minimum 2,5 litra płynów na dobę. Jeśli chory nie ma apetytu i kilka dni spożyje mało kalorii, organizm da sobie radę. Niedobór płynów może prowadzić do groźnych konsekwencji.
Dlaczego akurat te preparaty?
Leki z Ibuprofenem i paracetamolem to sprawdzone i bezpieczne środki przeciwgorączkowe. Łagodzą też ból głowy czy mięśni, które często dokuczają zakażonym.
Proponowany środek na katar polecany jest często przy nieżycie alergicznym, ale działa również przeciwzapalnie i ułatwia oddychanie. Jako stosunkowo delikatny środek bywa skuteczniejszy w odtykaniu nosa od zwykłej soli fizjologicznej, a zarazem nie powinien go podrażnić.
Dlaczego na gardło akurat płyn, a nie tabletki do ssania? Oczywiście, nie ma reguły i pacjenci różnie reagują na dostępne rozwiązania, ale akurat ten preparat Jakubowi Grabskiemu doradził bardziej doświadczony lekarz Paweł Stelmaszek. Według pacjentów jest znakomity. Może dlatego, że działa głównie przeciwbólowo, a ból gardła przy covidzie bywa szczególnie dokuczliwy. Dodatkowo płyn nie powoduje podrażnień powierzchni gardła.
Na kaszel wolisz stosować syrop? Nie ma przeszkód. Akurat to rozwiązanie (inny lek w tabletkach rano, inny po południu i wieczorem) pomaga zarówno przy kaszlu mokrym jak i suchym. To ważne, bo bywa, że kaszel zmienia charakter nawet w ciągu jednego dnia, trudno go rozpoznać, a leki, które mają pomagać na oba rodzaje kaszlu, okazują się zawodne.
Nie dla każdego
Oczywiście, jeżeli objawy nasilają się lub są nietypowe, potrzebne okazują się inne leki, niejednokrotnie już dostępne tylko na receptę. Bywa też, że ich dobór wymaga konsultacji ze specjalistą, np. pulmonologiem, alergologiem czy kardiologiem. Najczęściej jednak nawet z cięższym przebiegiem, ale wciąż niewymagającym leczenia szpitalnego, poradzi sobie lekarz POZ. Przy covidzie zdarzają się nadkażenia bakteryjne, objawy skurczu oskrzeli, zaostrzenie przebiegu innych chorób, jak nadciśnienie, astma czy cukrzyca. Wówczas postępowanie musi być ukierunkowane już na konkretnego pacjenta i jego indywidualne potrzeby, uwzględniające choćby:
- stale przyjmowane leki (i ewentualne interakcje),
- wiek chorego,
- styl życia, np. to czy chory mieszka sam i w razie czego będzie ktoś, kto zauważy pogorszenie stanu zdrowia.
