Pulsoksymetr – co to takiego?
Wśród najczęściej wyszukiwanych w sieci urządzeń medycznych prym obecnie wiedzie pulsoksymetr. Co to tak naprawdę jest? Otóż jest to elektroniczne urządzenie, które służy do nieinwazyjnego pomiaru tzw. saturacji, czyli wysycenia krwi tlenem. Do dokonania takiego przezskórnego pomiaru wykorzystuje on metodę pulsoksymetrii. Metoda ta polega na emitowaniu dwóch rodzajów promieniowania: światła czerwonego i światła podczerwonego, w celu określenia stopnia pochłaniania przez czerwone krwinki tegoż promieniowania. Zawarta w czerwonych krwinkach hemoglobina pochłania fale czerwone i podczerwone w różnym stopniu, w zależności od tego, czy tlen transportuje (mamy wtedy do czynienia z oksyhemoglobiną), czy też jest go pozbawiona (tzw. hemoglobina zredukowana). Pulsoksymetr jest w stanie obliczyć stopień nasycenia hemoglobiny tlenem, a wartość tę podaje w procentach. Dodatkowo urządzenie to umożliwia przeprowadzenie pomiaru tętna.
Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje pulsoksymetrów:
- pulsoksymetr stacjonarny – stosowany w szpitalach, domach opieki i rozmaitych placówkach medycznych; posiada liczne dodatkowe funkcje, takie jak na przykład pomiar ciśnienia tętniczego krwi czy oddechu;
- pulsoksymetr napalcowy – ze względu na przenośny charakter polecany do użytku domowego, a także w pracy czy podróży.
Oprócz tych sprzętów medycznych istnieją również specjalne aplikacje na smartfona, bądź też pulsoksymetry nadgarstkowe umieszczone w zegarkach, opaskach sportowych bądź smartwatchach. Mają one nieco inny mechanizm działania, swoje pomiary opierają na odbiciu światła od hemoglobiny, toteż ich dokładność uznawana jest za znacznie mniejszą, niż w klasycznym pulsoksymetrze. Ich pomiar może być mało dokładny zwłaszcza w przypadku wystąpienia hipoksemii, czyli zbyt małego nasycenia hemoglobiny tlenem.
Pulsoksymetr: cena urządzenia
To, jaka jest cena za pulsoksymetr, zależy od kilku czynników. Przede wszystkim od tego, jaki rodzaj urządzenia wybierzemy. Do użytku domowego idealnym wydaje się pulsoksymetr napalcowy, który jest z pewnością tańszy, niż pulsoksymetr stacjonarny. W zależności od posiadanych funkcji, rodzaju zasilania czy marki producenta, ceny tych urządzeń wahają się od około 60 do nawet kilkuset złotych. Warto wybierać produkty atestowane, charakteryzujące się wysoką dokładnością pomiaru. Można też skorzystać z aplikacji na telefon, bądź pulsoksymetrów wbudowanych w zegarek. Są to jednak urządzenia zapewniające zdecydowanie mniej dokładny pomiar. Jeśli więc nasz stan zdrowia wymaga regularnej kontroli poziomu saturacji, warto sięgnąć po atestowane wyroby medyczne.
Wynik badania wykonanego pulsoksymetrem może nas ostrzec przed zbyt niską zawartością tlenu we krwi tętniczej, czyli niedotlenieniem, fachowo nazywanym hipoksemią. Warto wiedzieć, że brak dostatecznej ilości tlenu we krwi, a co za tym idzie w organizmie, może prowadzić do nieodwracalnych zmian w funkcjonowaniu wielu narządów wewnętrznych, a nawet prowadzić do śmierci. Przyjmuje się, że prawidłowy poziom natlenienia hemoglobiny wynosi od 95 do 99%, choć w przypadku dużych wysokości nad poziomem morza wyniki mogą być niższe. Producenci pulsoksymetrów zalecają, by ustawić alarm ostrzegający przed niedotlenieniem na poziomie 94%. Warto jednak wiedzieć, że wynik badania mogą zafałszować:
- skurcz naczyń krwionośnych spowodowany zimnem,
- ruchliwość osoby badanej,
- koloryzujące kosmetyki do ciała,
- tatuaże na palcach,
- ciemny lakier na paznokciach.
Pulsoksymetr napalcowy – dla kogo?
Pulsoksymetr napalcowy jest niezawodny w użytku domowym. Polecany jest szczególnie pacjentom z chorobami układu oddechowego (zwłaszcza w astmie czy przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc), chorobami serca czy układu sercowo-naczyniowego, nadciśnieniem i cukrzycą. Może być nieodzowny u kobiet w ciąży bądź pacjentów wymagających stałej opieki, zwłaszcza osób starszych, z chorobami przewlekłymi. W urządzenie to powinny się również zaopatrzyć osoby narażone na bezdech senny. Pulsoksymetry stosowane są również przez sportowców uprawiających sporty na wysokościach, takie jak na przykład wspinaczka wysokogórska, skoki spadochronowe czy narciarstwo.
Obecnie pulsoksymetry polecane są osobom z pozytywnym wynikiem testu na obecność SARS-CoV-2. W przebiegu COVID-19 u pacjenta może dojść bowiem do tzw. ''cichej hipoksji'', czyli takiego stanu, w którym chory nie będzie czuł, że jest niedotleniony. Osoby bezobjawowe bądź skąpoobjawowe powinny bezwzględnie kontrolować swój stan zdrowia w zakresie saturacji krwi.
